Sveitarstjórnarmál - 01.12.2004, Blaðsíða 16

Litið um öxl
Myndi velja þennan vettvang á ný
Unnar Stefánsson er fyrsti fasti starfsmaður Sambands íslenskra sveitarfélaga. Hann átti 45 ára starf
að baki er hann lét af störfum fyrr á þessu ári. Hann segist myndi velja sér sambærilegan starfsvett-
vang væri hann að koma á vinnumarkaðinn nú.
Unnar Stefánsson hefur starfað lengur en
nokkur annar hjá Sambandi íslenskra
sveitarfélaga. Hann kom til sambandsins
að loknu námi í viðskiptafræði árið 1959
en lét af störfum er hann náði sjötugsaldri
fyrr á þessu ári. Unnar hefur sinnt mörg-
um viðfangsefnum f starfi sambandsins á
þeim 45 árum sem hann var þar innan-
búðar en kunnastur er hann trúlega fyrir
störf sín fyrir tímaritið Sveitarstjórnarmál,
sem hann sá um í 40 ár. Unnar lítur nú
um öxl með sínu gamla tímariti.
Víða staðkunnugur
Þegar Unnar er inntur eftir því hvað hafi
dregið hann að sveitarstjórnarmálum
hugsar hann sig aðeins um en segir síðan
að hann hafi verið eins og klæðskera-
saumaður í þetta hlutverk, til að starfa á
vettvangi sveitarstjórnarmála.
Unnar er fæddur í Neskaupstað og
hafði faðir hans átt sæti í fyrstu bæjar-
stjórninni þar. Hann fluttist með fjölskyldu
sinni til Hveragerðis og fylgdist með þorp-
inu vaxa úr því að vera fáein hús í þorp
með nokkur hundruð íbúa. Allt þurfti að
byggja frá grunni. Fólk kom úr öllum
landshlutum og settist að við jarðhitann í
Hveragerði. Síðan lá leið Unnars í
Menntaskólann að Laugarvatni og var
hann í hópi fyrstu stúdentanna sem skól-
inn brautskráði fyrir réttum 50 árum.
„Nemendur komu víða að og oft var
metist um kosti og galla heimabyggð-
anna," segir Unnar. „Þegar ég hóf nám við
Háskóla íslands bjó ég á Gamla-Garði og
landsmálaumræðan hélt áfram. Þessi
kynni af ungu fólki vfða frá komu sér vel
þegar ég kom til starfa hjá sambandinu og
þurfti að setja mig inn í aðstæður á hinum
ýmsu stöðum. Mér fannst ég vera eins og
heimamaður í hverju byggðarlagi."
Snemma félagsmálaáhugi
Félagsmálaáhuginn fylgdi Unnari eins og
skuggi. Hann tók þátt í stúdentapólitíkinni
á háskólaárunum, átti speti í stúdentaráði
og var fulltrúi stúdenta í Æskulýðssam-
bandi íslands. Á vegum þessara aðila og
sambandsins sótti hann 10 daga námskeið
um Evrópumál í Þýskalandi og alþjóðlega
ráðstefnu í Róm um málefni Evrópusam-
bandsins. Unnar segir að Evrópumálin
hafi alla tíð verið sér hugleikin og raunar
heimsmálin sem slík. Á námsárunum sótti
hann í Noregi sex vikna félagsmálanám-
skeið og kynntist þá m.a. byggðavanda
Norðmanna og Norður-Noregsáætluninni.
Tíu árum síðar kom hann á ný til Noregs
og kynnti sér árangur hennar. Byggða-
stefna Norðmanna var að hluta til fólgin í
eflingu sveitarfélaganna. Þeir höfðu þá
fækkað sveitarfélögunum úr 744 í 466 á
einu bretti.
Einnig sótti Unnar í Stokkhólmi þing
Alþjóðasambands sveitarfélaga þar sem
rædd var sameining sveitarfélaga í hinum
ýmsu aðildarríkjum þess. Síðar sótti hann
í nokkur skipti sveitarstjórnarþing Evrópu-
ráðsins og fundi í byggðamálanefnd þings-
ins. Á sjöunda áratugnum tók Unnar öðru
hverju sæti sem varamaður á Alþingi.
Hann sótti m.a. Allsherjaþing Sameinuðu
þjóðanna árið 1969 og sat þá í nefnd sem
fjallaði um þróunarmál. Þessi kynni af
þróun mála erlendis telur Unnar hafa orð-
ið sér áttavísun í starfinu hjá sambandinu.
Á milli herbergja í hádeginu
Kom aldrei annað til greina í huga Unnars
en að starfa við sveitarstjórnarmál?
„Ég starfaði við blaðamennsku með
námi á sumrum og skrifaði m.a. lands-
málafréttir. Ég held að Jónas Guðmunds-
son, sem hafði stofnað Samband íslenskra
sveitarfélaga, hafi fylgst með þeim skrifum
og þau haft áhrif á að hann vildi fá mig til
sambandsins. Ég starfaði raunar í fyrstu að
hálfu hjá Bjargráðasjóði til þess að gera
upp við bændur svokölluð óþurrkalán og
að hálfu hjá sambandinu. Ég hljóp á milli
herbergja í hádeginu til að byrja með."
Það leið þó ekki á löngu uns Unnar fór
Framkvæmdanefnd sameiningarnefndar sveitarféiaga 1966-1970. Tatiö írá
vinstri: Páll Lfndal, Hjálmar Vilhjálmsson og Unnar.
Mynd: Ljósmyndastofa Vigfúsar Sigurgeirssonar
Frá norrænni sveitarstjórnarráöstefnu á Laugarvatni. í ræöustóli er Björgvin
Sæmundsson, bæjarstjóri í Kópavogi. Sitjandi eru Páll Lfndal, Unnar og Cylfi
Þ. Gfslason, sem flutti erindi á ráöstefnunni.
<%>
16