Sveitarstjórnarmál - 27.10.2005, Blaðsíða 29
4 1 ■
1 ?B' J
Klil
íslenski hópurinn á fundi hjá héraðanefndinni.
Byggðastofnun hefur
hlutverki að gegna
„Við höfum ekki verið að sinna þessum
málum með neinum hætti á sveitarstjórn-
arstiginu á sama tíma og ríkið hefur haft
fulltrúa sína í Brussel. Þeir horfa á málin
út frá hagsmunum þess án þess að sjón-
um hafi sérstaklega verið beint að hags-
munum sveitarfélaganna. Það er heldur
ekki hægt að ætlast til þess að fulltrúar
ríkisins fari að vinna að málum út frá
hagsmunum sveitarfélaganna og það mun
enginn annar gæta hagsmuna þeirra en
þau sjálf. Þess vegna hef ég lagt til að
komið verði á fót skrifstofu í Brussel undir
formerkjum sveitarstjórnarstigsins. Við
eigum mikilla hagsmuna að gæta í þessu
samhengi, en við erum aftur á móti ekki
það stór þjóð að við höfum aðstöðu til
þess að starfrækja stórar og miklar sendi-
skrifstofur. Ég tel því mikilvægt að Sam-
band íslenskra sveitarfélaga leiti samstarfs
við aðra aðila og hef lagt til að það verði
Reykjavíkurborg, sem langstærsta sveitar-
félagið á landinu, og síðan Byggðastofn-
un. Ég tel að hún hafi ákveðnu hlutverki
að gegna í þessu sambandi vegna þess að
margar af þeim reglugerðum, sem Evr-
ópusambandið setur, snerta byggðamál
með mismunandi hætti."
Árni Þór segir Evrópusambandið leggja
mikið upp úr byggðamálum. Á vegum
þess eigi sér stað margs konar rannsóknir
sem snerta þróun byggðarlaga og byggða-
mál. Með aðild að EES-samningnum eigi
ísland aðkomu að mörgum þessara verk-
efna og eigi möguleika á að sækja um
styrki og einnig aðild að sumum þeirra
samstarfsverkefna sem sett eru á fót á
vegum Evrópusambandsins. Hann segir
að nokkuð hafi verið sóst eftir samstarfi
að þessu leyti, en alls ekki nægilega og
kveðst telja að ef Byggðastofnun komi að
þessu verkefni með sveitarfélögunum
verði hægt að auka þetta starf til muna.
Þurfum einnig að sinna
heimavinnunni
„Þrátt fyrir þetta þá er langstærsti þáttinn í
þessu máli sá að koma að gerð reglu-
gerða, en auk þess eru ýmis önnur atriði
sem sveitarfélögin þurfa að huga að og þá
ekki síst Samband íslenskra sveitarfélaga.
Við þurfum að sjálfsögðu að sinna heima-
vinnu okkar. Þótt við opnum skrifstofu í
Brussel verðum við einnig að reka öfluga
starfsemi hér heima, sem getur tekið á
móti upplýsingum, unnið úr þeim og
miðlaði áfram til sveitarfélaganna um allt
land. Við verðum að byggja upp meiri
þekkingu á þessum málum þótt við höf-
um verið að auka hana að undanförnu.
Skref í þá átt var að efla þróunar- og al-
þjóðasvið Sambands íslenskra sveitarfé-
laga auk þess sem farið er að huga að
þessum málum innan margra sveitarfé-
laga. Reykjavíkurborg hefur þegar markað
sér stefnu að þessu leyti sem byggir að
vissu leyti á þvf að horfa til Evrópusam-
starfs."
Tvöföldun vísinda- og
rannsóknastyrkja
„Þótt Samband íslenskra sveitarfélaga
verði leiðandi í þessu starfi er nauðsyn-
legt að fleiri en einn aðili komi að mál-
inu. Þess vegna legg ég mikla áherslu á
þá möguleika að bjóða sveitarfélögum,
háskólum og fleiri stofnunum upp á að
senda starfsmenn eða nema í starfsþjálfun
til Brussel. Ég sá hversu algengt það er að
skrifstofur sveitarfélaga annarra Evrópu-
ríkja fái starfsmenn að heiman til tíma-
bundinna starfa, t.d. þrjá eða fjóra mán-
uði í einu. Þessir starfsmenn eru þá á
launum hjá sínum sveitarfélögum eða
starfsstöðvum hverjar sem þær eru, en fá
starfsaðstöðu og verkefni sem skrifstofan
þarf að leysa og öðlast í leiðinni þekkingu
og reynslu. Eftir því sem ég hef haft
spurnir af þá hefur þetta fyrirkomulag gef-
ist vel. Ég get nefnt Norðmenn sem dæmi
í þessu sambandi. Þeir eru með margar
skrifstofur í Brussel sem þjóna ákveðnum
landshlutum og héruðum heima í Noregi.
Þannig eiga bæði Norður-Noregur og
Óslóarsvæðið sínar skrifstofur og fulltrúa
í Brussel. Þessum skrifstofum er einkum
ætlað að þjóna hagsmunum þessara til-
teknu svæða en einnig að leita eftir sam-
starfsaðilum annars staðar f Evrópu um
einstök verkefni. Hluti af þessu starfi felst
í umsóknum um styrki um ýmis verkefni
og einnig að kynna hin ýmsu svæði sem
ákjósanleg fyrir rekstur fyrirtækja og
einnig búsvæði fyrir fólk."
Stór jaðarsvæði
„ísland á margvíslega samleið með Nor-
egi að þessu leyti. Stór landsvæði beggja
landanna eru skilgreind sem jaðarsvæði í
skilningi Evrópusambandsins. Allur Norð-
ur-Noregur fellur undir þá skilgreiningu
og nær allt ísland utan byggðanna við
Faxaflóa og nágrennis." Árni Þór segir
byggðaverkefnin ekki bundin við jaðar-
svæðin heldur geti verið um margvísleg
verkefni að ræða og hafi nokkur sveitarfé-
lög hér á landi þegar tekið þátt í slíkum
verkefnum. Hann nefnir sérstaklega í
þessu sambandi þá fjármuni sem veitt er
til margs konar rannsókna og vísindastarf-
semi og að íslendingar eigi fulla mögu-
leika á að sækja inn f þá sjóði í gegnum
samstarf við Evrópusambandslöndin. Þeg-
ar hafi nokkur árangur orðið í því efni en
vel sé hugsanlegt að ná megi frekari ár-
angri. Hann segir að Evrópusambandið sé
nú að vinna að sjöundu rammaáætlun-
inni um rannsóknir og þróun og þar sé
gert ráð fyrir allt að tvöföldun þeirra fjár-
muna sem verja eigi til rannsókna og vís-
inda. Þarna sé um gríðarlegar fjárhæðir
að ræða og þótt Evrópusambandið sé að
beina sjónum til nýju sambandsríkjanna í
austri þá eigum við líka möguleika á sam-
starfi í þessu efni. Þróunarsjóður EFTA
bjóði einnig upp á marga og nýja mögu-
leika.
Að starfa með Norðurlanda-
þjóðunum
„Það eru um 250 skrifstofur í Brussel sem
eingöngu sinna sveitarstjórnarstiginu, ým-
TOLVUMIÐLUN
20
Traust í 20 ár
1985-2005
29