Morgunblaðið - 16.04.2014, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 16. APRÍL 2014
Vandaðir og vottaðir ofnar
Ofnlokasett í
úrvali
NJÓTTU ÞESS AÐ GERA
BAÐHERBERGIÐ AÐ VERULEIKA
FINGERS 70x120 cm
• Ryðfrítt stál
JAVA 50x120 cm
• Ryðfrítt stál
COMB 50x120 cm
• Ryðfrítt stál
Handklæðaofnar í miklu úrvali þar sem
gæði ráða ríkjum á góðu verði.
Vagnhöfða 11 - 110 Reykjavík - 577 5177 - www.ofnasmidja.is
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
Í dag verður árvekniátakinu Fram-
tíðarstarfið hleypt af stokkunum en
markmiðið með verkefninu er að
fræða fólk um leikskólakennarastarf-
ið og námið að baki því. Að átakinu
standa Háskóli Íslands, Háskólinn á
Akureyri, mennta- og menningar-
málaráðuneytið, Samband íslenskra
sveitarfélaga, Félag leikskólakenn-
ara, Félag stjórnenda leikskóla og
Efling stéttarfélag en tilurð þess má
rekja til skýrslu um aðgerðir til efl-
ingar leikskólastiginu, sem unnin var
fyrir ráðuneytið 2012.
Samkvæmt lögum um menntun og
ráðningu kennara og skólastjórn-
enda skulu að lágmarki 2⁄3 hlutar
stöðugilda við hvern leikskóla teljast
til stöðugilda leikskólakennara en til
að mæta þeim kröfum vantar 1.300
leikskólakennara. Að óbreyttu er út-
lit fyrir að vöntunin verði enn meiri
því umsóknum í leikskólakennara-
nám hefur fækkað og meðalaldur
stéttarinnar fer hækkandi.
Arna H. Jónsdóttir, formaður
námsbrautar um menntun ungra
barna í leik- og grunnskóla hjá Há-
skóla Íslands, segir mörgu um að
kenna en hún telur að viðhorfin í
samfélaginu leiki stórt hlutverk. „Ég
held að þetta starf og ýmis önnur,
sem tengjast kennslu, uppeldi og
umönnun, séu ekki nógu hátt skrifuð
í samfélaginu, þótt við tölum kannski
þannig á tyllidögum. Mér finnst að
það þurfi að sýna það í verki alla daga
að við viljum stuðla að góðri menntun
okkar yngstu samfélagsþegna en
mér finnst menntun þessarar stéttar
oft vera töluð niður,“ segir hún.
Menntun lykilforsenda gæða
Arna segir leikskólakennarastarf-
ið lifandi og skemmtilegt og það sé
algengt að afstaða fólks til þess
breytist þegar það hefur prófað að
vinna í leikskóla. Hún segir leikskóla-
kennara ganga í margvíslegar stöður
og launaskalinn sé fjölbreytilegur en
á sama tíma og rýr kjör takmarki
áhuga á kennaranáminu virðist
margir halda að laun kennara séu lé-
legri en þau raunverulega eru.
Átakið fer fram á Facebook og vef-
síðunni www.framtidarstarfid.is en
að auki verður auglýsingum komið
fyrir á strætóskýlum. Markmiðið er
að ná til ungs fólks og almennra
starfsmanna leikskólanna en Arna
segir langtímarannsóknir sýna að
fagmenntað starfsfólk sé lykilfor-
senda gæða í leikskólastarfi.
Brýnt að leiðrétta launin
„Leikskólastigið sem skólastig
hefur þróast mjög hratt, leikskólum
hefur fjölgað og við höfum ekki náð,
því miður, að framleiða miðað við
þróunina,“ segir Haraldur F. Gísla-
son, formaður Félags leikskólakenn-
ara, um kennaraskortinn. Hann segir
brýnt að leiðrétta kjör leikskóla-
kennara.
„Það er okkar hlutverk, og sam-
félagsins alls, að búa þannig um
hnútana að laun og starfskjör séu
samkeppnishæf við aðra sérfræð-
inga. Við getum endalaust talað en
nú þarf bara að gera og það stendur
ekki á okkur, heldur þurfa sveitar-
félögin að gera sér grein fyrir vand-
anum og bregðast við honum. Það
þýðir ekki að segja: Við viljum metn-
að, við viljum hafa gott skólastig, við
viljum vel menntaða einstaklinga, en
stíga svo ekki nægilega stór skref til
að leiðrétta laun og starfskjör,“ segir
hann.
Haraldur segir samningaviðræður
á góðu róli en þolinmæði leikskóla-
kennara verði af skornum skammti
ef á daginn kemur að sveitarfélögin
eru ekki reiðubúin til að stíga fyrr-
nefnd skref.
