Fréttir - Eyjafréttir - 26.03.1998, Blaðsíða 11

Fimmtudagur26. mars 1998
Fréttir
11
Jakob Erlingsson fuglaáhugamaður með meiru:
lesMindan opnaði augu mín
fyrir undrum náttúrunnar
Jakob Erlingsson heitir ungur
maður í Uestmannaeyjum sem
hefur mikinn áhuga á fuglum
og öllu sem heim við kemur.
Hann hefur haft hennan áhuga
síðanhannvarpeyiogfer
áhuginn vaxandi ef eitthvað er.
Hann erísambandivíð
fuglaáhugamenn og söhi út
umallanheimoghefur
útvegað heim lifandi unga og
fullorðna fugla. Jakobhefur
náð fimmtán afbrigðum af
ýmsum fuglategundum síðan
1982. Ádögunumbarst
lögreglu tílkynning um að
ungur maður væri að skjóta úr
haglabyssu á blettinum hjá
sér. Eneinsogoftervarðein
fjöður að gaggandi
hænsnahúsi. Réttbóttiað
kanna málið nánar og athuga
hvort menn væru að leika sér
með skotvopn inni í miðju
íbúðahverfi.
Fuglatíst í stofunni
Það berst fuglatíst innan úr stofunni
þegar ég kem inn í forstofuna og upp
um veggi eru uppstoppaðir fuglar og
myndir af fuglum, bæði sem hann
hefur málað og ljósmyndir. Ég velti
því fyrir mér hvort maðurinn sé svo
hugfanginn af fuglum að hann spili
fuglahljóð af snældum sér til
hugarhægðar. Hverf svo frá þeirri
hugdettu þegar ég sé snjótittling í búri
sem flögrar um og syngur fagurlega.
Jakob segir að fuglinn sé litaafbrigði
sem hann hafi náð nýlega úti í garði
hjá sér. en hann hafi mikinn áhuga á
alls kyns afbrigðum fugla.
Jakob segir að áhugi sinn á fuglum
hafi kviknað strax í bamaskóla. Hann
segist hafa verið latur við að mæta í
leikfimi og hafi heldur farið inn í
Spröngu eða fékk sér göngutúra í
ljörunum. „Þá fór ég að horfa til fugl-
anna og fann iðulega fugla sem voru
eitthvað veikir, eða höfðu étið yfir sig.
Þá fór ég að fá áhuga á fuglunum
__■______tL______________x________
Lundapysjan sem Jakob hefur fóstrað
síðaníhaust
Suartfuglslítaafbrígöiö sem Jakob
skaut í Geldungi
sjálfum. Einu sinni á þessum árum
fann ég reyrþvara sem er vatnafugl
(vaðfugl) og lét Figga heitinn á Fiska-
og náttúrugripasafninu fá hann. Eftir
það fékk ég alltaf frítt inn á safnið og
það ýtti undir alls konar h'til atriði sem
hafa gert það að verkum að áhugi
minn jókst.“
Er míkíll ueíðímaður
Hann segist vera mikill veiðimaður í
sér, eins og Eyjapeyjar eru innst inni
og því fylgi eðlilega áhugi á
skotvopnum og veiðimennsku. Hann
réttir mér nafnspjaldið sitt, hvar lesa
má Jakob Erlingsson - málari -
lundaveiðimaður - sjómaður. „Ég
veiði gæs og rjúpu, lunda og svartfugl
og dreg fisk úr sjó,“ segir hann. „Ég
fer í rjúpu til Egilsstaða og flýg upp á
Bakka í gæs. Pabbi á bát sem við
förum á í svartfugl og lunda. Ég er
Helliseyjarmaður. en er þó viðloðandi
aðrar eyjar líka. Ég fór til dæmis út í
Súlnasker í fyrra og fékk þá leyfi til að
skjóta þetta litaafbrigði af svartfugli í
Geldungi sem er þama“ og hann
bendir á uppstoppaðan fugl í einu
homi stofunnar.
Fékktíu ílíffræði
Hvemig var annars í skólanum að
öðm leyti?
„Ég fékk alltaf tíu í líffræði og gekk
vel í henni. Hins vegar var ég talinn
hálfgerður villingur í skóla, en það má
rekja til þess að ég er með Iesblindu.
Ég var sendur til sálfræðinga. því það
var haldið að ég ætti við einhverja
sálræna örðugleika að stríða. Þegar
það uppgötvaðist hins vegar að ég
væri með svona mikla lesblindu, var
orðið of seint að gera nokkuð í því.
