Læknablaðið - 01.03.1960, Blaðsíða 44

22
LÆKNABLAÐIÐ
dóma, svo sem lilaupabólu.
Einnig vil ég minna aftur á, að
þau geta valdið mikilli úrkölk-
un í beinum, einnig, aS þau
tefja græSingu sára, og loks
aS vegna andstæSrar verk-
unar gegn insulini þarf oft aS
auka skammtinn af hinu siS-
arnefnda, þegar þau eru gef-
in sykursýkissjúklingum. —
Stundum þarf aS auka
skammtinn af hlóSþrýstings-
lyfjum, þegar sjúklingum meS
háþrýsting eru gefin steroid.
Rétt er aS fylgjast meS natri-
um, klóríSi og kalium sjúld-
inga, en sjaldan reynist ástæSa
til aS gefa kalium eSa draga
úr saltneyzlu, a. m. k. ekki
þegar prednison er notaS.
Helztn handbær steroidlyf.
Til hagræSis verSa aS lokum
í stuttu máli rifjuS upp þau
steroid, sem notuS eru til lækn-
inga, og getiS helztu sérheita.
Nefni ég steroidin í sömu röS
og þau komu fram á sjónar-
sviSiS.
Extract úr herki nýrnahettna
er kunnast undir nafninu Es-
chatin (Parke, Davis), sem
inniheldur sem svarar 1 mg af
hydrocortison í hverjum 10
ml. Er þvi augljóst, aS mikiS
magn þarf af þessu lvfi, ef
noklcurt gagn á aS verSa af, og
verSur því kostnaSur marg-
faldur. Óhætt mun aS fullyrSa,
aS extract liafi enga kosti yfir
hreinunnin steroid, og því á-
stæSulaust aS nota þaS. Helzt
er þaS viS hráSu vanstarfi á
nýrnahettum, sem sumir vilja
ennþá nota extract, og er þaS
ýmist gefiS í æS eSa vöSva.
Desoxycorticosteron er not-
aö, þegar vanstarf er á herki
nýrnahettna, svo sem viS Addi-
sons-veiki, og gat ég áSur um
skannnt. Helztu sérheiti eru
Doca (Organon), Percorten
(Ciha) og Cortat (Schering).
AcetatiS er til í oliu til inndæl-
ingar í vöSva, senx endist i
sólarhring eSa svo, i suhlin-
guettae og í implantettae, sem
sáS er í subcutis, og endast
áhrifin þá í nokkra mánuSi.
TrixxietylacetatiS hefur miklu
lengri verkun, er gefiS í olíu í
vöSva, og endast áhrif hverrar
inndælingar í 3—4 vikur.
Cortison gengur oftast uixdir
sínu rétta nafni (cortisonum),
en einnig sérheitum, t. d. Coi’-
tone (MSD) o. fl. NotaS er ace-
tatiS, ýmist sem inntaka, til inn-
dælingar i æS eSa vöSva, eSa
sem smyrsl eSa dropar til notk-
unar í augu. Heppilegra er þó
aS nota hydrocortison fysiolog-
iskt, og t. d. prednison farma-
kologiskt.
Hijdrocortison gengur einnig
vanalega undir því nafni (hy-
drocortisonum), en helztu séi'-
hciti eru Hvdrocortone (MSD),
Cortril (Pfizer) og Cortef (Up-
john). ÞaS er heppilegast syk-
ur-steroida viS Addisons-veiki,
og er skammturinn nefndur