Læknablaðið - 15.05.1983, Blaðsíða 45

LÆKNABLADID
159
annarra marserar inn til sjúklinganna, er sem
betur fer mikið breyttur. Nú er það viðtekin
venja á deildum, sem ég þekki til, að farið er
yfir bækur og mál sjúklinganna rædd, áður en
læknir fer stofugang. Það vildi æði oft brenna
við, að sjúklingurinn gleymdist alveg, og hver
getur sjálfan sig séð, með að hafa hugrekki til
að ræða sín mál í viðurvist slíks fjölda. Eftirá
voru sjúklingarnir ráðþrota og höfðu ef til vill
gleymt að spyrja um eitthvað, sem lá peim á
hjarta. ÖIl slík mál beinast mjög mikið til
okkar hjúkrunarfræðinganna, sem erum, eins
og kom fram hér áðan, miklu meira með
sjúklingunum á deildinni, heldur en læknar.
Fyrirspurnir — umræður
Porvaldur Veigar Gudmundsson, formadur
Læknafélags íslands. Menn hafa kvartað dá-
lítið yfir pví, að umræðuefnið sé vítt, pað sé
erfitt að fóta sig á pví. Kannski fannst okkur
petta líka í stjórn Læknafélags íslands, pegar
við byrjuðum að hugsa um að rétt væri að
taka petta til umræðu, en við töldum samt, að
pað væri pað mikilsvert, að pað ætti að ræða
pað. Ég ætla ekki að hafa petta mjög langt.
Mig langar aðeins til pess að taka undir í
sambandi við ábyrgð og fjármál, þ.e.a.s., pann
þátt að menn beri ábyrgð á rekstrinum og fái
að ráða par nokkru. Ég held, að pað kerfi, sem,
Eiður o.fl. töluðu um hér, þar sem fjárhagsá-
byrgðin verður meiri á þeim sem stjórna
deildum og peir geta notið góðs af pví, ef þeir
stjórna vel eða spara peninga, tel ég vera
mjög gott kerfi. Einnig held ég að sé mjög
gott að læknar geri sér grein fyrir því, að oft
þegar þeir eru að ákveða vissa hluti, pá eru
þeir að eyða peningum.
Gudjón Magnússon, fundarstjóri: í dag eru á
landinu 550 læknar með lækningaleyfi, 1200
hjúkrunarafræðingar, 1000 sjúkraliðar, 170
Ijósmæður, 200 meinatæknar og 25 félags-
ráðgjafar. Fjöldi sálfræðinga mun vera um
einn tugur. Ef við lítum yfir sl. 10 ár, pá er pað
fyrst og fremst hin gífurlega fjölgun á sjúkra-
liðum, sem vekur athygli, auk pess veruleg
fjölgun í öllum öðrum greinum. Mér er ekki
grunlaust um, að hjúkrunarstéttin geti átt í
vændum svipuð samskiptamál og læknar og
hjúkrunarfræðingar gagnvart sjúkraliðum. í
nálægum löndum eru pessi mál þegar komin
upp, þ.e.a.s. spurningin um að ákveða verk-
sviðið og pað getur reynst erfitt.
Ég myndi vilja mælast til pess, að beina
umræðunum sérstaklega til að byrja með að
pví, sem Árni Björnsson nefndi, hvort áhrifa-
vald læknisins hafi minnkað verulega á síðasta
áratug.
Brynleifur Steingrímsson talaði næstur og
kvaðst sammála pví, að staða læknisins í
pjóðfélaginu og starfi hefði breyst mjög mikið.
Sagði hann, að ekki mætti aðskilja hjúkrun og
lækningu og yrði sami aðilinn að vera ábyrgur
fyrir þessu tvennu. Einnig tók hann fram,
vegna umræðu fyrr á fundinum, að pess
misskilnings gætti oft, að heislugæslulæknar
væru ábyrgir fyrir ráðherra. Læknir væri
ábyrgur fyrir landlækni, sem er faglegur yfir-
maður en ekki ráðherra. Landlæknir væri á
hinn bóginn ábyrgur gagnvart ráðherra. Sagði
hann pað skoðun sína, að læknar væru í dag
hluti af stórri heild, en bæru par e.t.v. mestu
ábyrgðina, og peim bæri meiri hlutdeild í
valdinu, pyrftu að geta gætt pess, að fjár-
magnið sé vel nýtt.
Skúli G. Johnsen sagði, að í raun væri veit-
andinn sá sami og neytandinn. Sá sem veitti
pjónustuna, læknirinn, ákveður fyrir neytand-
ann, sjúklinginn, hvað hann parf. Sagði hann
þessa einkennilegu stöðu oft illviðráðanlega.
Áður voru áhrif læknisins í heilbrigðispjón-
ustunni tryggð með fastri embættisskipan á
gömlum meiði, en petta kerfi sagði hann nú
hafa riðlast. Þá sagði hann nauðsynlegt að
gera lágmarksröfur til menntunar embættis-
lækna, til að ábyrgð dreifðist ekki um of. Sagð-
ist hann sammála skilgreiningu Davíðs um
verkefnin, setningu markmiða, fjárveitingu,
dreifingu fjármagns og rekstrarstjórn. En milli
setningar markmiða og fjárveitingar kæmi
skilgreining verkefna. Varpaði hann fram peirri
spurningu, hvernig læknar tengdust pví máli.
Davíd A. Gunnarsson sagðist vera talsmaður
pess að komið væri upp býsna sjálfstæðum
deildum innan ríkisspítalakerfisins a.m.k.: Til-
lagan, sem ég lagði fram á heilbrigðisþingi var
í pá átt, að yfir pessum deildum væri komið
upp eins konar fjóreyki, par sem æti sæti yfir-
læknir viðkomandi deildar, hjúkrunarfram-
kvæmdastjóri, einn atvinnustjórnandi og síðan
einn fulltrúi starfsfólks. Eiður bætti parna við
fulltrúa sjúklinga, og það væri auðvitað bara
til góðs.