Morgunblaðið - 01.12.2011, Page 2
FRÉTTASKÝRING
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Á annan tug manna voru færðir til yf-
irheyrslna í gær vegna rannsóknar
sérstaks saksóknara á meintri mark-
aðsmisnotkun og auðgunarbrotum í
tengslum við viðskipti Glitnis. Farið
var fram á gæsluvarðhald yfir fjórum
mönnum og voru
þrír úrskurðaðir í
vikulangt gæslu-
varðhald, þeirra á
meðal Lárus
Welding, fyrrver-
andi forstjóri
Glitnis.
„Við yfirheyrð-
um á milli tíu og
tuttugu í dag,“
sagði Ólafur Þór
Hauksson, sérstakur saksóknari, í
samtali við Morgunblaðið í gær-
kvöldi. Ólafur vildi ekki gefa upp
hvort fólkið hefði verið handtekið á
vinnustöðum eða á heimilum sínum.
„En þetta fór allt saman vel fram,
hvorki handjárnum né annarri vald-
beitingu var beitt,“ sagði Ólafur.
Hann sagði að fréttaflutningur þess
efnis að fólkið hefði vitað fyrirfram af
handtökunum ætti ekki við rök að
styðjast. „Við látum yfirleitt ekki vita
af svona aðgerðum fyrirfram. Þeir
sem voru handteknir verða að svara
fyrir þetta sjálfir.“
Lárus Welding, fyrrverandi for-
stjóri Glitnis, var í héraðsdómi
Reykjavíkur í gær úrskurðaður í
vikulangt gæsluvarðhald. „Hann var
úrskurðaður í varðhald á grundvelli
rannsóknarhagsmuna; þannig að
hann geti ekki haft áhrif á aðra í mál-
inu eða skotið undan gögnum,“ sagði
Ólafur. „Þetta helgast af því að um er
að ræða mál sem verið er að opna
rannsókn á.“
Hinir tveir eru Jóhannes Baldurs-
son, fyrrverandi yfirmaður markaðs-
viðskipta hjá Glitni, og Ingi Rafnar
Júlíusson, sem starfaði sem verð-
bréfamiðlari hjá bankanum. Gæslu-
varðhaldskröfu yfir Elmari Svavars-
syni, sem einnig starfaði sem
verðbréfamiðlari hjá Glitni, var hafn-
að.
Hugsanlega fleiri í varðhald
Alls tóku um 60 starfsmenn emb-
ættis sérstaks saksóknara þátt í að-
gerðunum í gær og ekki er útilokað
að fleiri verði úrskurðaðir í gæslu-
varðhald vegna rannsóknarinnar
sem beinist að lánveitingum og hluta-
bréfaviðskiptum Glitnis í viðskiptum
tengdum FL Group og Stími. Ólafur
Þór segir rannsóknina og yfirheyrsl-
urnar í gær hafa gengið vel og yfir-
heyrslum verði haldið áfram í dag.
„Það hefur verið góður gangur í
rannsókninni,“ segir Ólafur.
Hann segir engar húsleitir hafa
farið fram vegna rannsóknarinnar og
áfram verði unnið í málinu næstu
daga. „Við erum fyrst og fremst að
skoða mál sem snúa að starfseminni í
Glitni,“ sagði Ólafur, spurður að því
hvort málið tengdist öðrum bönkum
eða fjármálastofnunum.
En hvers vegna er verið að yfir-
heyra fólk fyrst núna vegna vinnu-
bragða í banka sem var þjóðnýttur
fyrir meira en þremur árum? Hefði
ekki átt að gera þetta fyrir löngu?
