Sveitarstjórnarmál - 27.10.2005, Blaðsíða 5

Forystugrein
sameiningarkosningum
I
Að afloknum
Fulltrúaráð og landsþing sambandsins
samþykktu með víðtækum stuðningi á ár-
inu 2002 að sambandið skyldi vinna að
stækkun og eflingu sveitarfélaganna með
frjálsri sameiningu sveitarfélaga á yfir-
standandi kjörtímabili sveitarstjórna. For-
svarsmönnum sambandsins var gert að
fylgja þeirri samþykkt eftir og því var
hrint af stað samstarfsverkefni ríkisstjórn-
arinnar og sambandsins um eflingu sveit-
arstjórnarstigsins. Tillögugerð sameining-
arnefndar um sameiningu sveitarfélaga
var einn afrakstur þess verkefnis og nú
liggur fyrir að einungis ein af 16 tillögum
nefndarinnar var samþykkt í atkvæða-
greiðslunni 8. október sl. og á tveimur
svæðum verður atkvæðagreiðslan endur-
tekin.
Eflaust veldur niðurstaðan ýmsum
sveitarstjórnarmönnum vonbrigðum en
öðrum ekki og liggja til þess ýmsar
ástæður. Lítil kosningaþátttaka og áhuga-
leysi íbúanna í stærri sveitarfélögunum
um sveitarfélagaskipanina í landinu veld-
ur sveitarstjórnamönnum þó almennt
vonbrigðum. Tillögur sameiningarnefndar
voru settar fram eftir ítarlega yfirvegun að
undangengnum viðræðum við sveitar-
stjórnarmenn hlutaðeigandi sveitarfélaga.
Eftir að þær komu fram var Ijóst að sveit-
arstjórnarmenn höfðu á þeim skiptar
skoðanir. Einstaka sveitarstjórnir mæltu í
heild sinni með samþykkt þeirra en aðrar
í móti. Þar með er ekki sagt að sveitar-
stjórnarmenn almennt séu ekki samþykkir
þvf að sveitarfélögin verði stækkuð og
efld með frjálsri sameiningu eins og þeir
hafa ályktað um á vettvangi sambandsins.
íbúarnir hafa nú með lýðræðislegum
hætti lýst vilja sínum og í mörgum sveit-
arfélögum hefur meirihluti þeirra komist
að þeirri niðurstöðu að sameining sveitar-
félags þeirra við annað eða önnur sveit-
arfélög f samræmi við sameiningartillög-
una væri ekki til hagsbóta fyrir þeirra
sveitarfélag. Slík sameining styrkti ekki
stjórnsýslu þess né möguleika þess til að
veita íbúunum þjónustu miðað við núver-
andi hlutverk og skyldur sveitarfélaganna.
Ýmsar aðrar ástæður kunna einnig að
liggja að baki svo sem óánægja með til-
löguna, sem þeir hefðu viljað hafa öðru-
vísi og ótti þeirra sem búa á jaðarsvæðum
um að verða afskiptir í stærra sveitarfé-
lagi. Jafnframt liggur fyrir að meirihluti
íbúa 20 sveitarfélaga samþykkti fyrirliggj-
andi sameiningartillögu og athygli vekur
að meirihluta þeirra sveitarfélaga hefur
áður sameinast öðrum sveitarfélögum.
Niðurstaða þessarar víðtæku atkvæða-
greiðslu er Ifk hliðstæðri atkvæðagreiðslu
á árinu 1993, en þá eins og nú var ein-
ungis ein tillaga sameiningarnefndarinnar
samþykkt. í kjölfar þess hélt sameiningar-
umræðan áfram heima í héraði og leiddi í
framhaldinu til þess að fjöldi sveitarfélaga
sameinaðist á eigin forsendum og sveitar-
félögunum fækkaði um rúman helming.
Stærri og meðalstór sveitarfélög hafa
ríkan vilja til að taka við fleiri verkefnum
frá ríkinu, að því tilskildu að tryggir tekju-
stofnar fylgi, og sá vilji er á ýmsum svið-
um gagnkvæmur af þess hálfu. Niður-
staða atkvæðagreiðslunnar nú breytir
engu þar um og umræða um verkefni og
skyldur sveitarfélaganna, breytt verka-
skipti ríkis og sveitarfélaga og tekjustofna
sveitarfélaga verður áfram viðvarandi.
Með sama hætti verður framhaldið þeirri
miklu umræðu sem fram hefur farið í
tengslum við sameiningarátakið, um
stöðu sveitarfélaganna, staðarmörk þeirra
og samvinnu, verkefni, ábyrgð og skyldur.
Áfram verða þau mál rædd bæði heima í
héraði og einnig á vettvangi sambandsins.
Þeim fjölmörgu sveitarstjórnarmönnum
sem unnu að framsetningu, kynningu og
umfjöllun um tillögur sameiningarnefndar
eru hér með færðar bestu þakkir fyrir þá
gríðarlegu vinnu sem þeir hafa á sig lagt
svo og félagsmálaráðherra, verkefnis-
stjóra, starfsmönnum félagsmálaráðuneyt-
isins og alþingismönnum í verkefnisstjórn
og sameiningarnefnd.
Þórður Skúlason
framkvæmdastjóri.
SVEITARSTJÓRNARMÁL
Útgefandi:
Samband íslenskra sveitarfélaga
Borgartúni 30, 5. hæð • 105 Reykjavík • Sími: 515 4900
samband@samband.is • www.samband.is
Ritstjórar:
Magnús Karel Hannesson (ábm.) • magnus@samband.is
Bragi V. Bergmann • bragi@fremri.is
Ritstjórn:
Fremri kynningarþjónusta • Þórsstíg 4 • 600 Akureyri
Sími 461 3666 • fremri@fremri.is
Blaðamenn:
Þórður Ingimarsson - thord@itn.is
Ásgrímur Örn Hallgrímsson - a@fremri.is
Auglýsingar:
P. J. Markaðs- og auglýsingaþjónusta
Símar: 566 8262 & 861 8262 • pj@pj.is
Umbrot:
Fremri kynningarþjónusta • Þórsstíg 4 ■ 600 Akureyri
Prentun:
Prentmet hf • Sími 560 0600 • prentmet@prentmet.is
Dreifing: íslandspóstur
Forsíban: Vestmannaeyjabær er í sviðsljósi Sveitarstjórnaramála að þessu sinni.
Forsíðumyndin valin aí því tilefni og sýnir ungan mann stunda sprang sem er ein af
„þjóðaríþróttum" eyjamanna. Myndir frá Vestmannaeyjum: Guðmundur Þór Sigíússon.
Fótó Vestmannaeyjum.
Tímaritið Sveitarstjórnarmál kemur út 10 sinnum á ári
Áskriftarsíminn er 461 3666 a. ibl. var premað 27. okióber 2005
ö
TOLVUMIÐLUN
20
Traust í 20 ár
1985-2005
5