Morgunblaðið - 19.03.2012, Blaðsíða 17

17
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 19. MARS 2012
Á skíðum Opið var á skíðasvæðinu í Skálafelli um helgina og nýttu þónokkrir skíða- og snjóbrettakappar á öllum aldri tækifærið og héldu vel búnir í brekkurnar.
Golli
Talsmenn ríkisstjórn-
arinnar hafa á undanförnum
mánuðum hvað eftir annað
bent á tölur um fækkun
fólks á atvinnuleysisskrá og
talið þær til merkis um
batnandi ástand á íslenskum
vinnumarkaði. Nýjar vinnu-
markaðsrannsóknir Hag-
stofu Íslands benda því mið-
ur í aðra átt. Niðurstöður
stofnunarinnar sýna að
þrátt fyrir að dregið hafi úr skráðu at-
vinnuleysi fjölgar ekki í hópi þeirra, sem
eru í vinnu. Störfum í landinu er með öðr-
um orðum ekki að fjölga – að minnsta
kosti ekki svo neinu nemi.
Í skýrslu Hagstofunnar um vinnumark-
að í febrúar, sem út kom fyrir fáeinum
dögum, koma fram margvíslegar áhuga-
verðar upplýsingar. Þar kemur meðal
annars fram að atvinnuþátttaka í landinu
fer minnkandi frá ári til árs, að hlutfall
þeirra sem taldir eru starfandi á vinnu-
markaði (annaðhvort í fullu starfi eða
hlutastarfi) lækkar milli ára og að þeim
fjölgar, sem teljast utan vinnumarkaðar,
þ.e. hvorki í vinnu né á atvinnuleysisskrá.
Ef horft er til fjölda þeirra einstaklinga,
sem eru starfandi, kemur í ljós að þeir
voru 160.700 í síðastliðnum febr-
úarmánuði, 160.600 í febrúar 2011,
163.700 í febrúar 2010 og 163.800 í febr-
úar 2009. Fyrir hrun, í febrúar 2008, var
fjöldi starfandi einstaklinga 177.300.
Það eru auðvitað ekki nýjar upplýs-
ingar að fjöldi starfa hafi tapast vegna
hrunsins og afleiðinga þess. Á hinn bóg-
inn hefur ekki komið jafn skýrt fram áð-
ur, að nú þremur og hálfu ári síðar miðar
okkur ekkert áfram við að endurheimta
þessi störf. Því miður.
Frá því núverandi ríkisstjórn tók við
völdum fyrir rúmum þremur árum hefur
forsætisráðherra hvað eftir annað gefið
yfirlýsingar um að atvinnumálin séu í for-
gangi og að aðgerðir stjórnarinnar muni
skila þúsundum starfa á næstu misserum.
Í mars og apríl 2009 talaði forsætisráð-
herra um að nýjar tillögur í
atvinnumálum myndu skila
6.000 ársverkum á næstunni,
þar af um 2.000 í tengslum
við orkufrekan iðnað. Haustið
2010 var forsætisráðherra
svolítið varkárari og talaði
um 3.000-5.000 ný störf á
næsta ári (2011). Í febrúar
2011 ræddi ráðherrann sér-
staklega um uppbyggingu í
orkuöflun og nýtingu og aðr-
ar stórframkvæmdir, svo sem
í samgöngumálum. Þá sagði
hún: „Þessi verkefni öll gætu skapað
2.200 til 2.300 ársverk fljótt og 500 til 600
varanleg störf við framtíðarrekstur.“ Við
sama tækifæri sagði hún líka: „Við verð-
um að skapa hér 10 til 15 þúsund ný störf
á næstu árum.“ Svo má lengi telja.
Engin ástæða er til að draga í efa góð-
an ásetning forsætisráðherra í þessum
efnum, en vinnumarkaðsrannsóknir Hag-
stofunnar benda ekki til mikils árangurs.
Öðru nær. Ljóst virðist að í þeim tilvikum
sem ný störf hafa orðið til á þessum
þremur árum hafa önnur tapast. Sú nið-
urstaða hlýtur að verða bæði ríkisstjórn
og Alþingi umhugsunarefni á næstunni.
Það er ekki nóg að tala um að fjölga beri
störfum ef raunveruleg stefna stjórnvalda
og lagasetning á Alþingi miðar í aðra átt.
Það er til lítils að lofa atvinnuuppbygg-
ingu en stórauka á á sama tíma álögur á
atvinnulífið, hamla gegn fjárfestingu og
reisa sífellt hærri þröskulda gagnvart öll-
um framkvæmdum í landinu. Stjórn-
arstefna af því tagi skilar ekki neinum ár-
angri. Hún er ávísun á áframhaldandi
stöðnun.
Eftir Birgi
Ármannsson
» Það er ekki nóg að tala
um að fjölga beri störf-
um ef raunveruleg stefna
stjórnvalda og lagasetning á
Alþingi miðar í aðra átt.
Birgir Ármannsson
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
Störfum í landinu
hefur ekki fjölgað
Ef marka má sögur fortíðarinnar
var okkur Íslendingum það sameig-
inlegt um aldirnar að langflest
greiddum við skuldir okkar, ekki
annarra skuldir, en ætíð okkar eigin.
