Sveitarstjórnarmál - 01.12.2004, Blaðsíða 20

Landsþing
Enginn verkefnaflutningur
án sáttar um tíma og fé
Árni Magnússon félagsmálaráðherra segir Ijóst að enginn verkefnaflutningur muni eiga sér stað frá
ríki til sveitarfélaga nema að sátt náist á milli aðila um framkvæmd þess, bæði tímaramma og fjár-
magn.
Árni Magnússon félagsmálaráðherra sagði
í ræðu á Landsþingi Sambands íslenskra
sveitarfélaga í lok nóvember að leita yrði
leiða til að hemja útgjaldaaukningu sveit-
arstjórnarstigsins rétt eins og ríkissjóðs.
Rfkisstjórnin hafi sett sér markmið um að
auka útgjöld ekki meira en sem nemi 2%
að raungildi á ári. Sveitarstjórnarstigið
verði að setja sér sambærilegt markmið og
fylgja því eftir með aðgerðum. Hann sagði
að á undanförnum árum hafi heildartekjur
sveitarfélaganna vaxið mun hraðar en
tekjur ríkissjóðs. Sama eigi við um út-
gjöldin og því sé ekki ólíklegt að einhver
hluti af rekstrarvanda sveitarfélaganna
liggi í útgjaldaþenslu. Sveitarfélögin verði
því einnig að líta í eigin barm þegar rætt
er um bága fjárhagsstöðu þeirra og kanna
hvað valdi því að útgjöld þeirra vaxi hrað-
ar en tekjur. Hann sagði að ekki væri
hægt að endurskoða tekjustofna sveitarfé-
laga á nokkurra ára fresti og bæta við
nokkrum milljörðum króna í hvert sinn.
Ríki og sveitarfélög verði að eiga reglulegt
samráð í gagnsæjum farvegi. Það sé sam-
eiginlegt hagsmunamál þeirra.
Enginn verkefnaflutningur án
sáttar um tíma og fé
Árni varði verulegum hluta ræðutíma síns
f að fjalla um átak félagsmálaráðuneytisins
og Sambands íslenskra sveitarfélaga um
eflingu sveitarstjórnarstigsins. Hann rakti
verkáætlun verkefnisins í gróf-
um dráttum og sagði m.a. að
ýmsar hugmyndir um ný verk-
efni hafi komið fram á fund-
um með landshlutasamtökum
sem verkefnastjórnin hafi unn-
ið úr áður en hún lagði sínar tillögur fram.
Einkum hafi verið rætt um flutning vel-
ferðarverkefna frá ríki til sveitarfélaga í
samræmi við þá reynslu sem fengist hafi
af reynslusveitarfélagaverkefninu. Árni
sagði að gangi allar tillögur um verkefna-
flutning eftir muni hlutdeild sveitarfélag-
Árni Magnússon félagsmálaráðherra á 18. lands-
þingi Sambands íslenskra sveitarfélaga.
anna í samneyslunni aukast úr rúmum
30% í um 40%. Hann sagði þó Ijóst að
enginn verkefnaflutningur myndi eiga sér
stað nema að sátt náist á milli aðila um
framkvæmd þessa verkefnis, tímaramma
og fjármagn.
Bág fjárahagsstaða stundum
byggðavandi
Árni gerði störf tekjustofnanefndar síðan
að umtalsefni og sagði m.a. „Eins og þið
þekkið kom upp ágreiningur um verksvið
tekjustofnanefndar í vor. Má rekja þann
ágreining til þess misskilnings að það væri
hlutverk nefndarinnar að endurskoða
tekjustofna sveitarfélaga í heild sinni. Eins
og ég hef komið inn á var það ekki sér-
stakt verkefni tekjustofnanefndar, hvorki
samkvæmt ályktun landsþings sambands-
ins né erindisbréfi nefndarinnar." Hann
„Efling sveitarstjórnarstigsins er sameiginlegt
hagsmunamál allra landsmanna."
kvaðst harma hversu mikill tími hafi tapast
vegna þessa ágreinings en því beri þó að
fagna að fulltrúar í nefndinni hafa unnið
af mjög miklum krafti undanfarin misseri
og sýnt jákvæðan vilja til að vinna að
framgangi málsins. „Tekjustofnanefnd
vinnur nú af fullum krafti eftir nokkurt hlé
á grundvelli viljayfirlýsingar sem undirrit-
uð var þann 17. september sfðastliðinn.
Þar eru menn sammála um að taka á
grundvallaratriðum málsins. í yfirlýsing-
unni segir meðal annars að tekjustofna-
nefndin skuli skoða sérstaklega þau sveit-
arfélög og svæði sem standa höllum fæti
fjárhagslega, meta ástæður fyrir þeim
vanda og gera tillögur sem leitt geta til úr-
bóta." Árni sagði að í þessu fælist viður-
kenning á því að sveitarfélögin í landinu
standi misjafnlega að vígi fjárhagslega og
rétt sé að fram fari skoðun á vanda þeirra
sveitarfélaga.
Sameiginlegt hagsmunamál
í lok ræðu sinnar sagði Árni að efling
sveitarstjórnarstigsins væri sameiginlegt
hagsmunamál allra landsmanna. Sveitarfé-
lögin hafi átt frumkvæði að þessari vinnu
vegna þess að þau sjái sér f hag í því að
efla sveitarstjórnarstigið með sameiningu
sveitarfélaga. Ávinningur sameiningar sé
öllum Ijós og nægi að benda á reynsluna
úr Fjarðabyggð og Borgarbyggð, þar sem
atvinnulífið og í raun samfélagið í heild
hafi tekið stakkaskiptum í kjöl-
far sameiningar sveitarfélag-
anna. „Eitt mitt fyrsta verk sem
_______ félagsmálaráðherra var að taka
undir samþykktir sveitarstjórn-
armanna og hefja þessa vinnu.
Við, það er ríki og sveitarfélög í samein-
ingu, höfum lagt mikla vinnu og metnað í
þetta verkefni sem hefur að stærstum
hluta gengið vel og í samræmi við upp-
haflegar áætlanir og markmið," sagði Árni
Magnússon félagsmálaráðherra.
<%>
20