„Þetta eru náttúrlega fjölmörg mál
og þau lágu nú ekki fyrir þegar hrun-
ið varð. Okkur eru ennþá að berast
mál, til dæmis barst mál til okkar fyr-
ir nokkrum vikum. Ein af afleiðing-
um hrunsins er þessi eftirleikur og
hann tekur einfaldlega tíma. Sér-
staklega þegar um er að ræða stór og
viðamikil sakamál.“
37 milljarða lán
Í tilkynningu sem embætti sér-
staks saksóknara sendi frá sér í gær
segir að rannsóknin snúi að kaupum
eigin viðskipta Glitnis á hlutabréfum
útgefnum af bankanum á verðbréfa-
markaðinum. Einnig sé verið að
rannsaka kaup bankans og ráðstöfun
hans á hlutabréfum útgefnum af FL
Group og lánveitingar til ýmissa fé-
laga vegna kaupa á hlutabréfum út-
gefnum af bankanum 2007 og 2008.
Upphaflegur höfuðstóll þessara lán-
veitinga er talinn nema samtals tæp-
um 37 milljörðum króna. Ólafur Þór
segir að lánin hafi eingöngu verið til
fyrirtækja, ekki sé um að ræða lán til
einstaklinga.
Að auki eru til skoðunar viðskipti
með framvirka samninga í hlutabréf-
um útgefnum af bankanum og sölu-
trygging Glitnis á 15 milljarða hluta-
fjárútboði FL Group áramótin 2007
og 2008. Ólafur Þór segir að þarna sé
um háar fjárhæðir að ræða.
Málunum var vísað til embættis
sérstaks saksóknara annars vegar
með kærum frá Fjármálaeftirlitinu
og hins vegar með tilkynningum frá
slitastjórn Glitnis.
Á meðal þeirra mála sem heyra
undir rannsóknina er Stím-málið svo-
kallaða. Félagið Stím, sem upphaf-
lega hét FS37, var búið til árið 2007
kringum fjárfestingar í bankanum
sjálfum og FL Group. Viðskipta-
hættir félagsins þóttu ógagnsæir og
leynd hvíldi yfir eignarhaldi þess, en
síðar kom í ljós að Stím var í eigu
Fons, félags í eigu Pálma Haralds-
sonar og Jóhannesar Kristinssonar
og Glitnir átti þriðjung í félaginu. Fé-
lagið eignaðist 4,3% hlut í Glitni og
4,1% í FL Group í nóvember 2007.
Yfirheyrður í fyrra
Stím seldi síðan hluta bréfa sinna í
FL Group í desember 2007 og þá
hafði virði þeirra rýrnað um 900
milljónir frá kaupunum mánuði fyrr.
Þetta er ekki í fyrsta skipti sem mál-
efni Stíms koma til kasta sérstaks
saksóknara, en fyrir rúmu ári, í nóv-
ember í fyrra, var Lárus Welding
yfirheyrður af sérstökum saksókn-
ara vegna málsins, auk nokkurra
fyrrverandi og þáverandi starfs-
manna Glitnis, FL Group og Saga
Fjárfestingarbanka.
Glitnisforstjóri í gæsluvarðhald
Sérstakur saksóknari fær þrjá úrskurðaða í gæsluvarðhald Aftur yfirheyrt vegna Stím-málsins
Umfangsmiklar yfirheyrslur frá morgni til kvölds 37 milljarða króna hlutabréfalán til rannsóknar
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 2011
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir ritstjorn@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is
Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Menning menning@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins | Minningar mbl.is/sendagrein, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Víðir Sigurðsson,
vs@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is Marta María Jónasdóttir fréttastjóri dægurmála martamaria@mbl.is Prentun Landsprent ehf.
Hjörtur J. Guðmundsson
hjorturjg@mbl.is
„Með þessari niðurstöðu ríkisstjórn-
arinnar er með formlegum hætti bú-
ið að taka stjórn sjávarútvegsmál-
anna að þessu leyti frá sjávarútvegs-
ráðherranum og hann kemur þar
hvergi nærri,“ segir Ólöf Nordal,
varaformaður Sjálfstæðisflokksins, í
samtali við Morgunblaðið.
