Fréttir - Eyjafréttir - 16.11.2000, Blaðsíða 10

10
Fréttir
Fimmtudagur 16. nóvember 2000
Ætla að koma útgerð-
inni yfir í fjórða ættliðinn
-segir Sigurjón Óskarsson, útgerðarmaður og aflakóng
SIGURLAUG og Sigurjón. -Ég man að hjúkrunarkonan spurði mig hvort ég ætlaði að vera
viðstaddur fæðinguna. Ég ieit á Sigurlaugu og hún sagði eitt orð: „Nei.“ Þar með var það
mál afgreitt.
Sjávarútvegur hefur
frá upphafi verið
undirstaða lífsins í
Vestmannaeyjum.
Vestmannaeyjar hafa
um langt skeið verið
einhver stærsta
verstöð landsins og
verða það án efa um
einhverja framtíð. En
það eru blikur á lofti í
málefnum sjávar-
útvegsins og þeir eru
margir sem halda því
fram að eigi að takast
að snúa íbúaþróun í
Eyjum til betri vegar,
verði að líta til
annarra úrræða en
sjávarútvegsins,
vaxtarmöguleikar séu
þar takmarkaðir og
fiskveiðar og vinnsla
geti ekki tekið við
meira vinnuafli.
Utgerð hefur á
undanförnum árum æ
meira verið að færast
yfir á færri og stærri
aðila og svonefndar
einyrkjaútgerðir hafa
margar hverjar átt
erfitt uppdráttar. Os
hf. er fjölskyldu-
fyrirtæki sem gerir út
frystitogarann Þórunni
Sveinsdóttur VE. Þar
ræður ríkjum Sigurjón
Oskarsson, afla-
kóngurtil margra ára
en nú kominn í land,
sér um málefni
útgerðarinnar en
lætur öðrum eftir að
koma með aflann að
landi.
I spjalli við Sigurgeir
Jónsson segir hann
undan og ofan af
sjálfum sér, málefnum
sjávarútvegsins og
útgerðarinnar og
spáir í framtíð
Vestmannaeyja.
Siguijón er fæddur í Vestmannaeyjum
3. maí 1945, sonur hjónanna Oskars
Matthíassonar, skipstjóra og útgerðar-
manns, og Þóru Sigurjónsdóttur.
Oskar lést 1994 en Þóra býr í Vest-
mannaeyjum og er enn í fullu fjöri
eins og Sigurjón orðar það. Sigurjón
er annar í röðinni af sjö systkinum.
Matthías er elstur, útgerðarmaður á
Bylgju VE, þá Siguijón, Kristján, áður
útgerðarmaður á Emmu VE og nú-
verandi sumarhúsafrömuður, Oskar
Þór, vinnuvélaverktaki, búsettur í
Borgamesi, Leó, skipstjóri og út-
gerðarmaður, Þómnn, hjúkrunarkona
í Reykjavík og Ingibergur, rafvirki í
Reykjavík.
Ég er líkari mömmu að
skapferli
Hvemig uppalcmdi var Oskar Matt?
„Hann var mjög góður, held ég.
Hann var alinn upp við vinnusemi,
duglegur karl, og vildi að bömin hans
stæðu sig í því sem þau tækju sér fyrir
hendur. Annars hvfldi uppeldið lík-
lega öllu meira á mömmu. Þau voru
að mörgu leyti ólík, hann mikill
skapmaður en hún mun mildari. En
hún var líka ákveðin og við komumst
ekki upp með annað en að hlýða
henni."
Nú eruð þið fjórir brœðumir einkum
þekktir jyrir sjómennsku og útgerð.
Eruð þið líkir að öðru leyti?
„Já, ég held að við séum að mörgu
leyti líkir og við systkinin reyndar öll.
En þeir Matti, Stjáni og Leó em meiri
skapmenn en ég. Þeir em líkari pabba
að því leyti, ég er líkari mömmu í
skapferli.“
Sjóveikin fór aldrei alveg af
mér
Hvenœr byrjaðir þú til sjós?
„Sextán ára gamall á vertíð með
pabba á Leó VE. Við Matti vomm
ráðnir saman upp á hálfan hlut hvor.
A línuvertíðinni beittum við fimm eða
sex bjóð hvor en svo þegar netin vom
tekin, fór Matti á sjó en ég var í landi
við að skera af netum og fella. Svo fór
ég á sjó um sumarið. Mér líkaði
ágætlega á sjó þrátt fyrir að vera
dmllusjóveikur. Sjóveikin fór aldrei
alveg af mér, ég fann oft fyrir henni,
sérstaklega fyrstu dagana eftir stopp í
landi. Eg held að það hafi aldrei
komið neitt annað til greina en að ég
yrði sjómaður, það þótti bara sjálfsagt
á þessum tíma, þá lifðu og hrærðust
flestir ungir menn í þessu. Þetta er
nokkuð sambærilegt við það að
krakkar nú til dags em flestir á kafi í
tölvum og því sem þeim tengist."
Svo tókstu Stýrimannaskólann?
„Eg fór í skólann í Vestmannaeyjum
1965 og 1966, hjá Guðjóni Armanni
og þá var skólinn að Breiðabliki.
