Læknablaðið - 15.05.1983, Blaðsíða 34

152
LÆK.N ABLADID
efnivið og aðferð Ijómar af setningunni:
»Sjúklingahópurinn varð þannig til að læknir
óskaði eftir röntgenskoðun á grundvelli sjúk-
dómseinkenna.« Aður en rannsóknartilgátur
eru smíðaðar verður að hugleiða hvað kemur
lækni til að senda sjúkling í röntgenrannsókn
af ristli. Sjálfsagt er það grunur um sjúkdóm í
ristlinum eða endaþharminum og vafalítið er
ofarlega í huga Iæknanna hvort um krabba-
mein geti verið að ræða í ristli eða öðrum
kviðarholslíffærum. Því er ekki að undra þótt
sjúklingahópur, sem valinn er á þennan hátt,
hafi oftar krabbamein bæði í ristli, sem og
öðrum líffærum, og verður alls ekki merki-
legra fyrir þá sök að þau uppgötvast í Krabba-
meinsskránni næsta almannaksár eftir að rist-
ilskoðunin er gerð. Mörg þessara krabba-
meina hafa verið að vaxa í áratugi og hafa
e.t.v. gefið einkenni mánuðum og árum saman.
Sennilega á þetta sérstaklega við um krabba-
mein í blöðruhálskirtli og kynfærunt kvenna.
Borið saman við dæmi Povl Riis unt hring-
leikinn sést, að fyrirbrigðið A er einmitt hvernig
sjúklingahópurinn varð til þ.e.a.s. læknum sem
hlusta eftir sjúkdómseinkennum, þykir ástæða
til að gera röntgenrannsókn af ristli. B er hins
vegar könnun á því hvort sjúklingarnir gætu
hafa valist í sjúklingahópinn af tilviljun. Und-
ursamleg spurning í ljósi þess að læknar og
sjúklingar höfðu komist að þeirri sameiginlegu
niðurstöðu að ráðlegast væri að gera röntgen-
rannsókn, sem að sjálfsögðu er fjarri því að
vera tilviljana kennd ákvörðun.
HEIMILDIR
1. Riis, P.: Ringslutningen eller cirkelbeviset. Nor-
disk Medicin 1983; 98: 24-5.
2. Kjartansson, Ó., Brekkan Á., Tulinius, H„ og
Sigvaldason, H.: Röntgengreining á krabbamein-
um í ristli og endaþarmi. Læknablaðið 1983; 69:
3-10.
DV. FOSTUDAGUR 15, APRtL 1883.
Forseti læknadeildar:
MÁL PÓLSKA LÆKNISINS
MIROSLAW STEFAN SALBERT
Vegna skrifa DV um pölska lckninn
MiroslawStefanSalbert laugardaginn
9. april, þriöjudaginn 12. aprílogsiöast
i leiöara blaösins 13. april 1983 vlll
lcknadeild koma i framfcri upplýs-
ingum um islenzk lög, reglur og sam-
þykktir, sem snerta veitingu lckninga-
leyfa i Islandi.
I lcknalögum nr. 80/1969 meö breyt-
ingum nr. 108/1973 og 76/1977 segir
1. grelo.
Rétt til þess aö stunda lckningar hér
i landi og kaUa sig lckni hcfur si
einn, sem til þess hefur fengiö leyfi
heilbrígöisriöherra.
2. greln.
I-eyfi samkvcmt 1. gr. skal veita
þeim, sem lokiö hafa pröfi fri lckna-
deUd Háskóla Islands svo og fram-
haldsnimi i sjúkrahúsi eftir reglum,
sem lcknadeUd setur og heUbrígöis-
riöherra staöfestir.
Framhaldsnimi. samkvunt 1. miis-
grein, skal lokiö hér i landi eöa er-
lendis viö sjúkrahús, sem fuUncgir
skilyröum heilbrigöisstjómar og
lcknadeildarHiskóla Islands.
Þeir einir geta hlotiö ótakmarkaö
lckningaleyfi, sem hafa til þess með-
mcU lcknadeUdar Hiskóla Islands
og landlcknis.
S.greln.
Riöherra getur veitt manni, sem
lokið hefur sambcrilegu prófi og uir.
getur i 2. gr., lckningaleyfi (tak-
markaö eða ótakmarkaö) og þar
meö rétt til þess aö kalla sig Uekni
hér i landi, enda uppfyUi hann skil-
yröi2.gr. aöööruleyti.
læknadeUd Hiskóía Islands getur
sett þaö skUyröi fyrír meðmclum
sinum, aö umsckjandi sanni fyrír
henni, aö próf hans sé sambcrUegt
aö gcöum viö próf f ri deUdinni.
