Fréttir - Eyjafréttir - 10.07.2008, Blaðsíða 7

Frcttir / Fimmtudagur 10. júlí 2008
7
Þ
MYNDIN var tekin af Surtsey 23. júní 2008. Ljósmyndari Sigurgeir Jónasson.
Lovísa Ásbjörnsdóttir, jarðfræðingur og umsjónarmaður frið-
landsins Surtsey, skrifar:
Surtsey náttúruperla á
heimsmælikvarða
Grein
Lovísa Ásbjörnsdóttir
skrifar:
Höfundur er jarðfrœð-
ingur og sér um Surtsey.
Þann 7. júlí var tilkynnt á fundi
heimsminjanefndar UNESCO í
Kanada að Surtsey hefði verið tekin
á heimsminjaskrá sem einstakur
staður náttúruminja á heimsmæli-
kvarða. Surtsey er því komin á skrá
með öðrum náttúruperlum heims
eins og t.d. Galapagos-eyjum,
Kóralrifinu mikla í Ástralíu og
Yellowstone-þjóðgarðinum í Banda-
ríkjunum.
Mikill heiður og viðurkenning
Það er mikill heiður og viðurkenn-
ing fyrir íslensku þjóðina og ekki
síst fyrir Vestmanneyinga, að Surts-
ey sé komin á heimsminjaskrá. Því
fylgir jafnframt mikil ábyrgð og
skuldbinding um áframhaldandi
verndun Surtseyjar, í samræmi við
UNESCO-samninginn frá 1972 sem
íslensk stjómvöld undirrituðu árið
1995. Með samningnum viðurkenna
ríki nauðsyn verndunar, þar sem það
er talið skaða arfleifð allra þjóða
heims ef einhver hluti hinnar menn-
ingarlegu eða náttúrulegu arfleifðar
spillist eða hverfur.
Surtsey er annað svæðið á Islandi
sem tekið er á heimsminjaskrá
UNESCO, en árið 2004 voru Þing-
vellir samþykktir á skrána sem ein-
stakur staður menningarminja. Á
heimsminjaskrá eru 851 svæði víðs
vegar um heim, þar af einungis 166
svæði sem náttúruminjar á heims-
mælikvarða. Má reikna með að nýr
listi verði birtur fljótlega á heima-
síðu heimsminjanefndar sem er
(http://whc.unesco.org/).
Framsýn, en umdeild friðun 1965
Surtsey var friðuð árið 1965 meðan
gosvirkni var enn í gangi og var
friðunin bundin við eldfjallið ofan-
sjávar. í tengslum við tilnefningu
Surtseyjar á heimsminjaskrána á
árinu 2006 var friðlandið stækkað
verulega og er nú um 65 ferkíló-
metrar að stærð, nær yfir Surtsey
alla, þ.e. eldfjallið ofansjávar og
neðansjávar, neðansjávareldfjöllin
Jólni, Syrtling og Surtlu og haf-
svæðið umhverfis eldstöðina.
Með friðlýsingunni 1965 var tekið
fyrir umferð ferðamanna út í eyna
og gildir það enn þann dag í dag,
nema að fengnu leyfi Umhverfis-
stofnunar. Var þetta gert fyrst og
fremst til að forðast aðflutning
lífvera af mannavöldum, til að
vernda viðkvæma náttúru og til að
stuðla þannig að því að eyjan fengi
að þróast eftir lögmálum náttúr-
unnar án áhrifa eða afskipta manns-
ins. Þessi framsýna en jafnframt
umdeilda friðun árið 1965, ásamt
vöktun og rannsóknum vísinda-
manna á lífríki og jarðfræði eyjar-
innar, á stóran þátt í því að Surtsey
er nú á heimsminjaskrá UNESCO.
Fjölgun ferðamanna og Gesta-
stofa Surtseyjar
Staðir á heimsminjaskrá UNESCO
draga árlega til sín fjöldann allan af
ferðamönnum og því má reikna með
að ferðamönnum til Vestmannaeyja
fjölgi í kjölfar skráningar Surtseyjar
á heimsminjalistann. Samfara því
skapast ýmis ný tækifæri í ferða-
málum því þó ekki sé leyfilegt að
stíga í land í Surtsey, má sigla
umhverfis eyjuna og skoða hana úr
lofti.
Ákveðið hefur verið að koma upp
Gestastofu Surtseyjar í Vestmanna-
eyjabæ þar sem hægt verður að taka
við öllum þeim sem vilja fræðast og
kynna sér náttúruperluna Surtsey og
er mikilvægt að þau áform verði
sem fyrst að veruleika. Vestmanna-
eyjabær hefur hafið byggingu á veg-
legu gosminjasafni „Eldheimar“ og
er fyrirhugað að koma þar einnig
fyrir sýningu um Surtsey og
Surtseyjargosið. Náttúrufræðistofn-
un setti sýninguna upp í Þjóð-
menningarhúsinu í Reykjavík 2007
og hefur hún vakið mikla hrifningu
innlendra sem erlendra gesta.
