Morgunblaðið - 05.01.2013, Side 35
UMRÆÐAN 35
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 2013
Það er nú endanlega
ljóst að ríkisstjórnin
ætlar að svíkja aldraða
og öryrkja um kjara-
bætur, sem þessir hóp-
ar eiga rétt á. Hér á ég
við kjaraskerðinguna
frá 1. júlí 2009, sem lof-
að var að yrði aft-
urkölluð. Í at-
hugasemdum með
frumvarpinu um kjara-
skerðinguna var sagt að kjaraskerð-
ingin væri tímabundin vegna efna-
hagsástandsins og þáverandi
félagsmálaráðherra, sem lagði
frumvarpið fram, sagði að kjara-
skerðingin ætti að gilda í 3 ár. Ráð-
herrar, þingmenn og æðstu emb-
ættismenn sættu einnig
tímabundinni kjaraskerðingu en sú
kjaraskerðing var afturkölluð fyrir
einu ári eða í desember 2011. Hér er
því verið að mismuna þegnunum
gróflega. Það er því verið að brjóta
lög um málefni aldraðra en sam-
kvæmt þeim lögum má ekki mis-
muna eldri borgurum. Þeir eiga að
sitja við sama borð og aðrir í þjóð-
félaginu.
Brot á umbótaáætlun
Samfylkingarinnar
Ef ríkisstjórnin hefði ætlað að
afturkalla umrædda kjaraskerðingu
árið 2013, kosningaárið, hefði frum-
varp þar um verið lagt fram fyrir 30.
nóvember sl. Þá rann út frestur til
þess að leggja fram frumvörp, sem
átti að afgreiða fyrir áramót. Það
sama gilti um breytingar á fjárlaga-
frumvarpinu. Ég spurði forsætis-
ráðherra um mál þetta á fundi en
hún sá enga möguleika á því að efna
fyrirheitið um afturköllun á árinu
2013. Ég sagði þá að Samfylkingin
gæti ekki farið í kosningar vorið
2013 án þess að efna fyrirheitið um
afturköllun kjaraskerðingarinnar
áður. Það þýðir ekkert
að samþykkja siða-
reglur og umbótaáætl-
un í stjórnmálum, ef
ekkert er farið eftir
þeim samþykktum.
Samkvæmt umbóta-
áætlun Samfylking-
arinnar á heiðarleiki að
gilda í stjórnmálunum.
Það er ekki heiðarleiki
að svíkja gefin loforð
og mismuna þegnunum
gróflega.
Velferðarráðherra hundsar
ályktanir eldri borgara
Sá ráðherra sem ber höfuðábyrgð
á því að ekki er staðið við afturköllun
kjaraskerðingarinnar frá 2009 er
velferðarráðherra. Það er búið að
senda honum fjölmargar ályktanir
frá samtökum eldri borgara þar sem
þess hefur verið krafist, að kjara-
skerðingin frá 2009 verði aft-
urkölluð. Bæði kjaramálanefnd
Landssambands eldri borgara og
kjaranefnd Félags eldri borgara
hafa samþykkt slíkar ályktanir. En
ráðherrann hefur ekkert gert með
þessar ályktanir. Þær hafa lent í
salti í ráðuneytinu.
Þegar ráðherrar hafa verið spurð-
ir um þetta mál á undanförnum mán-
uðum hafa þeir gjarnan svarað að
það væri verið að endurskoða lög um
almannatryggingar eins og sú end-
urskoðun ætti að koma í stað aft-
urköllunar kjaraskerðingarinnar frá
2009. Með þeirri afstöðu er öldr-
uðum og öryrkjum sýnd alger óvirð-
ing. Aldraðir og öryrkjar eiga rétt á
afturköllun kjaraskerðingarinnar
frá 2009 rétt eins og ráðherrar og al-
þingismenn, sem fengu afturköllun á
þeirri kjaraskerðingu sem þeir urðu
fyrir. Endurskoðun almannatrygg-
inga kemur ekki í stað þeirrar leið-
réttingar. En auk þess hefur ekki
verið staðið við að leggja fram frum-
varp um endurskoðun TR fyrir ára-
mót eins og lofað hafði verið. Aldr-
aðir og öryrkjar eiga rétt á 20-30%
hækkun lífeyris vegna kjaraskerð-
ingar og kjaragliðnunar á stjórn-
artíma ríkisstjórnarinnar.
Á tímabilinu 2009-2012 hækkuðu
laun (láglaunafólks) mikið meira en
lífeyrir aldraðra og öryrkja. Til þess
að jafna metin þarf að hækka lífeyri
um 20-30 %.
