Læknablaðið - 15.02.1988, Síða 39
LÆKNABLAÐIÐ
61
gómi og 12,2 ár í þeim neðri. Þrír voru án efri
góms og fimm án hins neðri, en einn svaraði ekki.
Tafla V sýnir, hve marga gervigóma þessir
karlmenn hafa átt. Þarna upplýsist, að lang flestir
hafa átt eitt til tvö gómasett og að fleiri en þrjú
sett er fremur fátítt. Af þessum tveim, sem höfðu
átt fleiri en fjóra góma var annar 74 ára, hafði
orðið tannlaus 29 ára. Hinn var 51 árs, varð
% Tannlausir
-29 35-39 45-49 55-59 64-69
30-34 40-44 50-54 60-64 70-74
Aldur vid tannmissi
Mynd 10. Neðri kjálki: Tannleysi í hundraðshlutum við
ákveðinn aldur. Seinkun tannmissis er greinileg. Mestur
er munurinn milli tveggja eldri hópanna.
%
B Álit á nedri gómi
1
—. éí,A,
Gódur Laus Særir Útliti Vont Vont Særir Annad
vant ad ad stundum
tala tyggja
Mynd 11. Álit tannlausra á gervitönnum sinum.
Tafla IV. Aldur ogfjöldi gervitanna.
Aldur gcrvitanna Efri gómur Neöri gómur
0-4 ár 54 54
5-10 ár 43 46
10-14 ár 33 32
15-19 ár 24 21
20-24 ár 15 14
25-29 ár 11 14
30-34 ár 9 6
35-39 ár 7 5
40-44 ár 2 2
45-49 ár - 1
50-54 ár 1 1
Tafla V. Hér sést hve marga góma menn hafa eignast.
Fjöldi gervigóma Fjöldi karla Efri gómur Neöri gómur
Einn gómur .... 71 78
Tveir gómar .... 85 83
Þrír gómar .... 35 28
Fjórir gómar .... 6 7
Fimm gómar eða fleiri .... .... 2 1
tannlaus tvítugur, var með sinn fjórða neðri góm
og taldi vont að tyggja með honum.
Innt var eftir áliti þátttakenda á gervitönnum
sínum og sést niðurstaðan á mynd 11. Spurt var
um hirðuvenjur á gervitönnunum og sést
útkoman í mynd 12. Segjast 58,7% þrífa
gervitennur sínar daglega, en 13,4% eingöngu »af
og til«.
UMRÆÐA
Úrtak Hjartaverndar nær fyrst og fremst til
Reykvíkinga og því er ef til vill ekki hægt að
draga ályktanir af útkomunni fyrir landið allt.
Þess ber að gæta, að hluti heildarúrtaks
Hjartaverndar kom ekki til skoðunar af ýmsum
ástæðum (2, 3).
Árið 1962 skoðuðu Dunbar, Möller og Wolff
íslendinga, (karla og konur) á aldrinum 18-79
ára. Mynd 13 sýnir tannleysi beggja kynja eins og
það var þá. Eins og sjá má var tannleysi mun
meira meðal kvenna (49,4%), en karla (24,6%).
Á mynd 14 er úrtak Hjartaverndar borið saman
við niðurstöður Dunbars og félaga, að því er
varðar karla í sömu aldursflokkum. Tannleysi er
mun meira í elsta hópnum 1986, miðhópurinn er
svipaður, en sá yngsti, 55-64 ára orðinn nokkuð
betur tenntur. Hjá körlum í elsta hópnum (75-79