Fréttir - Eyjafréttir - 28.09.2000, Blaðsíða 14

14
Fréttir
Fimmtudagur 28. september 2000
Siguróur Jökull
Ólafsson er26ára
og hefurverió aó
læra heimilda-
Ijósmyndun við
Háskólann í Wales
undanfarin misseri.
Hann kom til Eyja í
byrjun ágúst til aó
vinna aó lokaverkefni
sínu vió skólann og
svo aftur 16.
september og veróur
í Eyjum til 2. október
við myndatökur og
segir aó hann eigi
eftir aó koma
nokkrum sinnum enn
vegna verkefnisins.
Siguró Jökul rak á
fjörur blaóamanns á
Standveginum og
baó hann um viðtal í
framhaldi af þeim
reka. Þaö var auösótt
mál og fer spjallið hér
á eftir.
Sigurður Jökull segir að áhugi hans á
ljósmyndum hafi vaknað í kringum
1993, en það ár lauk hann stúdents-
prófi frá MR „Ég hafði áhuga á að
fara í kvikmyndagerð, en af ein-
hverjum ástæðum, sem rekja má til
forvitni og ævintýraþrár, ákvað ég að
snúa mér að ljósmyndun. Nú, það má
líka segja að ég sé úr listhneigðri
fjölskyldu, en móðir mín er Sigríður
Sigurðardóttir listmálari og fósturfaðir
minn er danski myndlistarmaðurinn
Per Fritzner Jörgensen. Afi minn er
Klemens Jónsson leikari, þannig að
það lá vel við að fara í eitthvað sem
tengdist listinni."
Sigurður hélt vestur á Bíldudal eftir
stúdentinn. Hann bjó þar í hálft ár og
vann við smíðar og laxeldi. „Ég fór
svo í skóla í Stokkhólmi árið 1994 og
lærði ljósmyndun þar í eitt ár, en hélt
síðan til Danmerkur og var þar
nokkum tíma. Ég fór til Englands árið
1998 og er þar enn, en ég er ekki að
læra ljósmyndun, sem slíka, heldur er
námið miklu sérhæfðara. Þetta er eini
skólinn í Evrópu og einn af þeim fáu í
heiminum þar sem aðaláherslan er á
heimildaljósmyndun, en námið byggir
á hefð sem kennd er við Magnum
ljósmyndara, en í henni felst að segja
sögu með ljósmyndum, með litlum
eða engum texta.“
Er þetta spennandi svið Ijósmynd-
unar?
„Mér finnst þetta bara hið eina rétta.
Auðvitað ber ég fulla virðingu fyrir
öðrum greinum ljósmyndunar, þannig
að þegar ég segi hið eina rétta á ég við
það eina rétta fyrir mig. Ég get ekki
hugsað mér neitt annað. Heimilda-
ljósmyndun snýst um líðandi stund í
heiminum og hvað fólk er að gera í
umhverfi sínu. Þannig að ég er fyrst
og fremst að taka mannlífsljósmyndir,
en inn í þetta fléttast allt mögulegt
annað, til dæmis landslag og umhverfi
sem maður reynir að tengja saman.
Reyndar hefur heimildaljósmyndun í
dag breyst aðeins, vegna þess að
* \\

Ein mynda Sigurðar Jökuls sem hann tók af lundaveiðimanni í Brandinum í sumar.
Vestmannaeyjar eins og
samnefnari fyrir ísland
- segir Sigurður Jökull Ólafsson heimildaljósmyndari
listræn ljósmyndun er farin að fléttast
svolítið við hana. Þannig að það eru
til margir heimildaljósmyndarar, sem
taka aldrei myndir af fólki, heldur
aðeins hlutum og segja sögu út frá því.
Einn af prófessorunum við skólann
tekur ekki mikið af myndum af fólki.
Hann tók til dæmis myndir af
lögreglustöð í Belfast, þar sem hann
studdist við tákn og slíka hluti. Hann
sýnir hins vegar myndir sínar aðallega
í galleríum."
Nú er eðli heimildarkvikmynda að
vinnsla þeirra tekur langan tíma og
stundum mörg ár, er ekki slíkt hið
sama um heimildaljósmyndina að
segja?
,dú þetta er mjög langt ferli.
Hugmyndin um Vestmannaeyjar
kviknaði hjá mér fyrir um tveimur
árum. Síðan hef ég verið að undirbúa
jarðveginn, tala við fólk og skipu-
leggja tímann. Þetta ferli er þess
vegna ekki alltaf spuming um að vera
með myndavélina á lofti, heldur er
maður í mikilli upplýsingaöflun, því
maður verður að kynna sér vel
umhverfið og mannlíftð."