Fólk var metið af tvennu, annars
vegar því hvort það stóð við orð sín
og hins vegar á því hvort það stóð við
endurgreiðslu lánaðs fjár. Nú virðist
sú Snorrabúð orðin stekkur, nú er
töff að borga ekki.
Af hverju skrifa ég svo, veit ég
ekki að hér á landi varð hrun? Gerir maðurinn sér
ekki grein fyrir því að bankarnir spiluðu á krónuna
o.s.frv.? Jú, svo sannarlega geri ég mér grein fyrir
hruni, forsendubresti og glæpum. Ég skrifa þetta
greinarkorn því ég get ekki lengur orða bundist, því
ef marka má fréttaflutning og spjall netheima þá
eru hinar nýju hetjur Íslands fólk sem nær að kom-
ast undan skuldum sínum. Ekki allir, nei, en þeir
sem eiga samkvæmt dómstóli götunnar rétt á því.
Ég hef undanfarna daga lesið hrósyrði um mann
sem segir frá því að hann hafi neytt bankann til að
gefa eftir mestallar skuldir sínar. Sá ágæti maður
tók umtalsvert fé að láni, varð fyrir forsendubresti
eins og við öll en neitaði að borga. Nýtti sér, ef
marka má manninn sjálfan, bókstafslestur laga og
kærur, en umfram allt virðist hann hafa þreytt
bankann til að gefa eftir. Þreytt bankann þar til
hann mat stöðuna svo að ekki væri fjár virði að
standa í samskiptum við þennan mann.
Ekki fyrir löngu kom tilfinningaþrungin frétt um
konu sem borin var út af heimili sínu, heimili sem
ekki hafði verið greitt af síðan töluvert fyrir hrun,
þar mætti sjálft Heimavarnaliðið, tók upp mynd-
band og talaði um valdníðslu fjármálakerfisins.
Formaður samtaka sem gefa sig út fyrir að gæta
hagsmuna almennra heimila í landinu talar fjálg-
lega um vonda sýslumenn sem ekkert skilja, skilja
ekki að fólk sem hætti að greiða af lánum sínum fyr-
ir fjórum árum á að fá að búa frítt í húsunum. Þann-
ig sé sanngjarnt fjármálakerfi rekið, þannig sé
þetta á Norðurlöndum. Stjórn þeirra samtaka hef-
ur, ef rétt er talið, kært og kvartað yfir á sjöunda
hundrað einstaklinga og stofnanna, er líklegt að þau
samtök ætli að semja um sanngjarna leiðréttingu og
láta svo staðar numið?
Alþingismaður nokkur sagði nýlega í viðtali að
maður einn er reif hús sitt á Álftanesi ekki löngu
eftir hrun hafi átt rétt á því, „því svindl-
arar hafi líka rétt á því að vera reiðir“
og umrætt húsrif sé gott dæmi um „af-
leiðingar efnahagshrunsins“. Svindl-
arinn sem hefur nú verið dæmdur fyrir
féflettingar er s.s. að mati þingmanns-
ins gott dæmi um erfiðleika almenn-
ings. Í nafni þeirrar skoðunar hengdi
umræddur þingmaður spýtu úr hús-
rifrildinu upp á vegg í þingflokks-
herbergi flokksins síns. Svindlarar hafa
jú fullan rétt á því að vera reiðir og rífa
veðsett hús sín.
Að mínu mati er það þetta fólk og
annað svipað sem á stóran hlut í því að „ekki er
hægt“ að leiðrétta forsendubrest hrunsins á sann-
gjarnan hátt fyrir hinn þögla meirihluta lánþega,
fólkið sem ber harm sinn í hljóði. Ekkert er gert
fyrir allt það fólk sem allt frá hruni hefur greitt af
skuldum sínum með því að skera niður útgjöld, taka
út sparnað, slá lán og framlengja.
Það sem frekjurnar, ríkisstjórnin og víkingarnir
eru að kenna þjóðinni er nýr siður, siður sem felst í
því að spila djarft, kaupa skuldsett þegar verð er
hátt og treysta því að þeim sem fara óvarlega verði
bjargað af samneyslunni. Hinn nýi siður, er að
greiðsla á skuldum sé óábyrg meðferð fjármuna.
Hinn nýi siður er að greiða ekki skuldir, hann er
að krefjast þess að óviðráðanleg lán verði færð nið-
ur í samræmi við ýtrustu væntingar hraðtalandi
tungufossa. Fólksins sem skilur svo vel hví ofbeldi
er beitt af svokölluðum „þolendum óréttlætis fjár-
málaelítunnar“ eins og þeim er tamt að segja.
Af hverju leiðréttum við ekki frekar sanngjarnan
hluta forsendubrestsins, látum dómstóla um það
sem dómstólanna er og látum það fólk sem fór hvað
óvarlegast einfaldlega taka afleiðingum gjörða
sinna?
Já, og kennum frekar fjármálalæsi, aðhald og
skynsemi en ábyrgðarleysi, skuldsetningu og skipu-
lögð vanskil.
Eftir Elías
Pétursson
»Ekkert er gert fyrir allt það
fólk sem allt frá hruni hefur
greitt af skuldum sínum með því
að skera niður útgjöld, taka út
sparnað, slá lán og framlengja.
Elías Pétursson
Höfundur er fv. framkvæmdastjóri.
Að kenna þjóðinni
nýjan sið