SunnudagsMogginn - 26.02.2012, Blaðsíða 35

26. febrúar 2012 35
Hlutverk hijdrunnar
Hlutverk hijdra er m.a. að færa brúð-
hjónum og nýfæddum sveinbörnum
blessun með dansi og söng. Brúðkaups-
söngvar þeirra fjalla um frjósemina og
hlutverk konunnar í meðgöngu. Trúin á
gildi þessa er enn útbreidd, einkum með-
al hinna fátækari. Á sama tíma og sam-
félagið fyrirverður sig fyrir hijdrurnar
vill enginn vera án blessunar þeirra.
Hversu ógeðfelld sem hijdran er í daglegu
lífi er margt á sig leggjandi til að fá bless-
un frá verum sem gegna hér hlutverki
forlaganorna.
Fyrr á tímum gegndu hijdrurnar mik-
ilvægum þjóðfélagslegum hlutverkum og
þeirra er getið í hinum fornu spekiritum
hindúa, þar á meðal í Kama Sutra. Lang-
flestar þeirra tilheyra í dag múslimska
hluta þessara samfélagi en viðurkenning
trúarsamfélagsins á þeim er á reiki.
Hijdrurnar voru mikilvægar í hirð mó-
gúlanna sem ríktu yfir Indlandsskag-
anum fyrir tíma breskra nýlenduherra.
Þar voru þær gæslumenn kvennabúra og
háttsettar innan hirðarinnar. Á sama
tíma voru líka til hijdrur sem voru lægst
settar allra í samfélaginu. Í nútíma-
samfélagi Pakistana, Indverja og víðar
um Austurlönd hafa nær allar þessar fal-
legu verur lent í þeirri skuggaveröld.
Vændi og betl
Hijdurnar eru ekki bara klæddar að hætti
kvenna, þær eru margar klæddar að
hætti gleðikvenna í skærlitum kjólum,
stífmálaðar og afar fáar þeirra hylja andlit
sitt sem þó er algengt hjá konum í þess-
um heimshluta.
Í Pakistan hefur róttækum íslamistum
gengið mjög vel að uppræta vændishús
og m.a. notað til þess hrottalegar aðfarir
gagnvart vændiskonum. Lauslæti er
sömuleiðis nær óþekkt, en að nokkru
leyti fylla hijdrurnar í það skarð sem þá
verður. Á kvöldum er hægt að sjá þær á
umferðareyjum og milli akreina á stórum
umferðargötum þar sem þær betla fyrir
daglegu brauði. Öðru hvoru hverfur ein
og ein þeirra inn í aðvífandi bíl og eft-
irtekjan þá nótt er talsvert meiri en í
betlinu.
Konum í múslimalöndum er ekki bara
fyrirboðið að stunda vændi, þær mega
ekki koma fram í neinum opinberum
gerningi eins og t.d. dansi. Ef dansað er
úti á götu þá eru karlarnir einir við þá
iðju.
„En svo ef maður heldur partí og vill fá
dansara þá er fyrst reynt að fá konur. En
ef það tekst ekki þá fær maður hóp af
hijdrum,“ segir hótelstjórinn minn á An-
tepara-hóteli í Rawalapindi og við-
urkennir með semingi að hjá einhverjum
fylgi þá með að dansarinn selji sig. Marg-
ar af fínni dans-hijdrunum hafa skömm á
vændis-hijdrunum og því fer fjarri að
hópar hijdra séu innbyrðis samstæðir.
Mega ekkert
Með kosningarétti og skráningu í þjóð-
skrá er stigið stórt skref. Eftir sem áður er
langt í land því fordómar gagnvart hijdr-
unum eru miklir. Þeim hefur til þessa
verið synjað um vinnu, meinað að ferðast
með almenningssamgöngum og þær
verða fyrir margskonar aðkasti í sam-
félaginu.
Árið 2006 tóku Indverjar í Bihar-fylki
upp á því að nýta starfskrafta hijdranna
við skattheimtu og tveimur árum síðar
var sú leið einnig reynd í Pakistan. Að-
ferðin byggist á þeirri nöturlegu stað-
reynd að enginn vill fá hijdru að sínum
húsdyrum. Þær geta kastað á menn bölv-
un og ekki er heldur gott að þær taki sig
nú til og syngi um það í kaffihúsinu þínu
eða utan við skrifstofuna hvað þú skuldar
í skatt.
Þá er nú betra að borga!
-------------
E kki vera svona. Hvernig þútalar og hvernig þú gengur,þetta er ekki hægt. Svonatöluðu frændur mínir til
mín eftir að mamma var dáin. Á
endanum báðu þeir mig að fara og ég
gerði það.“
Afmazbobby President er baráttu-
hijdra í Lal-hverfi í Rawalapindi.
Hún hefur verið í forystu í þeim
málum sem nú hafa skilað hijdr-
unum bæði kosningarétti, kjörgengi
og því að vera viðurkenndar sem
þriðja kynið í Pakistan. Bobby er
komin af efnafólki og í dag býr hún
ásamt einni hijdru-vinkonu sinni í
fallegu einbýlishúsi og stundar fast-
eignaviðskipti.