Riðherra getur einnig veitt mönnum
takmarkaö lckningaleyfi, ef þeir
hafa til þess ncga þekkwgu aö dómi
landlcknis og hann mcUr meö leyfis-
veitingunni að höföu samriöi viö
lcknadeUd Hiskóla Islands.
Pólski tcknlrtnn Stefan saioert.
S.greln.
Enginn lcknir mi kalla sig sérfrcö-
ing nema hann hafi fengið til þess
leyfi riöherra. LcknadeUd hiskól-
ans setur reglur um nim sérírcö-
inga, er riöherra staöfestir, og getur
enginn fengið leyfi til aö kaUa sig
sérfrcöing nema hann sanni fyrir
lcknadeUdinni, aó hann hafi lokið
sUkunimi.
Lcknir i rétt i leyfi U1 aö kalla sig
sérfrcöing, ef hann sannar fyrir
lcknadeild hiskólans, aö hann hafi
lokið tilskUdu sérfrcöinimi og land-
lcknir mcUr meö leyfisveitingunni.
I umsögnum sinum um beiöni um
lckningaleyfi og sérfrcöUeyfi styöst
lcknadeild viö reglugerö um veitingu
Uekningaleyfa og sérfreðUeyfa nr.
39/1970 isamt breytingu nr. 249/1976.
A Noröurlöndunum, Bretlandi,
Bandaríkjunum og Kanada hafa veríö
scttar reglur um próf, sem haldin eru
fyrir erlenda lckna, sem óska lckn-
ingaleyfis i viökomandi löndum. Eng-
ar þessara þjóöa veita útlendingum
lckningaleyfi in undangenginna
prófa. TU samremis við þaó sam-
þykkti stjóm lcknadeUdar Hiskóla b-
lands 5. des. 1979 reglur varöandi
lekna meö erlend lcknapróf. Undir
DV-mynd GVA.
þcr reglur falla einnig Islendingar,
sem lokiö hafa lcknaprófum viö er-
lenda hiskóla, en siöustu ir hafa
margir Islendingar sótt lcknanim tU
Danmerkur og Sviþjóöar.
„Lcknar, sem ekki hafa islenzkt
embcttispróf, en óska eftir lckninga-
leyfi hér i landi skulu ióur en lckna-
deUd veitir lögboóna umsögn sina,
gangast undir próf, sem er ctlaó fyrst
og fremst til aó skera úr um hcfni
þeirra tU aó starfa vió sérislenzkar aó-
stcóur, tn I vcsum tUvikum eiinig ctl-
aó aó tryggja, aö þeir hafi tU aö bera
ligmarks faglega kunnittu. Þessi
próf, sem fara fram i vegum lckna-
deUdar geta i megindrittum veríö með
tvennu móti.
a IPróf I íslenikum lögum og reglum er
snerta hina ýmsu þctti heUbrigðis-
mila og framkvcmd þeirra, þar
með rítun lyfseóla, réttarlcknis-
f rcöUeg ikvcói o.s.f rv.
b iAuk þess, sem tilgreint er undir lió-a
skal prófa I verklegri lyflcknisfrcói,
handlcknisfrcöi og ef Ul vUl einnig I
heimilislcknisfrcói eöa i öórum
þeim greinum, sem deUdarriöi
þykir istcóa tU hverju sinni.
Þeir, sem féUu einungis undir a-Uó
vcru fyrst og fremst lcknar með hi-
skólapróf fri Norðurlöndum eóa
öðrum hiskólastofnunum vel þekkt-
um hér i landi. DeUdarriö ikveöur i
hvcrju einstöku tilviki hvemig prófa
skal. DeUdarráö getur sett skilyröi
um reynslutima i islenzkri heU-
brígðisstofnun íöur en umsögn er
veitt.
Þá skal og gera kröfur, aö útlending-
ar er sckja um lckningaleyfi hér i
landi skuU vera ncgUega vel aö sér i
islenzku miU, aö maU sérfróóra
manna."
