Fréttir - Eyjafréttir - 07.09.2000, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 7. september 2000
Fréttir
11
EYJAMENNIRNIR í landsliðinu, Hermann Hreiðarsson, Tryggvi Guðmundsson og Birkir. Birkir hefur staðið í marki íslenska
landsliðsins undanfarin ár og oft staðið sig frábærlega.
þessarar þróunar. Fyrir okkur sem
eldri erum og enn í þessu vorum
ánægðir að fá nýja skó. Það þótti
frábært. í dag þykir það ekki tiltöku-
mál. Maður veit líka að ef menn ætla
að ná árangri verða þeir að leggja
eitthvað á sig. Það er líka eins og
hugsjónamennskan sé dottin dálítið út
úr knattspymunni og menn leggja
ekkert persónulega aukalega á sig.
Þessi þáttur er að detta dálftið út, þó að
erfitt sé að alhæfa í þessu sambandi,
en þetta er tilhneiging sem mér finnst
neikvæð."
Góð landkynning
Hver er þá jákvæði þátturinn í þessari
þróun?
„Það jákvæða er að menn eru að fá
möguleika til þess að fara erlendis
mun yngri og öðlast reynslu hjá
erlendum liðum. Margir þessara
stráka em famir að leika ungir með
erlendum liðum, sem að vísu hefur
reynst mörgum erfitt. En það er
löngunin til þess að verða sýnilegur
fyrir allan heiminn í stað þess að vera
héma á einhverri eyju. Islenskir
fótboltamenn hafa hins vegar kynnt
landið vel erlendis og hafa reynst
mjög vel á flestum stöðum. Norður-
landaþjóðimar hafa verið mjög hrifnar
af íslenskum leikmönnum, enda hafa
þeir verið að standa sig vel að mestu
leyti. Margir em líka famir að fara til
Englands, sem hefur gefið mönnum
möguleika á að sýna sig hjá stóm
félögunum, en á móti kemur það sem
ég tel stóran galla, að þessir peyjar em
að fara út og hafa ekki náð sér í
menntun. Þeir fara út og þeir fá enga
hvatningu til þess að mennta sig. Að
vísu er aðeins um það á Norður-
löndunum, en á Engalndi er það
ekkert inni í myndinni, heldur eiga
menn bara að hugsa um fótboltann,
sem er dálítill galli, að einangrast í
fótboltanum."
Birkir segir að þegar menn eldast í
knattspymunni sé alltaf erfiðara að
fara aftur í skóla. „Menn átta sig
skyndilega á því um þrítugt og þaðan
af eldri að þeir em algerlega
menntunarlausir og hafa ekkert til að
ganga að, þegar ferlinum lýkur.
Auðvitað hafa margir tryggt sig
fjárhagslega og þurfa ekki að hafa
áhyggjur af þessu, en þetta er fljótt að
breytast. Menn fara ungir út og
gengur vel í byrjun, þó að þeir séu
ekki á neinum sérstökum samningum,
en meiðsli em fljót að setja strik í
reikninginn. Þau geta verið það
alvarleg að menn ná sér kannski ekki
á strik aftur til þess að halda áfram í
fótboltanum. Þá standa menn frammi
fyrir því að það sem átti að verða
lifibrauðið er ekki til staðar lengur og
menn spyija sig hvað sé til ráða. Mér
finnst að ef strákar em að fara ungir út,
eigi þeir að nýta tímann, því oft er
frítími mjög góður þegar menn em
komnir í atvinnumennskuna. Að
mínu viti ættu þeir að reyna að nýta
þennan tíma til þess að ná sér í
menntun. Það þarf líka dálitla fram-
sýni í þessu. Þegar ég fór út var ég
reyndar búinn með mitt háskólanám,
en fékk mér vinnu fyrir hádegi til þess
að hitta annað fólk og einangrast ekki
alveg í fótboltaheiminum. Eg veit
ekki um marga atvinnumenn erlendis
sem em að afla sér menntunar samfara
knattspymunni. Þó er sá möguleiki
íyrir hendi ef menn hafa mikinn áhuga
á fótboltanum, þá geta þeir tekið
einhveijarþjálfaragráður. Margirhafa
tekið að sér þjálfún, en em kannski oft
komnir á síðasta snúning, þegar þeir
kveikja á perunni."