„Ég var þrettán ára þegar ég áttaði
mig á þessu en mamma hafði vitað
þetta miklu lengur. Pabbi fór frá
okkur þegar ég var tíu ára og þegar
ég var fimmtán ára dó mamma,“
segir Bobby. Hún var eftir þetta ein
með bróður sínum á heimili frænd-
fólks og tók fljótlega föggur sínar.
Æskuheimilið var í Gujrat, borg
miðja vegu milli Lahore og Rawalap-
indi í Norður-Pakistan.
„Ég kom hingað til Rawalapindi og
eignaðist minn gúrú. Við stunduðum
dans og ég varð mjög fær í honum en
þetta var erfitt líf. Margar okkar
urðu fyrir árásum og kynferðisof-
beldi.“
Er það almennt að fólk komi illa
fram við hijdrur?
„Nei, alls ekki, ég hef sjálf aldrei
lent í því að það væri ráðist á mig.
Ég held að helmingur fólks virði
okkur og vilji koma vel fram við
okkur en hinn helmingurinn gerir
það ekki. Ég hef séð dæmi um hrylli-
legt ofbeldi gegn kynsystrum. Sumar
hafa sýnt mér brunasár eftir sígar-
ettur þar sem hefur verið drepið í
sígarettu á hörundi þeirra.“
En lögreglan, geta þær ekki leitað
til hennar? spyr blaðamaður Morg-
unblaðsins í bláeygu sakleysi og
mætir hneykslunar- og vandlæting-
arsvip Bobby. Það er ekki fyrr en
spurningin hefur verið endurtekin að
hún fæst til að svara.
„Lögreglan er verst og það forðast
hana allar hijdrur. Þegar við komum
frá því að dansa í brúðkaupum eða
öðrum veislum máttum við alltaf
eiga von á því að lögreglan kæmi að
okkur úti á götu. Þetta voru okkar
helstu tekjur, peningar sem fólk
kastaði til okkar meðan við döns-
uðum. Svo þegar lögreglan kom þá
skipaði hún okkur að opna veskin og
stakk svo hendinni ofan í og tók eins
og hana lysti.“
Gátuð þið ekki sagt eitthvað?
„Þeir hefðu þá spurt okkur hvort
við hefðum skemmtanaleyfi og leyfi
til að fara svona í hús og taka fyrir
það peninga. Síðan hefðu þeir boðið
okkur með upp á lögreglustöð. Nei,
það segir engin hijdra neitt þegar
svona gerist.“
Nú er hijdru-samfélagið lagskipt
og það stunda ekki allar hijdrur bara
saklausan dans?
„Nei, það er rétt. Það eru hijdrur
sem taka peninga fyrir allt annað en
ég held að þær hijdrur sem eru í
vændi séu yfirleitt hijdrur sem geta
átt konu og eignast með þeim börn.“
Ertu að segja að þær séu ekki al-
vöru hijdrur?
„Nei, ég vil ekki orða það þannig
því í hjartanu eru þessir ein-
staklingar hijdrur þó að þær séu með
fullkominn karlmannslíkama. Þær
hafa ekki áhuga á konum og eru
vitaskuld hijdrur. En það eru reynd-
ar til dæmi um stráka sem nenna
ekki að vinna í verksmiðjum og kjósa
einfaldlega þetta líf, finnst þetta létt-
ari leið til að afla tekna. Það er ekk-
ert við því að segja og þetta er allt
hluti af samfélagi okkar hijdranna.“
Því er trúað að þið séuð guðlegar
verur og getið kastað blessun og
bölvun á hjónabönd og nýbura?
„Já, við erum dularfullar og öðru-
vísi og fólk trúir því að við höfum
beint samband við guðdóminn. Í
morgundansi sem við stígum fyrir
brúðhjón biðjum við fyrir farsæld og
frjósemi hjónabandsins en kvöld-
dansinn sem við dönsum í sjálfu
brúðkaupinu er annars eðlis, hann er
bara skemmtun.“
Hvað með trúarlífið, fara hijdrur í
mosku?
„Helst ekki og þá allavega ekki
klæddar í kvenföt. Það gengur bara
ekki. Ég held að flestar hijdrur láti
duga að biðjast fyrir heima hjá sér.“
En framtíðin, ertu bjartsýn á að
hijdrunar noti sér þessi nýfengnu
réttindi og skrái sig?
„Já, ég er það og ég bind vonir við
að hijdrurnar hér í Pakistan öðlist
sambærileg réttindi og hijdrur í Ind-
landi.“
Og fari jafnvel í framboð?
„Nei, ég held ekki. Allavega ekki
við þær aðstæður sem eru í stjórn-
málum hér í Pakistan í dag, það er
skelfileg staða og ég get ekki ímynd-
að mér að nein hijdra vilji í þennan
slag.“
Þú nefndir hijdrur í Indlandi og
þær eru líka til í Bangladess en
hversu mikið víðar?
„Hijdrur!!! Það eru hijdrur í öllum
löndum í heiminum. Kannski ekki á
tunglinu, þó veit ég ekki nema það
séu nokkrar þar líka.“
Afmaz Bobby, baráttuhijdra í Rawalapindi í Pakistan.
Ljósmynd/Bjarni Harðarson
Það eru hijdrur
í öllum löndum
Rætt við baráttu-
hijdruna Afmazbobby
President
í Rawalapindi.