Vilja ná til unga fólksins og
ómenntaðra starfsmanna
 Leikskólakennarinn er framtíðarstarf  Ekki nóg að mæra kennara á tyllidögum
Aldursskipting leikskólakennara
Heimild: Hagstofa Íslands
600
500
400
300
200
100
0
2000 ‘01 ‘02 ‘04 ‘06 ‘08 ‘10‘03 ‘05 ‘07 ‘09 ‘11 2012
Heildarfjöldi 2000: 937 Heildarfjöldi 2012: 1.878
67 ára og eldri
60-66 ára
20-29 ára
50-59 ára
30-39 ára
40-49 ára
1 15
17
152
131
464
152
134
308
592
328
521
Morgunblaðið/Ómar
Nám Viðmælendur segja nauðsynlegt að leggja áherslu á að leikskólarnir
séu námsstofnanir, ekki geymslustaðir. Menntað starfsfólk stuðli að gæðum.
Leikskólakennarar eru mun færri en lög gera ráð fyrir – launakjör og viðhorf þurfa að breytast
Anna Birna Snæbjörnsdóttir,
sviðsstjóri menntasviðs Kópa-
vogsbæjar, segir lýsingar deild-
arstjóra á leikskólanum Mar-
bakka, sem birtust í
Morgunblaðinu í gær, ekki eiga
við rök að styðjast. Hún segir
mönnun á leikskólanum í sam-
ræmi við reglugerð og rúmlega
það en veikindi séu vissulega
vandamál, líkt og annars staðar.
„Þetta er nokkuð sem hefur
talsvert mikið verið rætt meðal
stjórnenda í leik- og grunn-
skólum, og meðal sviðsstjóra,
hvernig eigi að bregðast við
þessu, en það er bara svolítið
vandasamt að bregðast við því
það eru svo margir þættir sem
hafa áhrif á þetta,“ segir hún.
Anna segir unnið að því að
styrkja skólana hvað þetta varð-
ar, t.d. með heilsueflingu, og hún
segir starfsfólk bæjarskrifstof-
unnar í góðu sambandi við stjórn-
endur leikskólanna. „Ég tel okk-
ur fylgjast mjög vel með því
hvernig aðstæður eru í leikskól-
unum, það eru reglulega fundir
með öllum leikskólastjórunum og
starfsmönnum leikskóladeildar og
þar er farið yfir öll mál er varða
leikskólana,“ segir hún.
Anna segir leikskólakennara í
Kópavogi almennt ánægða í starfi
en álag og veikindi séu umkvört-
unarefni í öllum sveitarfélögum.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Kópavogur Anna Birna segir leik-
skólakennara almennt ánægða.
Skólinn vel
mannaður
Í síðustu viku lauk fundaherferð
um framtíðarsýn leikskólans, sem
ráðist var í á grundvelli bókunar
með kjarasamningi Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga og Kenn-
arasambands Íslands, vegna Fé-
lags leikskólakennara og Félags
stjórnenda leikskóla. Haldnir voru
átta fundir, í öllum landshlutum,
en þátttakendur voru nærri 400;
leikskólakennarar, stjórnendur,
foreldrar og fulltrúar sveitarfélag-
anna.
Á fundunum var unnið með fjór-
ar sviðsmyndir fyrir árið 2024 og
þátttakendur spurðir að því hvað
þeir teldu að þyrfti að gerast til að
þær yrðu að raunveruleika. Í um-
ræðum sem sköpuðust í kjölfarið
voru kjaramálin ofarlega á baugi,
nauðsyn þess að lögfesta leikskól-
ann sem fyrsta stigið í mennta-
kerfinu og mikilvægi þess að upp-
fræða almenning um störf
leikskólakennara.
„Kjaramálin eru undirliggjandi
þáttur í þessu öllu en það sem
stendur upp úr er þessi aukna
virðing gagnvart skólunum; að
þeir séu ekki þjónustu- eða
geymslustofnanir heldur mennta-
stofnanir,“ segir Ása Karin Hólm
Bjarnadóttir, ráðgjafi hjá Capa-
cent, sem heldur utan um verk-
efnið.
Hún segir að það sjónarmið hafi
verið ráðandi að leikskólinn ætti
ekki að vera valfrjáls en menn hafi
greint á um við hvaða aldur ætti
að binda skólaskylduna.
Ása segir að á fundunum hafi
skapast samráðsvettvangur allra
hagsmunaaðila; foreldranna, sem
hafi ákveðnar væntingar, fagfólks-
ins, sem vill standa undir þessum
væntingum, og sveitarfélaganna,
sem þurfi að tryggja nauðsynlegar
auðlindir.
Afrakstur fundanna verður
stefnuskjal, sem Ása gerir ráð fyr-
ir að verði tilbúið í maí.
Leikskólinn verði
lögbundið 1. stig
Morgunblaðið/Ómar
Fróðleikur Leikskólarnir eru ekki
þjónustu- eða geymslustofnanir.