Þakkar foreldrunum að hann
fór í nám
Birkir segir að ástæða þess að hann
menntaði sig hafi ekki verið vegna
þess að hann sé sérstaklega praktískt
þenkjandi, eða hafi verið þá.
„Kannski vom það foreldramir sem
ráku mann af stað upphaflega og
keyra mann dálítið áfram. Sem
unglingur var maður ekkert að spá allt
of mikið í þetta, svo það er nú
foreldrum mínum að þakka að ég hélt
áfram í námi. Þau drifu mann áfram
En eftir að áhuginn kom hélt ég áfram
og ég sá það alltaf fyrir mér að klára
námið. A sínum tíma þegar ég var í
Háskólanum og var að þjálfa með
landsliðinu líka var þetta vissulega
erfitt. Auk þess sem ég tók þátt í
mótum félagsliða í Evrópukeppninni,
þá sat námið oft á hakanum, en ég
reyndi að alltaf að vinna þetta upp
aftur, þegar heim var komið. En það
sem hefur verið að valda mörgum
peyjum vandræðum, er að í meistara-
flokki og jafnvel í landsliðinu, eru
menn að fara í æfingaferðir erlendis
og keppnisferðir, sem taka mikinn
tíma. Þá missa menn móðinn og
finnst þeir ekki geta unnið námstapið
upp. Hins vegar er þetta oft spuming
um að skipuleggja tímann og beita sig
aga sem er númer eitt. En ég reyndi
að hafa bækumar með mér í slíkar
ferðir og hafa þær uppi við til að lesa
eitthvað. Að minnsta kosti sé ég ekki
eftir því núna að hafa lagt þetta á mig
og geta gengið inn í þau störf sem em
áhugaverð og eiga við mína
menntun."
Stefndi ekkert frekar á
atvinnumennsku
Birkir segist í sjálfu sér aldrei hafa
stefnt á atvinnumennsku í fótbolt-
anum. ,,Eg var mjög sáttur við að vera
héma heima og leit aldrei á mig
þannig að ég væri eitthvað betri en
aðrir, né ætti betri möguleika ájjví að
komast í atvinnumennsku. Eg var
mjög sáttur við að fá að spila í efstu
deild og hef alltaf verið það. Síðan
bættist landsliðið við, og var frábært
að fá að leika þar sem fyrsti
markvörður."
Hvemig stóð þá á því að þú fórst í
atvinnumennsku?
„Erlend lið em alltaf að leita að
leikmönnum og ég lenti í því að
norska liðið Brann var að leita að
markmanni. Eg veit nú ekki af hverju
þeir fengu áhuga á mér. Eg hafði
engan umboðsmann, né slíkt, en ég
var í landsliðinu og þangað leita erlend
lið iðulega, ef þau em að leita að
mönnum og menn oft metnir eftir
fjölda landsleikja og að sjálfsögðu
eftir getu líka.“
Birkir segir að fyrstu mánuðimir í
atvinnumennskunni hafi reynst
strembnir. „Þetta er allt annað
umhverfi, maður þekkir ekki neinn og
kann ekki tungumálið. Maður er
búinn að sanna sig á Islandi en þarf að
sanna sig upp á nýtt. Þetta tekur allt
tíma og er ný reynsla og ákveðin
ögmn, sem maður leitar kannski eftir
undir niðri því auðvitað vill maður
breyta til og vill forðast að staðna.
Þama vom ný tækifæri sem mér
buðust. En ég viðurkenni að þetta var
mjög erfitt í fyrstu og var enginn dans
á rósum. Pressan var mikil, og ég
hafði ekki miklar væntingar í sjálíú sér
varðandi atvinnumennskuna, en
auðvitað vildi maður standa sig. Ég
byrjaði í liðinu og lendi svo í
meiðslum og dett út úr liðinu og líka
úr landsliðinu, þannig að ég hef lent í
ýmsu á mínum atvinnumannsferli.
Tíminn í Noregi var mjög fjömgur.