Gagnasafn og Surtseyjarsögur
Næsta vetur er fyrirhugað að opna
heimasíðu fyrir Gestastofu Surts-
eyjar, en auk þess verður hafist
handa við að koma upp gagnasafni
þar sem skráð verður allt sem við-
kemur Surtsey m.a. fróðleikur,
tegundalistar, heimildaskrár, hverjir
hafa heimsótt Surtsey o.s.frv. Ein
hugmyndin er sú að safna saman
sögum og ævintýrum sem tengjast
Surtsey og eru allir sem eiga slíkt í
fórum sínum hvattir að hafa sam-
band við mig á Þekkingarsetrinu eða
senda mér tölvupóst, lovisaa@
ust.is.
Vestmannaeyingar, til hamingju
með að Surtsey er komin á
heimsminjaskrá UNESCO!
Lovísa Asbjörnsdóttir
Leikfélagið
þakkar fyrir sig
Grein
Gunnar Friðberg Jóhannsson og
Haraldur Ari Karlsson skrifa:
Höfundar starfa hjá LV:
Enn og aftur sannast hversu gott er
að búa í Vestmannaeyjum og eiga
Eyjamenn að.
Undanfarnar vikur höfum við
ásamt nokkrum jákvæðum krökkum
í Leikfélaginu unnið hörðum hönd-
um að því að setja okkar svip á
goslokahátíðina sem nú var að klár-
ast.
Markmiðið var sett hátt og ákveðið
að í þetta skiptið yrði gert eitthvað
nýtt og fjölskrúðugt. Eldblásarar
þjálfaðir og krökkum kennt að
ganga á stultum, og má segja að það
hafi með eindæmum heppnast vel í
alla staði.
Allir eldblásarar stóðu sig með
prýði, strákamir á vörubílnum vöktu
mikla athygli og krakkamir á stult-
unum ásamt fylgdarfólki sýndu
hetjudáð í göngunni.
En svona hluti er ekki hægt að
gera hjálparlaust. Þess vegna viljum
við nýta okkar ágæta miðil til að
skila kæram þökkum til allra þeirra
sem hjálpuðu okkur, bmgðust við
hinir jákvæðustu og björguðu okkur
algjörlega á síðustu stundu, fullir af
trausti ogjákvæðni.
Þór Vilhjálms í Vinnslustöðinni,
Grétar Jónatans, Þröstur Johnsen,
allir í Foto og Bragi í Fesinu, takk
fyrir að hleypa okkur upp á þök og
stillansa. Palli Stanley, takk kærlega
fyrir að taka frá tíma til að hjálpa
okkur upp á skemmuna. Tommi í
Skipalyftunni, takk fyrir kyndlana.
Strákar í Olís, Svana í Skýlinu,
Maggi á Kletti og allir þeir sem
seldu okkur upp lagerinn sinn af
ljósa- og lampaolíu.
Sara og Gústi í Nl sem pöntuðu
fyrir okkur meiri olíu á síðustu
stundu. Starfsfólkið í apótekinu sem
lagði sig í að panta kolamixtúruna
dýrmætu. Svenni og stelpurnar í
Barnaborg sem höfðu fyrir því að
leita að réttum litum af hárspreyi.
Þór Engla sem lánaði okkur vöru-
bfiinn undir búslóðina.
Jói lögga fyrir að sýna okkur
frábæran skilning með skjótum
fyrirvara. Takk öll sömul kærlega
fyrir hjálpina! Án ykkar hefði þetta
ekki orðið að veruleika og gos-
lokahátíðin hefði ekki orðið sú sama
í okkar hugum. Og auðvitað viljum
við að sjálfsögðu fá að þakka öllum
þeim krökkum sem tóku þátt í þessu
með okkur og lögðu hönd á plóg og
stunduðu stífar æfingar, þeim sem
mættu í gönguna, sem og bæjar-
búum öllum. Ef við erum að gleyma
einhverjum þá biðjumst við afsök-
unnar og skilum innilegu þakklæti.
TAKK ALLIR!
3
Nýtt hús rís við
Hilmisgötu
Fyrsta skóflustunga að nýrri byggingu við
Hilmisgötu 2-10 var tekin við hátíðlega
athöfn á laugardag. Þórarinn Sigurðsson
og Stefán Þ. Lúðvíksson standa fyrir bygg-
ingu hússins sem verður þjónustu- og
íbúðarhúsnæði. Stefán bauð gesti vel-
komna og sr. Guðmundur Örn Jónsson fór
með blessunarorð. Fimm börn tóku fyrstu
skóflustunguna en það voru Agnes, Bríet
og Jason Stefánsbörn og Þórarinn
Sigurður og Karitas Guðrún Jóhannsbörn.
Gestum var síðan boðið upp á léttar veit-
ingar í blíðskaparveðri.
Þórarinn afi fékk að fylgjast með.