Læknablaðið - 15.05.1983, Blaðsíða 17
LÆKNABLADID
139
staðurinn var í 11 tilvikum gata eða vegur, 5
gangbraut, 5 bílastæði, 3 sérstök rúllubretta-
braut, 2 verönd og 1 leikvöllur. Af slysunum
urðu 24 þannig að sá sem var á rúllubrettinu
féll af því og aðeins 2 slysanna urðu við
árekstur (við tré og götuljós). Alls voru skráðir
32 áverkar á hinum 26 slösuðu. (Table). Af
þeim voru 5 höfuðáverkar, 19 áverkar á efri
útlimum og 5 á neðri útlimum. Aðrir áverkar
voru á bol. Mar var algengast, 13 tilfelli, en 12
sjúklingar höfðu beinbrot, þar af 8 á fram-
handlegg- úlnlið, 2 beinbrot í öxl, 1 leggbrot
og 1 tábrot. Notkun hlífðarbúnaðar var var
mjög mismunandi, 12 höfðu engan útbúnað
notað og aðrir höfðu oftast notað ófullnægj-
andi útbúnað. Aðeins 4 hinna slösuðu höfðu
notað hjálm.
í aðeins 4 tilvikum voru áverkarnir svo
alvarlegir að þeir kröfðust sjúkrahúsvistar.
Var þar um að ræða 2 yfirvökur yfir heilahrist-
ingi, í 1 skipti purfti að færa brot til að rétta
óblóðugt og í 1 skipti purfti liðaskoðun í hné,
sem pó var neikvæð.
SKIL
Efniviðurinn í þessari rannsókn er tillölulega
lítill og pví ekki hægt að draga neinar meiri
háttar niðurstöður af henni. Augljóst er pó að
pótt rúllubrettin hafi komið seint til Skara-
borgarléns og fólk hafi verið upplýst um mikil-
vægi pess að nota hlífðarútbúnað, létu ungling-
arnir það sem vind um eyrun pjóta. Pó að eng-
ir alvarlegir áverkar hafi verið skráðir geta
höfuðáverkar verið hættulegir. Af þeim 5 sem
hlutu höfuðáverka notuðu 3 hjálm.
Fyrirbyggjandi aðgerðir, svo sem sérstakar
rúllubrettabrautir og meiri upplýsingamiðlun
til þeirra sem nota rúllubretti, hafa verið
ræddar af mörgum greinahöfundum (3, 4, 8, 9,
10). Hinn mikli hraði sem getur orðið við
rúllubrettabrun (allt að 90 km á klst.), að engir
hemlar eru fyrir hendi og að höfuðáverkar og
áverkar á efri útlimum eiga sér oft stað, veldur
pví að draga má í efa að notkun rúllubrettin sé
heppileg tómstundaiðja. Séu rúllubrettin yfir-
leitt leyfð, á notkun peirra að eiga sér stað á
sérstökum brautum, eftir nákvæmar upplýs-
ingar og með fullnægjandi hlífðarbúnaði.
SUMMARY
Thirty-two skateboard injuries in twenty-six pa-
tients were treated at Karnsjukhuset, Skövde, Swe-
den during an eighteen months period. The regions
predominantly injured were the head and upper
extremities and although only a few patients had
significant injuries the authors question this potenti-
ally dangerous sport.
HEIMILDIR
1. jacobs RA & Keller EL. Skateboard Accidents.
Pediatrics 1977;59:939-42.
2. Allum RL. Skateboard Injuries: a new epidemic.
Injury 1978; 10: 152-3.
3. Crone P, Dirksen A & Hellberg S. Rullebrætu-
lykker. Ugeskr Læger 1978; 140: 3127-8.
4. Fyfe IS & Guion AJ. Skateboard Injuries. Injury
1978; 10: 149-51.
5. Illingworth CM, Jay A, Noble D & Collick M.
225 Skatebjoard Injuries in Children. Clinical
Pediatrics 1978; 17: 781-9.
6. US Consumer Product Safety Commission. HIA
Hazard Analysis Report — Skateboards. Was-
hington 1978.
7. Dept of Prices and Consumer Protection. Ana-
lysis of Skateboard Accidents — a special
extension to HASS. London 1979.
8. Tordai P. Rullbradesolyckor — en frekvens och
skadeanalys. Lakartidningen 1979; 76: 2781-3.
9. Konsumentverket. Skador vid rullbrádesákning.
En kartlággning av rullbrádessportens skadepa-
norama och utveckling. Konsumentverket byrá
3 1980: 3-05. Stockholm 1980.
10. Atienza F & Sia C. The Hazards in Skateboard-
Riding. Pediatrics 1976; 57: 793.
11. Sargent S. Skate, rattle and roll. Medical News
1977, p. 16 — cited from (4).
12. Kemm I. Skateboard Injuries. Br Med J 1978:
894.