Brann er mjög frægt félag í Noregi og
kannski helst hægt að líkja því við KR
á Islandi. Það er mikil pressa og alltaf
mikið að gerast í kringum liðið í
fjölmiðlum og mikið gert úr öllum
hræringum í liðinu. Ég lenti til dæmis
í því að komast í átta liða úrslit í
Evrópukeppninni, en verða svo
útilokaður frá henni. Ég var leigður
til Englands, vegna þess að önnur lið
höfðu áhuga á að fá mig. En með því
að gera það útilokaði Brann rétt sinn
til að nota mig áfram í Evrópu-
keppninni. Aðalspenningurinn í fót-
boltanum er oft að komast í
Evrópukeppnina, vegna þess að þar er
keppt er við stór og þekkt lið.“
Klikkuðu menn eitthvað á smáa
letrinu í reglunum, þegar þetta mál
kom upp og kannski í'framhaldinu, er
þetta ekki orðinn algerfrumskógur að
kunna skil á öllum lögum og
reglugerðum kringumfótboltann?
„Það kann rétt að vera. I þessum
samningum er margt sem leikmenn
átta sig oft á tíðum ekkert á og þess
vegna em umboðsmenn í kringum
þetta, en þeir em eins misjafnir og þeir
em margir. En auðvitað hafa komið
upp mál, sem hægt er að telja mjög
vafasöm. Að mínu mati hafa umboðs-
menn ekki alltaf verið að vinna að
hagsmunum leikmannsins, heldur
verið að tryggja sig gagnvart ákveðn-
um félögum. Þannig að ákveðnir
umboðsmenn em að verða sér úti um
ákveðinn góðvilja hjá félögunum til
þess að þau skipti við þá sem
umboðsmenn. Um leið er unnið gegn
hagsmunum leikmannsins, í stað þess
að vinnaiyrirhann. Ég hef orðið vitni
að slíkum dæmum hjá leikmönnum
sem ég hef spilað með og hafa
leikmenn misst af stómm fjárhæðum,
vegna þess að ekki hefur verið exað á
réttum stað í samningum. En það er
mikið letur sem þarf að fara yfir og oft
finnst mér að vanti einhvem í slíka
samningagerð sem gæti betur hags-
muna leikmanna. En þegar ég fór
fyrst út var minna um þessa umboðs-
menn og maður stóð í viðræðum við
liðin sjáfur og samdi eítir bestu vitund.
Núna fara flestir svona samningar í
gegnum umboðsmenn."
Aldurinn ekki til trafala
Birkir er orðinn 36 ára gamall og því
ekki út vegi að spyrja hvort hann sé
ekki kominn á krítiskan aldur í
knattspymunni?
„Meðalaldur knattspymumanna er
misjafn. Oft er talað um að eftir
þrítugt fari menn að pússa skóna og
huga að hillunni. Hins vegar er alltaf
sagt að markmenn séu metnir á annan
hátt þegar aldurinn er annars vegar og
meðalaldur þeirra er hærri, en
auðvitað er misjafnt, hvemig menn
eldast, bæði líkamlega og andlega, og
menn eiga misjafnlega auðvelt með að
halda sér í þjálfun. Hjá mér hefur
þetta ekki verið vandamál og þess
vegna hef ég haldið áfram. En oft er
þetta auðveldara fyrir markmann en
útileikmann, sem er meira í hlaupum
og hasamum. En ofl er sagt um
markmenn að þeir séu eins og vínið og
að þeir verði betri eftir því sem árin
líða, hvað svo sem til er í því.“
Hvert er trikkið á bak við góðan
markmann?
„Til þess að ná góðum árangri sem
markmaður, þurfa menn að vera
dálítið léttgeggjaðir og flestir þeirra
em það. Þeir þurfa að vera tilbúnir að
leggja mikið á sig og æfa meira en
aðrir. Ég hef oftast reynt að taka auka-
æfingar, ef ég hef möguleika á því og
það tel ég að hafi skilað sér. Það er
vegna þess að oft á venjubundnum
æfingum hjá liðinu er verið að fara
yfir taktík hjá útileikmönnum og
markmennimir vilja þá gleymast.
Menn þurfa þá að vera tilbúnir til að
koma fyrr, eða vera lengur eftir
æfingar og ekki síður að taka auka-
æfingar, þegar aðrir leikmenn fá frí.
Ef menn em ekki tilbúnir að leggja á
sig eitthvað aukalega til þess að vera
sáttari við sig sem markmenn ná þeir
ekki árangri."