Klipið af hækkun um
áramót í þriðja sinn
ASÍ telur að aldraðir og öryrkjar
eigi rétt á 11.000 króna hækkun líf-
eyris um áramótin 2012/2013 en rík-
isstjórnin ætlar aðeins að hækka líf-
eyrinn um rúmlega helming
þessarar upphæðar. Ríkisstjórnin
ætlar því í viðbót við annað að klípa
af lögmætri hækkun lífeyris um ára-
mót. Er það í samræmi við fram-
göngu ríkisstjórnarinnar áður gagn-
vart lífeyrisþegum en ríkisstjórnin
kleip af bótum aldraðra og öryrkja
strax við gildistöku nýrra kjara-
samninga 2011 og aftur um áramótin
2011/2012. Það er höggvið aftur og
aftur í sama knérunn.
Verið að svíkja
aldraða og öryrkja
Eftir Björgvin
Guðmundsson » Sá ráðherra, sem ber
höfuðábyrgð á því að
ekki er staðið við aft-
urköllun kjaraskerðing-
arinnar frá 2009, er vel-
ferðarráðherra.
Björgvin Guðmundsson
Höfundur er viðskiptafræðingur
og er formaður kjaranefndar
Félags eldri borgara.
- með morgunkaffinu
Furðu sæta ólund-
arleg viðbrögð for-
manns velferð-
arnefndar Alþingis við
tilboði kirkjunnar (les:
þjóðkirkjan) um
stuðning við, ég verð
að segja, hraklega
leikinn ríkisspítala.
Þar var ekki sleginn
góður tónn. Sérstakt
er einnig úr hvaða átt
þessi atlaga gegn nýkjörnum bisk-
upi og kirkjunni kom. Það var ótrú-
legt á að hlýða að formaður velferð-
arnefndar Alþingis skyldi tala eins
og heyra mátti í fréttum útvarpsins
á þriðja í nýári. Manni var brugðið.
Nær væri að því að hyggja fyrir þing
og þjóð að kirkjan er ein af mik-
ilvægum velferðarstoðum sam-
félagsins.
Sama á við um fjölmörg önnur al-
mannasamtök í landinu sem láta sig
almenningsheill og velferð varða í
orði og verki. Hin íslenzka þjóð-
kirkja er ekki ríkiskirkja, ekki rík-
isstofnun. En ríkið/ríkissjóður hefur
undirgengizt tilteknar fjárhags-
skuldbindingar gagnvart kirkjunni.
Á móti kom eignaafsal til ríkisins.
Frá hruni hefur þessi samningur
verið vanefndur af hálfu ríkisins og
það hlutfallslega meira að jafnaði en
almennt er um aðra málaflokka.
Kirkjan hefur ekki skorazt undan
þátttöku í fjárhagsendurreisn sam-
félagsins eftir hrun en
vissulega reynt að rétta
hlut sinn út frá almennu
viðmiði. Kirkjuráði og
kirkjuþingi ber að verja
samninginn við ríkið
sem og annan hag
kirkjunnar. Það er
ómálefnalegt að blanda
þeirri varnarbaráttu við
vilja og viðleitni kirkj-
unnar til samhjálpar og
stuðnings við velferð í
samfélaginu á hvaða
sviði sem er. Skrifað er:
„Sælla er að gefa en þiggja“ en það
er líka gott að kunna að þiggja. Það
er einnig gott að sýna auðmýkt en
síðra að krefjast þess af öðrum og
sízt ef maður býr í glerhúsi sjálfur.
Ég ætlast samt til þess að það fólk
sem valið er til setu á hinu háa Al-
þingi sýni því virðingu og auðmýkt í
hverra umboði það situr þar. Ég efa
ekki að formaður velferðarnefndar
Alþingis muni biðja biskup Íslands
afsökunar á framkomu sinni.
Slegið á
útrétta hönd
Eftir Jón G.
Guðbjörnsson
Jón G. Guðbjörnsson
»Nær væri að því að
hyggja fyrir þing og
þjóð að kirkjan er ein af
mikilvægum velferð-
arstoðum samfélagsins.
Höfundur er bóndi og situr í sókn-
arnefnd Norðtungukirkju.
- merkt framleiðsla
yfir 30 ára reynsla á Íslandi•
hurðir úr áli — engin ryðmyndun•
hámarks einangrun•
styrkur, gæði og ending — langur líftími•
háþróuð tækni og meira öryggi•
möguleiki á ryðfríri útfærslu•
lægri kostnaður þegar fram líða stundir•
Sveigjanlegar lausnir og fjölbreytilegt útlit hentar
mismunandi tegundum bygginga.
IÐNAÐAR- OG
BÍLSKÚRSHURÐIR
idex.is - sími: 412 1700
Byggðu til framtíðar
með hurðum frá Idex
Iðnaðar- og bílskúrshurðir úr áli