Læknablaðið - 01.06.1953, Blaðsíða 15

LÆKNABLAÐIÐ
155
mein að ræða. Slíkt kemur
ekki að mikilli sök, því þá kem-
ur alltaf til vefjarannsóknin,
sem er sú einasta fullkomna
greining. Hitt er verra, ef
krabbamein á byrjunarstigi
finnst ekki. Sumir læknar, sem
starfað hafa við þessar rann-
sóknir, hafa fengið allt upp í
10% rangar, jákvæðar grein-
ingar, en með meiri æfingu
hafa aðrir komizt niður í
0.04%. Þar sem jicssi cytolog-
iska rannsókn er neikvæð, en
samt krahhamein á byrjunár-
stigi, er í flestum tilfell-
um um að ræða adenocarcin-
oma corporis uteri eða sar-
coma.
„Vaginal Smear“ aðferðin til
jjess að finna krabbamein, er
vel fallin til jiess að finna öll
grunsamleg tilfelli. Það er ein-
falt að taka efnið, sem þarf til
rannsóknarinnar, til jiess þarf
enga sérstaka æfingu og engan
sérstakan kostnaðarsaman út-
húnað. Allir læknar geta gert
jjelta, en smásjárgreininguna
er ekki hægt að fá nema þar,
sem kostur er á sénnenntuðum
cotologum.
Við samanburð á skekkjum
við Schillers-próf, kolposkopi
og strok frá leggöngum, hefur
sýnt sig, að ,cvtologiska‘ rann-
sóknin gengur næst vefjarann-
sókninni með jákvæðar niður-
stöður. Þar við bætast jjau
miklu jjægindi, að ekki þarf
að senda sjálfa konuna til sér-
fræðingsins, heldur hara „vagi-
nal smear“, sem síðan er litað
og skoðað, og í vafatilfellmn
er alltaf hægt að endurtaka
það.
Þó orsök krabbameins sé ó-
kunn, j)á sýnir reynslan, að
langvarandi hólgur og gamlar
skemmdir í leghálsi verka örf-
andi á illkvnjaðan vöxt, og
jjess vegna er stefnan sú, að
reyna að fyrirbyggja skemmd-
irnar og lækna allar langvar-
andi hólgur. ,Erosionir‘ má
lækna með 5—10% lapis-
penslunum. í þrálátum tilfell-
um er mikið hrúkuð ,electroco-
agulatio‘ á leghálsinn, aðferðir,
sem ekki eru taldar valda
skemmdum á starfsemi jjessa
líffæris, og ef um konur á þeim
aldri er að ræða, jjá geta þær
,conciperað‘ og fætt sín hörn
eðlilega eftir sem áður. Til
J>ess að fyrirhyggja krahba-
mein í leghálsinum, svo sem
framast er unnt, er sjálfsagt,
ef um aðgerðir, eins og til dæm-
is við legsigi er að ræða, jiá
nola tækifærið um leið og taka
leghálsinn, gera amputatio á
portio vaginalis uteri. Þetta at-
riði er líka ein orsökin til jjess
að margir kvenlæknar eru nú
þeirrar skoðunar að ef legið sé
tekið, þá sé sjálfsagt að gera
,total hysterectomi‘, með þeim
forsendum að betra sé að verj-
ast sjúkdómunum en að lækna
þá.
Þó mikið hafi áunnizt í bar-
áttunni við krahhamein i leg-
hálsi, og skýrslur frá stórum og