AthygU er sérstaklega vakin i þvi,
aó nauósynlegt er aö útlendingar er.
sckja um lckningaleyfi hér i landi séu
mclandi i tslenzku og er það einnig í
samrcmi viö reglur, sem aðrar þjóóir
setja varóandi veitingu lckningaleyfa
tU útlendinga. TU dcmis þurfa islenzk-
lr lcknar, sem óska Ickningaleyfis i
Sviþjóó, aö leggja fram staófest vott-
orö um scnskukunnittu.
Þann 3. igúst 19(2 barst lcknadeild
bréf fri landlckni þar sem óskaö var
umsagnar um umsókn Miroslaw Stef-
an Salbert um almennt lckningaleyfi i
Islandi. I samrcmi við 3. gr. lcknalaga
ikvaö lcknadeUd aö óska eftir þvi að
umsckjandinn sannaði fyrír henni aö
próf hans vcrí sambcrílegt aö gcöum
viö próf frí deUdinni. Var honum þvi
sent eftirfarandi bréf dags. 28.8.1962:
„LcknadeUd H.l. hefur Ul umfjöU-
unar umsókn yóar um almennt lckn-
ingaleyfi hér i landi, sbr. bréf yóar
tU heUbrígöis- og tryggingamila-
riðuneytisins dags. 22.06.1982.
LcknadeUd óskar eindregiö eftir aö
þér litiö henni i té, ef mögulegt er,
IJÓsrít af nimsskipuUgi lcknaskól-
ans .^elsiska lcknaakademian
nefnd eftlr L. Waryhski KAT-
OWICE" þar sem þér voruö vió nim.
Eg gerí ráö fyrir aó lcknadeUd geri
þi kröfu, aó þér gangist undir próf i
lyflckningum og handlckningum
(skrtílegt, munnlegt, .Jdinik”) og
auk þess próf I islenzkum lögum og
reglum er varóa heUbrígöis- og fé-
lagslcknisfrcói sem og réttarlcknis-
frcói og rítun lyfseðU. SUkar reglur
fyrír kandidata fri erlendum hiskól-
um voru samþykktar i lcknadeUd
H.I. i des. 1979. Endanlegt svar deild-
arínnar verður sent Undlckni eftir
að bref hefur boríst fri yöur meó
umbeónum upplýsingum.”
Þar sem svar barst ekki var mil Sal-
bert lcknis tekið aftur fyrír i fundi i
deUdarriöi lcknadeUdar þann 20. okt.
1962 og bréfi Undlcknis fri 3.8. 1982
svaraö i eftirfarandi hitt:
„A fundi sinum þann 20. okt. 1962
fJaUaói deUdarrió um umsókn Miro-
sUw Salbert lcknis um lckninga-
leyfihériUndi.
Þann 28.8. 1982 sendi deildarforseti
lckninum bréf, sem fylgir hér meó i
ljósriti. Svar lcknisins hefur ekki
borist, en samkvcmt simtali mun
hann ekki getaö Ugt fram umbeöin
gögn.
I desember 1979 gerói lcknadeild
samþykkt um reglur fyrir kandidaU
fri erlendum hiskólum, sem sckja
um lcknmgaleyfi i IsUndi. Fylgja
reglumar hér með í Ijösríti.
Niöurstaóa deUdarriösfundar var
sú, aö MirosUw Salbert þurfli aó
ganga undir próf i lyflckningum og
handlckningum og auk þess próf i is-
lcnzkum lögum og reglum er varða
heUbrígöis- og féUgslcknisfrcói
sem og réttarlcknisfrcöi og ritun
lyfseóU áður en hcgt er aö fjalU um
umsókn hans um lckningaleyfi.”
LcknadeUd harmar þaó hvemig mil
Salberts lcknis er komiö. LcknadeUd
hefur ekki haft heimild til aó breyta
gUdandi lögum, reglugeröum og sam-
þykktum sérstaklega fyrir Salbert
lckni og hefur þvi afgreiösU hans
mils veríö samkvcmt þvi. Þaö skal
viðurkennt, aö hann hefur töluveröa
sérstöóu sem flóttamaður, og mi vera,
aö hann hafi goldið þess nokkuö.
LcknadeUd visar fri sér þeim um-
mclum ritstjóra DV aö Salbert lckmr
hafi veriö beittur fantabrögóum meó
þvi aó faríó var eftir islenzkum lögum,
reglugeröum og samþykktum deildar-
innar, sem geröar voru tcpum þremur
irum ióur en umsókn Salberts um
lckningaleyfi barst deildinni.
Jóoas HallgrímssoD prófessor,
forsetl lcknadelldar.