Ég var búinn að missa allan áhuga á
lærdómi nema líffræði, smíði,
reikningi og teikningu. Ég skrópaði
bara í skólanum og fór eitthvað annað
og þá oftast niður á bryggju, því þar
var mesta ijörið."
Jakob segir að lesblindan hái
honum ekki mikið í daglegu lífi. þó
hafi hann ekki getað tekið bflpróf
ennþá vegna lestrarins sem fylgi þvf.
„Lesblinda virkar þannig að maður
getur slegið orðum saman, sem kentur
þannig út eins og maður kunni ekki
stafina, þá fer maður að búa þá til, eða
skálda í eyðurnar. Ef kennarinn bað
mig um að lesa upphátt, þá var gert
mikið grín að mér. Þá braust það út í
því að ég fór að berja frá mér og þá
var maður orðinn villingur í augum
annarra."
En háir lesblindan þér ekkert þegar
þú ert að teikna?
„Nei, nei. Mamma lét mig alltaf fá
blað og blýant, ef henni fannst ég
eitthvað verkefnalaus. Út frá því fór
ég að teikna. I fyrstu var það bara eitt
og annað sem mér datt í hug, en svo
fór ég að teikna fuglamyndir, þvf þeir
voru mér efst í huga. Ég hef aldrei
farið á nein námskeið eða lært að
teikna, nema það sem ég lærði í
bamaskólanum. Þetta er bara einhver
þörf sem leitar út.“
Eins og áður sagði hefur Jakob
verið kærður fyrir óvarlega meðferð
skotvopna. Hvemig vildi það til að þú
mundaðh riffilinn heima hjá þér?
„Það var hópur af snjótittlingum í
garðinum og ég tók eftir einum
albinóa í hópnum. Ég hringdi því í
Inga upp-stoppara, því ég vissi að
hann ætti sandskot. Hann lét mig fá
sandskot fyrir 22 calibera riffil sem
mágur minn lánaði mér. Þetta er
veikasta skot sem hægt er að fá.
Svona skot nær rétt að lama fuglinn
eða í mesta lagi vængbrjóta hann eða
blinda."
Hann segir að í sandskoti sé engin
kúla, heldur sé hylkið fýllt með sandi.
Sandurinn dreifist aðeins þegar hann
fer út úr hlaupinu, en dreifingin sé
ekki orðin mikil fyrr en á tuttugu
metrum og þó að köttur hefði gengið
fyrir skotið hefði hann varla orðið þess
var.
„Ég beindi því rifflinum út um
gluggann, þannig að tíu sentimetrar af
hlaupinu stóð út um hann. Þetta hefur
verið svona tólf metra færi. Ég hleypti
af og náði þeim fugli sem ég miðaði á.
Þetta var um þrjúleytið að degi til sem
þetta var. Hins vegar kom lögreglan
ekki íyrr en klukkan tíu um kvöldið og
spurði hvort ég hefði verið að skjóta af
haglabyssu út í garði, vegna þess að
kvörtun hefði komið frá nágranna
mínum. Mér þótti undarlega langur
tími líða frá því ég skaut og þar til
nágranninn hringdi í lögguna um
kvöldið, eða sjö tímar. Það má spjalla
mikið á sjö tímum. Þegar lögreglan
kom sagði ég eins og var og hvemig í
málinu lægi og sýndi þeim fuglinn.
Löggan tók ekkert illa á málinu. enda
ekkert til að æsa sig út af. Svo gengur
þetta líklega sína eðlilegu leið í
‘ kerfinu."
Vonasttilaðsleppameð
áminningu
Jakob segir að hann hafi farið og talað
við sýslumanninn vegna málsins og
vonaði að hann fengi aðeins áminn-
ingu, en allar líkur bendi til þess að
hann verði sektaður. Hann segist þó
skilja afstöðu nágranna síns sem
kærði. „Það hefur þó bara verið
hljóðið sem hann heyrði. en ekki séð
mann með skotvopn úti í garði, þvf
þangað fór ég aldrei með byssuna.