Sigurður Jökull segir að Vest-
mannaeyjar hafi orðið fyrir valinu
vegna þess hversu heillaður hann var
af því hvemig Vestmannaeyjar í
smækkaðri mynd em eins og sam-
nefnari fyrir Island. „Það er þessi
nálægð við náttúruöflin, eldfjöllin
sjóinn, fiskinn. Þannig að í raun og
vem er ég líka að fjalla um það sem er
að gerast á Islandi og fyrir mér er þetta
eins og óður til íslands."
En þitt Ijósmyndaauga, ef svo má
segja, hlýtur þó að nema einhver
sérkenni Vestmannaeyja?
,Jú, jú. I Eyjum er margt sem
hvergi finnst annars staðar, eins og
lundaveiði og úteyjalíf og auðvitað
verður ekki horft framhjá sérkenn-
unum.“
Nú er Ijósmyndun dýrt fyrirtœki,
hvemigfjármagnarþú þetta verkefni?
„Ég hef íjármagnað verkefnið með
vinnu, svo er ég með umboðs-
skrifstofu úti. Hins vegar er á þessu
stigi eingöngu um kostnað að ræða og
ég fæ ekkert til baka fyrr en ég sel
verkið, sem ég hef góða von með að
geta. Þeir á Morgunþlaðinu hafa verið
mjög áhugasamir. Einnig hef ég
ágætis sambönd úti í London. En
þegar fram líða stundir vona ég að
geta safnað myndunum í eina bók og
gefið út.“
Sigurður segir að þó nokkur
samkeppni sé í þessari tegund ljós-
myndunar, að minnsta kosti á
Englandi. „Hér heima er þetta eigin-
lega óplægður akur, eitthvað hefur
verið um að erlendir ljósmyndarar
komi hingað til að taka heimilda-
ljósmyndir. Það eru samt til mjög
góðir heimildaljósmyndarar á íslandi.
Þessi tegund ljósmyndunar hefur mjög
mikið gildi upp á síðari tíma. Ef
maður skoðar myndir sem teknar voru
á síðustu öld, standa þær myndir upp
úr sem sýna það sem var að gerast í
samfélaginu á þeim tíma Þær myndir
hafa mest gildi, vegna þess að þær
sýna atburði sem ekki verða
endurteknir né koma aftur.“
En samkeppnin við aðra miðla og þá
sérstaklega videóið og kvikmyndina?
„Heimildaljósmyndun hefur verið á
undanhaldi miðað við það sem áður
var. Virt tímarit eins og Life
Magazine var á sínum tíma stærsta
blaðið fyrir heimildaljósmyndir.
Önnur blöð birta einnig mun minna af
slíkum myndum, vegna þess að fólk er
búið að sjá myndina í sjónvarpi. Efni
fyrir sjónvarp er unnið á miklu
skemmri tíma og verður fljótt gömul
saga þegar hún birtist í blaði eða á
bók. I sjónvarpi er hins vegar kannski
ekki verið að birta bestu myndina.
Dæmi um þetta er þegar verið var að
birta myndir frá stríðinu í Kosovo. Þá
voru menn að selja myndir sem teknar
voru á vídeótökuvélar bæði fyrir
sjónvarp og í blöðin, en það segir sig
sjálft að menn ná engan veginn sömu
gæðum.“
Þú nefndir galleríin áðan, eru þau
jafn stór vettvangur heimilda-
Ijósmynda eins og tímarit og blöð?
„Ég held að í framtíðinni verði þessi
vettvangur aðallega í galleríum og
bókum. Að sjálfsögðu birta stóru
blöðin úti ágætt úrval góðra ljósmynda
í helgarútgáfum sínum eftir ljós-
myndara eins og Sebastian Salgado og
fleiri. Það að segja sögu með ljós-
mynd er að hún nái til sem flestra.
Vandamálið er að hópurinn sem
kaupir ljósmyndabækur og fer í
galleríin er hins vegar lítill og mynd-
imar ná þess vegna síður til fjöldans."
Hvað er það sem þatfað prýða góðan
heimildaljósmyndara ?
„Það getur verið erfitt að svara því.
Hann verður þó að hafa gott innsæi á
það sem er að gerast í kringum hann.
Hann verður að hafa hæfileika til að
sjá út myndir í umhverfmu og að segja
sögu með myndum. En kannski og
ekki síst að þá verður hann að hafa
gaman af því að umgangast fólk.“
Sigurður Jökull segir að Vest-
mannaeyingar hafi tekið sér mjög vel.
„í þessari töm verð ég til 2. október og
á eftir að koma nokkmm sinnum enn.
Vestmannaeyingar em mjög góðir
heim að sækja, en ég ætla mér um eitt
ár í þetta verkefni," sagði Sigurður
Jökull að lokum.
Benedikt Gestsson.