Birkir segir að í leikjum vilji
markmenn einnig oft gleymast sem
ræðst bara af stöðu þeirra á vellinum
og þar af leiðandi reyna þeir að vera
litríkir til þess að augun beinist að
þeim ekki síður en útispilurum. „Oft
spilast leikir þannig að lítið er að
gerast hjá markmanninum og þá vill
hann kannski koma sér á framfæri, en
það getur verið erfitt ef hann fær ekki
boltann. Stundum hefúr maður fengið
góðar hugmyndir á slíkum stundum,
en maður lætur þær ekki einu sinni
uppi. Þó maður ffflist kannski eitt-
hvað á æfingum, þá lætur maður það
nú ekki eftir sér í leikjum og heldur ró
sinni og einbeitir sér að leiknum.
Markmaður verður að geta haldið
einbeitingunni, jafnvel þó að lftið geti
verið að gera hjá honum í leik. Þetta
er oft erfiðasti hlutinn og maður finnur
það stundum eftir rólega leiki að
maður er ekki síður eftir sig en leik-
menn sem sem hafa verið á hlaupum
um allan völlinn í 90 mínútur. En
aðalsmerki góðs markvarðar er að
gera fá mistök og ekki síður að vera
fljótur að ná sér eftir mistök. Sterkur
markmaður ýtir mistökum frá sér og
lætur þau ekki buga sig. Slíkur
markvörður hefur góða einbeitingu.
Það er enginn til að hreinsa upp eftir
aftasta mann nema maður sjálfur.“
Hvaðfer í gegnum huga markmanns
sem á að verja víti?
„Það er nú margt. Ég horfi þó alltaf
á manninn frá því að hann stillir bolt-
anum upp, tekur skrefin aftur á bak og
hleypur að boltanum. Einnig reyni ég
líka að horfa í augun á honum. Ég er
ekki þannig að ég sé búinn að ákveða
í hvaða hom ég ætla. Það fer meira
eftir því hver tekur vítið og hvort ég
viti einhver deili á honum. En í
landsleikjum getur þetta verið erfiðara,
vegna þess að maður þekkir ekki
manninn. Ef ég sé ekkert út úr
undirbúningi vítisins, þá er ég oftast
nær búinn að ákveða að fara í annað
hvort homið. Stundum er þetta
spurning um að taka menn á taugum,
en stundum nær maður því ekki og
leikmenn gefa ekkert færi á sér og
hafa þá líka einhverja taktík gagnvart
markmanninum. Svo em sumir sem
horfa bara á boltann og gera sjálfa sig
svolftið stóra í markinu, en það er allur
gangur á því hvemig svona einvígi fer
fram.“
Nú er Birkir genginn til liðs við IBV
á ný eftir sautján ára útilegu, hvernig
er að koma aftur heim í heiðardalinn ?
„Ég hef nú alltaf haft áhuga á að
spila með ÍBV í Eyjum, það er alltaf
eitthvað í manni sem tikkar á ÍBV. Ég
veit ekki hvort þetta em einhverjar
rætur, sem snúast um meira en bara
fótbolta. Það er eitthvað meira sem
liggur á bakvið, sem maður finnur í
bænum og snýst um stemmningu og
stolt fyrir Eyjamar. Þannig að ég er
mjög ánægður með að vera kominn
aftur til IBV. Eins og staðan er núna
hugsar maður bara um að ná árangri
með liðinu og við emm svo sem í
ágætis stöðu núna, en vissulega em
erfiðir leikir framundan, bæði í
deildinni og bikamurm. Mórallinn
hefur verið mjög góður og hópurinn
frábær og skemmtilegur. En það er
aldrei neitt ömggt í boltanum, en
auðvitað stefnum við að því að verða í
toppbaráttunni."
En þú sjálfur, ertu eitthvað að hugsa
um að leggja hanskana á hilluna?
„Ég hugsa að ég leggi hanskana
ekkert á hilluna, þegar þar að kemur,
heldur hendi ég þeim. Ég hef hins
vegar ekki tekið neina ákvörðun um
það núna. Maður lætur hvert tímabil
líða fyrir sig og skoðar stöðuna. En
oftast er það þannig í knattspymunni
að erfiðara er að tala við menn á
haustin, heldur en þegar grasið fer að
grænka á vorin. Ég hef hins vegar
ekkert verið að velta þessu fyrir mér.
Hugurinn er núna við leikina sem em
framundan. Ég hef ekki hugsað málið
lengra en að reyna að vinna þá titla
sem em í augsýn og vonandi vinnast
þeir. Og á meðan Hlynur er ennþá að
spila getur maður ekki verið þekktur
fyrir að hætta.“
Benedikt Gestsson