Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.12.1938, Page 40

Þ J Ó Ð I N
284
Hann liefir varatennnr, 5 eða 7 rað-
ir, sem laka við, hver röðin aí' ann-
ari, er einhver þeirra gengur úr sér.
Tennurnar eru hin ægilegustu
vo])u. Þær læsa sig eins og sveðja
í gegnuin skrápinn, þegar hákarl
hítur annan hákarl.
Lyktnæmi hákarlsins er honum
þó jafnvel meira virði en tennurn-
ar. Tvær stórar nasir eru á höfði
hákarlins. Þær eru þaktar með
hreyfanlegum skinnblöðkum. Þær
gera hann færan um að þefa upp
æli í ótrúlegri fjarlægð. Eskimóum
er kunnugt um, að ef selsblóð renn-
ur í hafið, gela hákarlar fundið
lyktina af því, þó að þeir séu i
mjög mikilli fjarlægð. Hafstraum-
arnir flytja þefinn til þeirra. — Og
þá koma þeir með ægilegum liraða.
Vei þeim fiskum, er eigi geta falið
sig fyrir hákarlinum, þegar liann
hefir fundið lyktina af þeim, þvi
að hákarlinn ellir liann, eins og
fálkinn rjúpuna. Og eltingarleikn-
um lýkur tíðast á sama veg.
Allir stærri fiskar af hákarlaætt-
inni eru með beinplötur utan á
skrápnum. Þær eru sá skjöldur, sem
verja hann árásum. Þetta efni er
ákaflega hart. Nú á timum eru ])löt-
urnar oftast losaðar frá skinninu
með efnablöndu, þegar skinnið er
notað til iðnaðar. Skinnið er mjög
seigt og fallegt, miklu sterkara en
nautshúðir. Þegar við ])elta l)æt-
ist, að hákarlar eru ákaflega fljót-
ir i förum, — margir telja, að liann
geti synt vfir 7(1 km. á klukkustund
— þá má öllum vera ljóst, að hann
er ægilegur andstæðingur.
Það er ef til vill heppilegt, að
hákarlinn er tilfinningasljór, því að
sjómenn allra landa beita hann bin-
um mesta fantaskap. Hatrið, sem
sjómenn bera til bans, svo og þeir.
er búa nálægt sjó þar sem mikið er
um hákarl, birtist í því miskunn-
arleysi, sem þeir sýna honum.
Hákarl, sem eigi er hættulega
særður, berst gegn því að verða
handlekinn, þar til liann deyr af
blóðmissi eða af því, að maki hans
ræðst á harin og rífur liann i sund-
ur. Það hefir komið fyrir, að liá-
karl, sem hefir verið „húkkaður“,.
síðan skotinn með mörgum blýkúl-
um og þar á eftir skutlaður, drep-
inn upp á þilfar og skorinn upp,
hafi lifað lengi eftir alll þetta, bar-
izt um á hæl og lmakka, og glefs-
að eftir öllu, sem var i námunda
við liann. Menn hafa séð hákarl,
sem búið var að særa liroðalega
með hvala spjóti, snúa aftur að æti
sínu með hinum mesta ákafa. Hann
liélt áfram að verjast, þar lil bann
var dauður.
Grænlendingar veiða liákarla.
Þeir draga þá upp á kajaka sína
og taka úr þeim lifrina. Ef Eski-
móarnir eru ekki nægilega aðgætn-
ir, eta hákarlarnir lifrina úr sjálf-
um sér.
Margar tegundir af skinni eru
unnar úr skráp liákarlsins, olía er
unnin úr lifrinni, lím úr höfðinu
og úr litlu uggunum. Stóru uggarn-
ir eru þurkaðir í sólinni og seldir
til Kina, þar sem þeir eru etnir.
í lö feta löngum hákarl eru 200
ensk pund af lifur.
(Lauslega þýtt úr amerisku
sjómanna-tima-riti).