Reyndar var ég búinn að taka vél-
skólann áður, hafði verið vélstjóri á
Leó í eitt eða tvö ár og sá skóli var
ágætur gmnnur fyrir skipstjómar-
námið. Það vom mjög margir ungir
menn í Vestmannaeyjum sem fóm í
þetta nám á þessum ámm, fyrst í
vélstjóm og svo margir áfram í stýri-
mannanámið enda var þetta lengi vel
eini möguleikinn til framhaldsnáms í
Eyjum fyrir utan Iðnskólann.
Eftir skólann var ég svo stýrimaður
hjá pabba á Leó fram til 1968 en þá
tók ég við skipstjóminni yfir sumarið.
Pabbi var með bátinn á vertíðinni en
ég á trolli um sumarið og gekk bara
ljómandi vel.
Svo fengum við Þómnni Sveins-
dóttur, þá eldri, árið 1971, og ég var
með hana fram til 1991 þegar við
seldum hana og fengum þá nýju. A
eldri Þómnni var aðallega hugsað um
netaútgerð og ætlunin var einnig sú á
þeirri nýju, hún var með netalúgum og
ætluð til netaveiða. Við fengum hana
í júK og vomm í Ijóra mánuði á ísfiski.
En svo þróuðust hlutimir öðmvísi en
ætlað var. A þessum tíma var mikill
uppgangur í sjófrystingunni og það
ur
endaði með því að við létum breyta
henni í frystiskip.“
Held ég hafi ekki misst af
neinu
Nú hefur ímynd sjómonnsins oft verið
dregin þannig upp að hann sé
heljarmenni að burðum, drykkfelldur í
landi og með hnefana d lofti. Þessi
ímynd á ekki beint við þig sem verið
hefur reglumaður á áfengi allt þitt líf.
Hvemig stendur á þeirri reglusemi?
„Ætli það eigi ekki upptök sín frá
æskuáranum. Eg sá margt misjafnt í
kringum mig, sem tengdist áfengi,
bæði í Eyjum og ekki síst í sveitinni
þar sem landinn flaut í stríðum
straumum. Og ég tók snemma þann
pól í hæðina að láta þetta eiga sig.
Aftur á móti held ég að ég sé ekki
fanatískur og ef menn kunna með
þetta að fara þá er það hinn ágætasti
gleðigjafi. En áfengið hefur farið illa
með margan manninn og mörg heim-
ilin. Menn hafa stundum verið að
segja við mig að ég fari á mis við
mikið með því að nota ekki áfengi.
En mér finnst ég ekki hafa misst af
neinu. Ég hef ekkert á móti áfengi, á
það yfirleitt sjálfur og veiti öðmm en
er voðalega ónýtur við að drekka það
sjálfur, næ kannski að klára einn bjór
á kvöldi eða svo. En mér finnst ég oft
vera opnari innan um fólk við skál og
það háir mér ekki á nokkum hátt þótt
verið sé að sulla í kringum mig. Svo
læðir maður sér bara í burtu ef manni
finnst einhveijir vera að fara yfir
strikið."
Einstakt lán yfir mér
Þú hefur orðið aflakóngur í Vest-
mannaeyjum oftar en nokkur annar.
Hver er galdurinn á bak við það að
vera aflamaður?
„Ég var alltaf með góðan mannskap
og það held ég að sé stærsti þátturinn í
því hve vel mér gekk. Þetta vom allt
keppnismenn eins og ég. Svo var ég
með gott skip og góða útgerð á bak
við mig. Við höfðum líka áhuga fyrir
því sem við vorum að gera og lögðum
okkur fram. Ég sótti líka oft á önnur
mið en aðrir og oft kom Binni í Gröf
upp í hugann, hann sótti líka mikið
austur í bugtir. Þá var ég alinn upp við
það að fylgjast með því sem var að
gerast á bryggjunum. Svo fékk ég líka
allar miðabækur frá pabba og á
þessum tíma vom þær eins og banka-
bækur, menn lágu á upplýsingum og
gáfu þær ekki upp við aðra. Allt
hjálpaðist þetta að og hefur átt sinn
þátt í því að mér gekk yfirleitt vel.“
Þú hefur líka átt því láni aðfagna að
bjarga mörgum úr sjávarháska.
,Já, það hefur verið alveg einstakt lán
yfir mér í því. Fjómm sinnum kom ég
að því að bjarga mönnum úr sjávar-
háska og í öll skiptin var það
eftirminnilegt. Lfldega var þó eftir-
minnilegast þegar við björguðum
áhöfninni af Nönnu VE sem Leó
bróðir var með. Við vomm í kant-
inum á Kötlugmnninu en Nanna á
Vfldnni. Það var uppgangsveður
síðdegis þegar ég hringdi í hann og
hann sagði að þeir væm í vandræðum,
sjór sem flæddi inn á millidekk. Við
lögðum þegar af stað til þeirra og eftir
nokkra stund hringdi ég aftur en náði
ekki sambandi og þóttist þá viss um að
báturinn væri sokkinn. Næstu skip