Málfríður - 15.10.2012, Síða 25
MÁLFRÍÐUR 25
Sem aldrei fyrr í fjölþjóðlegu umhverfi nútímans er
tungumálanám gott vegarnesti . Kunnátta í tungumál-
um Evrópubúa og innsýn í menningu og menningararf
Evrópu er meginforsenda þess að eiga farsæl samskipti
við þær þjóðir sem standa okkur næst . Í frönsku, þýsku
og spænsku er megininntak námsins þjálfun í hlustun,
tali, lestri og ritun . Eftir því sem lengra er haldið í
náminu er unnið meira með þyngri texta og umfjöllun
um menningu þjóðanna og menningarstrauma þaðan
auk þess sem nemendur fá tækifæri til þess að nota það
sem grunnáfangarnir hafa fært þeim .
Í Menntaskólanum í Kópavogi hefur löngum verið
boðið upp á fjölbreytt og lifandi nám í erlendum tungu-
málum . Áfangarnir franska-, þýska- og spænska-503,
hafa verið samkenndir í þrjá vetur með góðum árangri .
Upphaf tilraunarinnar má rekja til hrunsins góða þegar
öll segl skyldu dregin saman og við sáum ekki fram
á að fá þriðju tungumálin kennd nokkurn tímann
aftur á þessu stigi þar sem nemendafjöldi í þessum
efri hópum 3ju mála náði ekki alltaf lágmarksfjölda til
þess að vera kennsluhæfur . Til þess að reyna að bjarga
því sem bjargað yrði og reyna að halda lífi í þessum
mikilvægu áföngum var ákveðið að ráðast í sam-
kennslu þar sem einn hópur yrði búinn til úr öllum
þremur tungumálahópunum . Vegna þess að áfanginn
er kenndur „skertur“ sem kallað er, þ .e .a .s . aðeins eru
tvær kennslustundir á viku í stað fjögurra venjulega, er
nauðsynlegt að nemendur séu duglegir og samvisku-
samir að undirbúa sig og vinna verkefni heima . Þrír
kennarar koma að kennslunni, einn úr hverju tungu-
máli, en þó fær hver kennari úthlutað sinni eigin
kennslustofu . Áfanginn hefur gengið vel þrátt fyrir
eðlilega hnökra og byrjunarvandræði og nemendur
virðast upp til hópa ánægðir . Við kennum að miklu
leyti öllum hópum í sömu stofu þar sem þau vinna öll
sömu verkefnin og fá þ .a .l . sömu leiðbeiningar . Hver
hópur vinnur verkefnin hins vegar á sínu markmáli
en þegar þau halda kynningar fyrir hina málahópana
útskýra þau mál sitt á íslensku þó að glærur og annað
skriflegt efni frá þeim sé á frönsku, spænsku eða þýsku .
Á meðal verkefna sem unnin hafa verið í áfanganum
til þessa er kynningarbæklingur þar sem nemendur
útbúa kynningarefni fyrir sitt markmál í þeim tilgangi
að sýna fram á gagnsemi þess að læra tiltekið tungu-
mál . Við höfum haft það fyrir sið að fara saman í leik-
hús og þá höfum við reynt að velja leikverk sem tengj-
ast á einn eða annan hátt einu þeirra landa sem tengjast
áfanganum, en verkefnin úr leikhúsferðinni hafa verið
ýmiss konar . Meðal annars hafa nemendur skrifað
kvikmyndagagnrýni, stuttar ritgerðir um mikilvægar
frönsku-, spænsku-, eða þýskumælandi kvenpersónur
frá þeim tíma sem viðkomandi leikrit fjallaði um, svo
eitthvað sé nefnt . Nemendur hafa búið til kennsluefni
og kennt hver öðrum orðaforða úr sínu markmáli þar
sem markmiðið er að opna örlítið heim tungumálanna
fyrir hinum málahópunum auk þess sem nemendur
fá sjálfir að velta fyrir sér hvers vegna gagnlegt er að
kunna það mál sem þau eru að læra . Við höfum horft
saman á kvikmyndir á hverju máli fyrir sig og nem-
endur hafa svo útbúið stutt vídeó þar sem þau leika
valið atriði úr myndinni fyrir hina en þá hafa þau sett
íslenskan texta undir myndböndin svo að allir skilji
hvað er að gerast . Alter Ego er skemmtilegt verkefni
sem við höfum látið þau gera en þar þau búa til týp-
ískar fjölskyldur frá viðkomandi tungumálasvæðum
sem þau svo kynna fyrir hópnum í heild, og þar með
fá nemendur góða innsýn í menningu og siði landanna
sem fjölskyldurnar eru frá .
Í lok hverrar annar höfum við haft fyrir sið að fara
saman út að borða, enda eru bókakaup engin í áfang-
anum . Þessi vettvangsferð hefur komið í staðinn
fyrir hefðbundið munnlegt próf á skólatíma og býr til
raunverulegra umhverfi fyrir nemandann . Nemendur
undirbúa sig í kennslustund fyrir vettvangsferðina með
því að kynna sér matseðil þess staðar sem við förum á
og þau æfa sig í því að panta og halda uppi einföldum
samræðum á sínu markmáli . Á veitingastaðnum þykj-
umst við vera erlendis, þ .e . þýskunemendurnir eru
staddir í ákveðinni borg í Þýskalandi, frönskunemarnir
í Frakklandi og spænskunemarnir á Spáni og enginn
á staðnum skilur annað tungumál en markmálið sem
þau eru að læra . Við höfum verið svo heppin að fá
Samkennsla þriðju mála í
Menntaskólanum í Kópavogi
Helena Björk Magnúsdóttir,
þýskukennari við MK og
María Hjálmtýsdóttir, spænsku-
kennari við MK