Læknablaðið - 01.02.1978, Blaðsíða 68
28
LÆKNABLAÐIÐ
Ólafur Ólafsson landlæknir:
UM NIÐURFELLINGU SKYLDUBÓLUSETNINGA GEGN
KÚABÓLU OG UM AÐRAR BÓLUSETNINGAR.
1. KÚABÓLUSETNING.
Landlæknir hefir lagt til við heilbrigðis-
og tryggingamálaráðherra, að gerðar verði
breytingar á lögum nr. 36 27. apríl 1950
um ónæmisaðgerðir:
Lagt hefur verið til að numin verði úr
lögum skyldubólusetning gegn bólusótt (va-
riola), en þó verði áfram í lögum heimild
til bólusetningar ákveðinna starfshópa og
ef viðkomandi óskar þess
Lagt hefur verið til að kostnaður af fram-
kvæmd bólusetningar gegn barnaveiki,
kíghósta, stífkrampa og mænusótt sam
kvæmt lcgum þessum skuli teliast sem
kostnaður af rekstri heilsugæslustöðva.
Kcstnað af öðrum bólusetningum en sam-
kvæmt lögum þessum, skal ráðherra á-
kveða nánar með reglugerð.
Greinargerð.
Alþjóðaheilb.igðisstcfnunin hefur allt
frá 1966 háð árangursríka herferð gegn
bólusótt og er nú svc komið, að veikin er
horfin að mestu. Á síðasta ári hefur ein-
ungis orðið vart einstakra tilfella í einangr-
uðum þcrpum í fjallahéruðum Sómalíu í
Afríku.
í tilkynningu stofnunarinnar er gefin var
út 1976 var bent á þessa staðreynd:
Á síðasta ári hafa öll Norðurlöndin og
nálæg Norður-Evrópulönd numið úr gildi
ákvæði um skyldubólusetningu gegn bólu-
sótt. Sumar þjóðir í Evrópu svo sem Eng-
lendingar og Svíar hættu að bólusetja
vegna aukaverkana bóluefnisins, fyrir
nokkrum árum, en Bandaríkin árið 1971.
Hér á landi er sú skoðun almennt ríkj-
andi meðal heimilislækna og barnalækna
rð nema beri skyldubólusetningu gegn
bólusótt úr gildi en þó beri að viðhalda
heimild í lögum til bólusetningar, ef við-
kcmandi óskar þess.
Þess ber að geta að heilbrigðisyfirvöld
í Ncregi hafa tryggt íslandi nægar birgðir
af bóluefni ef sótt berst hingað til lands.
2. BÓLUSETNING GEGN MISLINGUM
OG RAUÐUM HUNDUM.
Mislingar
Bólusetning gegn mislingum hefur víða
verið innleidd í nágrannalöndum á síðustu
10—15 árum. Nokkur reynsla er fengin
af mislingabólusetningu hér á landi og
virðist árangur góður. í Bandaríkjum
Norður-Ameríku og í Englandi eru börn nú
almennt bólusett gegn þessum sjúkdómi
og hefur árangur verið góður. Þar hefur
mislingatilfellum fækkað mjög mikið eftir
að leyfð var sala á bóluefni gegn þeim.
Auk þekktra fylgifiska mislinga, lungna-
bólgu og alvarlegra heilaskemmda (1:1000)
hafa niðurstöður rannsókna leitt í ljós að
20—25% barna er sýkjast af mislingum
fá breytingar á heilalínuriti, með þeim af-
leiðingum, að afköst þeirra og geta til
skólanáms minnkar um 20—50%.
Framan af fylgdu bóluefnum gegn mis-
lingum nokkrar aukaverkanir, en bóluefni
síðari tíma eru talin næstum hættulaus
(Schwarts stofn). Talið er að hitakrampa
verði vart meðal \%c þeirra barna er bólu-
sett eru, og einstöku fá útbrot.
Hér á landi gaf landlæknir út bréf til
héraðslækna 1. janúar 1974 og ráðlagði
að börnum væri gefinn kostur á bólusetn-
ingu gegn mislingum, enda hafði þá kom-
ið í ljós hinn góði árangur Bandaríkja-
manna og annarra. Töluvert hefur verið
bólusett á siðustu tveimur árum, t.d. voru
6.873 skammtar af bóluefni afgreiddir til
héraðslækna fyrri hluta ársins 1976, en
fleiri árgangar hafa verið bólusettir í
sumum héruðum. Enn er þó lítið bólusett
í sumum héruðum og er trúlega ástæðan
sú að bóluefnið er nokkuð dýrt, en skammt-