Læknablaðið - 15.05.1980, Qupperneq 20
112
LÆKNABLAÐID
Þegar athugaðar eru flestar niðurstöður
rannsókna á félags- og efnahagsáhrifum (25),
fjölskyldustærð (16, 25, 28) og fæðingarröð í
stórum fjölskyldum (25) á meðalaldur við
upphaf fyrstu tíða, vaknar spurningin hvort
pessar niðurstöður séu ekki áhrif frá minni
fjölskyldustærð eða betri næringu og bættum
pjóðfélagsaðstæðum almennt síðustu áratugi.
Ef petta eru ástæðurnar fyrir peirri til-
hneigingu, til lækkaðs aldurs við fyrstu tíðir,
sem gætt hefur víða um heim, hefur sú
tillhneiging brátt runnið sitt skeið á enda á
íslandi, par sem lifnaðarhættir hafa batnað á
svipaðan hátt og í Noregi.
Þar sem engar fyrri upplýsingar hafa legið
fyrir um meðalaldur við upphaf fyrstu tíða á
íslandi, pá munu pessar upplýsingar skapa
grundvöll til samanburðar við síðari rannsókn-
ir. Jafnframt munu pær verða pýðingarmikil
stoð fyrir lækna, tannlækna og aðra er fást við
eftirlit með proska og heilbrigði barna.
ÞAKKIR
Bestu pakkir færi ég dr. Pétri Blöndal við
Reiknistofnun Raunvísindadeildar Háskóla ís-
lands, fyrir tölfræðilega meðferð rannsóknar-
gagna. Jafnframt pakka ég Heilbrigðismála-
ráði Reykjavíkurborgar og Raunvísindadeild
Visindasjóðs fyrir ómetanlega aðstoð.
SUMMARY
The purpose of this study was to elucidate the mean
age at menarche in lcelandic girls and compare it
with results from other Scandinavian populations as
well as in other ethnic groups. The study was
performed during the school year 1972-1973 on a
cross-sectional sample of 682 girls (aged 8.5 to over
17 years), constituting 9,5% of the girls from the
third to eleventh grade in all the primary and
secondary schools of Reykjavik. The mean age at
menarche in lceland, elicited by the status quo
method, proved to be 13.06 ±0.10 years (S.D. 1.17
years). According to the information given by the
girls (recall method), the earliest time of menstruati-
on was 9.83 years and the latest 15.17 years, at which
age all but one of the girls were menstruating.
HEIMILDIR
1. Andersen, E. Skeletal maturation of Danish
schoolchildren in relation to height, sexual
development and social conditions. Universi-
tetsforlaget Árhus. 1968.
2. Aw, E. and C. Y. Tye. Age of menarch in
Singapore. Hum. Biol. 42: 329-336. 1970.
3. Boas, F. The growth of first-born children.
Science, N. S., 1: 402. 1895.
4. Brundtland, G. H., and L. Walloe. Menarche age
in Norway: Halt in trend towards earlier matu-
ration Nature, 241: 478-479. 1973.
5. Culley, W. J. Age and body size of mentally
retarded girls at menarche. Develop. Med. Child
Neurol., 16: 209-213. 1974.
6. Dann, T. C., and D. F. Roberts. End of the trend?
A 12 years study of age at menarch. Brit. Med. J.,
3: 265-267. 1973.
7. Dýrmundsson, Ó. R, and J. L. Lees. A note on
factors affecting puberty in Clun Forest female
lambs. Anim. Prod., 15: 311-314. 1972.
8. Finney, D. J. Probit Analysis. The University
Press, Cambridge. 1947.
9. Frisch, R. E„ and R. Ravelle. Height and weight
at menarche and a hypothesis of critical body
weights and adolescent events. Science, 169:
397- 398. 1970.
10. Fuchs, M„ and K. Winter. Die Akzeleration und
ihre Bedeutung fiir die Gesellschaft, Zschr. arztl.
Fortbild., 67:1135-1145. 1973.
11. Guðmundsson, B. Uppruni íslendinga. Bókaút-
gáfa Menningarsjóðs, Reykjavík, pp. 94-108.
1959.
12. Halbrecht, l„ E. Sklorowski and J. Tsafrir.
Menarche and menstruation in various ethnic
groups in Israel. Acta Genet. Med. Gemellol., 20:
384-391. 1971.
13. Hannesson, G. Körpermasse und Körperpro-
portion der Islander, Reykjavík, Ann. Rep. Univ.
Iceland, Suppl. 1925.
14. Harper, J„ and J. K. Collins. The secular trend in
the age of menarche in Australian school-girls.
Aust. Paediat. J„ 8: 44-48. 1972.
15. Jenicek, M„ and A. Demirjian. Age at menarche
in French Canadian urban girls. Ann. Hum. Biol.,
1: 339-346. 1974.
16. Jones, B„ J. Leeton, 1. McLeod and C. Wood.
Factors influencing the age of menarche in a
lower socio-economic group in Melbourne.
Med. J. Aust., 2: 533-535. 1972.
17. Johnston, F. E„ A. F. Roche, L. M. Schell, H.
Normann and B. Wettenhall. Critical weight at
menarche. Am. J. Dis. Child., 129: 19-22. 1975.
18. Laska-Mierzejewska, T. Effect of ecological and
socioeconomic factors of the age of menarche,
body height and weight of rural girls in Poland.
Hum. Biol., 42: 284-292. 1970.
19. Magnússon, T. E. Emergence of parmanent
teeth and onset of dental stages in the populati-
on of lceland. Community Dent. Oral Epidemi-
ol„ 4:30-37. 1976.
20. Magnússon, T. E. Age at Menarche in lceland.
Am. J. Phys. Anthrop. 48: 511-514. 1978.
21. Magnússon, T. E. Skeletal maturation of the
hand in lceland. Acta Odontol. Scand. 37: 21-28.
1979.