Hávaðanum af þessu má líkja við að
þú slítir í sundur tvær hurðarsprengur
í einu, en trúlega magnast hljóðið
F.u. 22 cal. shortskot og sandskot elns
og Jakob notaði til að ná albinðanum
eitthvað á milli húsa. En ég hugsa að
allir sem hafa áhuga á þessu hefðu
ekki hikað við að munda hólkinn í
þessu tilfelli. Þetta var eina tækifærið
sem ég hafði til þess að ná þessum
fugli og tók það og verð bara að taka
afleiðingunum af því.“
Jakob segir að áhugi hans á fuglum
Út um bessa rifu setti Jakob hlaupið
oghleyptiaf
sé alltaf að aukast, en hann sjái eftir að
hafa selt nokkra þeirra fugla sem hann
átti uppstoppaða. ,£g hef selt nokkra
uppstoppaða fugla til eins aðila upp á
landi, en sá maður seldi þá til
Boiungarvíkur þar sem þeir eru á
safni. Þetta em aðallega ýmis afbrigði
af lundum, sem mig er farið að langa
til þess að fá aftur. Kannski er
möguleiki í gegnum sambönd mín úti
að bjóða þeim útlenda fugla í skiptum.
sem safnið á Bolungarvík hefði
hugsanlega áhuga á.“
Albinóinn uppstoppaður og situr á
grein inni f stofu hiá Jakobi
Flækingsfuglar
Er mikill áhugi á flækingsfuglum og
ýmiss konar afbrigðum hér á landi?
„Já margir lundakarlar hafa auga
fyrir þessu og ef þeir fá eitthvert
afbrigði, þá láta þeir stoppa það upp,
eins láta þeir stoppa upp kolapilt sem
er tveggja ára lundi, sem hefur ekki
náð fullum lit og þroska. En það er
ótrúlega fjölbreytt afbrigði af lund-
anum. Til dæntis prinsar, albinóar,
allar útgáfur af vansköpuðum gogg-
um. Hins vegar er sjaldgæft að þeir
komist fyrir manna sjónir. Pabbi
hefur veitt lunda í fjölda ára og hann
hefur aldrei fengið albinóa. Þessir
elstu kallar hafa kannski náð tveimur
eða þremur afbrigðum alla sína
lundaveiðitíð. En þessi afbrigði
virðast sækja á mig, eða þá að athygli
mín er eitthvað skarpari. Það getur
verið mjög erfitt að eygja þau í stórum
fuglahópi en ég virðist hafa eitthvert
innsæi til að koma auga á þetta. Ég
hef náð þremur albinóum urn ævina,
einni pysju. einum ntúkka og einum
snjótittlingi, sem ég skaut út unt
gluggann hjá mér um daginn með
fyrrgreindum afleiðingum.“
Lundapysja f fóstri
Núna er Jakob með eina lundapysju
heima hjá sér. Hann er búinn að fóstra
hana síðan í haust. Hann segir að
kona sín hafi fundið hana og hafi þá
verið mjög af pysjunni dregið. „Hún
braggaðist hjá okkur og einhvern
veginn kunnum við ekki við að sleppa
henni svo hún er orðin hluti af
fjölskyldunni ef svo má segja.“
Nú hafa menn kvartað undan lélegri
lundaveiði í sumar. Hefur þú
einhverjar skýringar á því?
,Já ég náði ekki 2000 fuglum í
fyrra, en næ yfirleitt um 5000 fuglunt
yfir veiðitímann. Það eru kannski
þrjár ástæður fyrir þessari lélegu veiði
síðasta sumar. í fyrsta lagi hefur hann
ekki haft nóg æti og fyrir lundatímann
kom bræla, sem varði í viku. þegar
fuglinn átti að koma inn á landið. Það
hefur dreift honum og seinkað um
heila viku. Og í þriðja iagi hefur
kannski komið upp einhver veiki.
Hugsanlega hefur þetta allt spilað
saman að einhverju leyti. Pysjan í
holunum var mjög seint á ferð. Það
hægðieinhvem veginnáöllu. Þaðvar
svona vika sem fugiinn var eitthvað
uppi að ráði. Eftir það var mjög góð
tíð og heitt í veðri, svo að fuglinn náði
sér aldrei almennilega upp. Það var
mest byggðafugl sem kom upp, en
það er fugl sem er með unga, en
fuglinn sem við veiðum er tveggja til
fjögurra ára fugl. Annars hafa allir
lundaveiðimenn sínar skýringar á
þessu.
Fuglarnír bíða ekki
Jakob segir að fuglamir bíði ekki eftir
veiðimanninum, sama hver tilgangur
hans er. „Þeir eru flognir áður en
ntaður veit af. Og ef maður hefur
brennandi áhuga á viðfangsefninu þá
er að hrökkva eða stökkva og ég stökk
í þessu tilfelli með snjótittlinginn og sé
ekki eftir þvf. Ég fylgdi öllum þeim
varúðarráðstöfunum sem hægt var, en
flaskaði á því að ég mátti ekki skjóta í
garðinum mínum," segir Jakob og er
ánægður með albinóann sinn sem
hann ætlar ekki að láta frá sér.
Benedikt Gestsson