Ólöf spurði Jóhönnu Sigurðardótt-
ur forsætisráðherra að því á Alþingi í
gær í óundirbúnum fyrirspurnum
hvert fyrirkomulag ráðherranefndar
um endurskoðun á stjórn fiskveiða
væri en nefndin var nýverið skipuð
og sitja í henni Guðbjartur Hannes-
son velferðarráðherra og Katrín
Jakobsdóttir menntamálaráðherra.
Sagði Ólöf að fyrir vikið væri Jón að-
eins eins og „vinnuhjú“ nefndarinn-
ar.
Ráðherrann upplýstur
Jóhanna svaraði því til að alvana-
legt væri að ráðherranefndir væru
skipaðar af ríkisstjórnum, ekki síst í
stærri málum. Slíkt væri heimilt
samkvæmt nýjum stjórnarráðslög-
um. „Þessar ráðherranefndir voru
reyndar til áður en stjórnarráðslögin
voru samþykkt en fengu ákveðna
formfestu með þessum stjórnarráðs-
lögum.“ Jóhanna sagði ennfremur að
ráðherranefndin hefði fundað tvisv-
ar, annars vegar með sjávarútvegs-
ráðherra og hins vegar starfsmönn-
um ráðuneytis hans.
Ólöf spurði Jóhönnu þá að því
hvort það væri alvanalegt að ráð-
herranefndir væru skipaðar án að-
komu fagráðherra og fékk þau svör
að ekkert í stjórnarráðslögunum
segði að þannig þyrfti að standa að
málum. Nefndin myndi þó „hafa fullt
samráð við sjávarútvegsráðherra og
upplýsa hann um gang mála“.
Sjávarútvegsráðherra formlegt
„vinnuhjú“ ráðherranefndar
Morgunblaðið/Ómar
Umræður Jóhanna Sigurðardóttir
forsætisráðherra á Alþingi.
Að sögn Ólafs Þórs Haukssonar,
sérstaks saksóknara, er stutt í
að ákært verði í málum sem
tengjast hruninu og föllnu
bönkunum. Hann sagðist ekki
geta gefið upp um hvaða mál
væri að ræða.
„Við höfðum áður lýst því yfir
að við ætluðum að klára
ákveðnar rannsóknir á þessu ári
og það lítur allt út fyrir að það
gangi eftir. Þá fara málin í hend-
urnar á saksóknara. Það fer eft-
ir því hvernig það vinnst hvenær
niðurstöður liggja síðan fyrir.“
Segir vera
stutt í ákærur
SÉRSTAKUR SAKSÓKNARI
Lagt var fram á Alþingi í gær frum-
varp til laga um frávik frá lögum
um skatta og gjöld vegna svo-
nefndra IPA-styrkja frá Evrópu-
sambandinu vegna umsóknar Ís-
lands um inngöngu í sambandið.
Fram kemur í umsögn fjármála-
ráðuneytisins um frumvarpið að
það feli í sér „víðtæka undanþágu
ESB-verktaka frá skattskyldu“ í
samræmi við rammasamning rík-
isstjórnar Íslands og framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins sem
undirritaður hafi verið 7. júlí sl.
sumar.
Ennfremur segir að samkvæmt
samningnum eigi IPA-styrkir að
renna óskiptir til þeirra verkefna
sem þeir eru hugsaðir til en ekki til
greiðslu skatta, tolla eða annarra
opinberra gjalda. hjorturjg@mbl.is
„Víðtæk undanþága
ESB-verktaka“
Morgunblaðið/Ómar
Varðhald Ingi Rafnar Júlíusson er einn þeirra þriggja Glitnisstarfsmanna sem eru í varðhaldi.
Morgunblaðið/Ernir
Úrskurður Jóhannes Baldursson, fyrrv. yfirmaður markaðsviðskipta hjá Glitni, er í gæsluvarðhaldi.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sérstakur saksóknari Komið var með pítsur í húsnæði sérstaks saksókn-
ara í gærkvöldi. Yfirheyrslur höfðu staðið yfir frá því árla morguns.
Lárus Welding