Fréttir - Eyjafréttir - 18.09.2008, Blaðsíða 9

Fréttir / Fimmtudagur 18. september 2008
9
&
eti orðið til góðs
Vestmannaeyjum, hefur valdið, í viðtali við Vilhelm G. Kristinsson
SIGURGEIR JÓNSSON: Það er svolítið merkilegt að menn skuli alltaf skjóta sendiboðann.
fór af stað. Þá sagði ég að það hefði alls ekki
verið ætlun mín með þessari útgáfu að meiða
neinn. Mér væri bæði ljúft og skylt að biðja
þá afsökunar sem teldu sig hafa orðið fyrir
því. Ég get ákaflega vel endurtekið það
héma. Það var aldrei ætlunin að meiða fólk.
Hejiir þú orðiðfyrír persónulegrí áreitni og
óþœgindum vegna útkomu bókarinnar, fyrir
utan það sem birst hefur á prenti?
-Já, ég get ekki neitað því, þó í smáum stíl
sé. Svo vil ég ekki gleyma þvf að það eru
ansi margir sem hafa haft samband við mig
líka og lýst ánægju sinni með bókina. Þannig
að það er ekkert nýtt að bækur séu umdeildar
á íslandi. Halldór Laxness lenti nú í því bæði
með Sjálfstætt fólk og Gerplu, ef ég man rétt,
að vera úthrópaður fyrir þær bækur. Þá hafa
ekki allir verið ánægðir með textana hans
Megasar í gegnum tíðina, án þess að ég ætli
að fara að líkja mér við þá andans menn. En
að sjálfsögðu eru alltaf skiptar skoðanir
meðal fólks. Það sem hefur farið hvað mest í
taugamar á mér er þegar ég hef verið sakaður
um það að vera að stunda einelti sjálfur. Það
hefur eiginlega tekið mest á mig að fá slíkar
ásakanir. Það má vel vera að ég hafi stundað
það á ámm áður, þegar ég var yngri, en eftir
að árin færðust yfir mig þá held ég að ég hafi
orðið ákaflega fráhverfur öllu slíku. Þessi
útgáfa var aldeilis ekki hugsuð með það fyrir
augum, heldur frekar að benda á eineltið og
að ef til vill fyndust einhverjar leiðir til þess
að vinna á því.
En skemmtigildið hlýtur einnig að hafa átt
sinn hlut að máli?
-Það gerði það. Því er ekkert að neita að
mörg af þeim viðurnefnum, sem sagt er frá í
bókinni, era bráðskemmtileg. Menn hafa sagt
það við mig, sérstaklega menn ofan af landi,
að það sem einkenni viðurnefni í Vestmanna-
eyjum, miðað við aðra staði á landinu, sé að
þau séu ekki eins rætin. Þau séu fyndnari og
skemmtilegri. Auðvitað eru undantekningar
frá því eins og öðru. En svona gegnumsneitt
er þetta rétt, enda era mörg skemmtileg
viðurnefni í bókinni og ekki meiðandi á
neinn hátt.
Kom einhvern tímann til umrœðu milli þín og
útgefanda að taka bókinu úr sölu?
-Það hefur ekki komið fyrir mín eyru. Hitt er
svo annað mál, að í samræmi við almenna
samninga útgefenda og höfunda, er bókin í
hans umsjá núna og hef ég í raun ákaflega
lítið um hana að segja.
Hafa orðið vinslit vegna bókarinnar?
-Nei, það kannast ég ekki við. Sigmar
Þröstur, vinur minn, sagðist til dæmis ekki
vera hættur að elska mig þó að hann sé ekki
sáttur við bókina.
-Mér þykja viðbrögðin sem orðið hafa hjá
þeim aðilum sem hafa tjáð sig um bókina
svolítið sérstök. Vestmannaeyingar era
ákaflega viðkvæmir oft á tíðum fyrir hlutum
sem snúa að þeim. Þeim finnst ákaflega
gaman að láta hrósa sér, til dæmis fyrir
gestrisni og skemmtilegheit, en þeir eru ekki
alveg eins hrifnir ef upp kemur eitthvað sem
hægt er að segja að sé neikvætt. Það fer
ekkert á milli mála þegar efni bókarinnar er
skoðað, að þar er á ferðinni ákveðinn nei-
kvæður hlutur í fari Vestmannaeyinga, sem sé
að gefa fólki viðurnefni í niðrandi merkingu.
Þetta reyndar gerist annars staðar á landinu
líka, þannig að þetta er ekki bundið við okkur
Vestmannaeyinga eina.
-En það er eins og þegar bent er á einhverja
svona hluti sem betur mættu fara í Vest-
mannaeyjum, þá rísi stundum menn upp á
afturfæturna og fari að mótmæla. Þetta
gerðist fyrir um tveimur árum eða svo, þegar
menn kvörtuðu feiknarlega undan því að það
væru alltaf svo neikvæð skrif í Fréttum um
málefni bæjarins. Þessi skrif væru helsti
dragbíturinn á framfarir í bænum. Eg náði
aldrei upp í þessa umræðu, því tilfellið er að
þegar eitthvað er neikvætt, þá þarf að velta
því upp á yfirborðið og það er hlutverk
fjölmiðla. Þama var sem sagt verið að skjóta
sendiboðann. Mér finnst eins og keimur af
þessu hafi komið upp núna í umræðu um
bókina. Þarna var ég að velta upp hlut sem
einhverjum þótti ekki í lagi. Þá er sá póll
tekinn í hæðina að kvarta undan því að ein-
hver skyldi benda á þennan neikvæða hlut.
-Spurningin er, er rétt að þegja svona hluli í
hel, eða eigum við að koma með þá upp á
yfírborðið. Fyrir ekki mjög mörgum árum þá
fór af stað umræða í þjóðfélaginu um kyn-
ferðislega misbeitingu. Það hafði verið þagað
yfir henni; þetta var eitthvað sem ekki mátti
ræða; þetta var tabú. Síðan komu nokkrir að-
ilar fram á sjónarsviðið og nú er mjög opin
umræða um þessi mál, sem ég held að hafi
orðið mjög til góðs. Mér er spurn: Er ekki
rétt, á sama hátt, að svipta hulunni af einelti
og því sem tengist uppnefnum og
viðurnefnum og ræða þessi mál opinskátt. Er
einhver ástæða til þess að fela þetta og þegja
í hel?
-Hér í eina tíð voru hér í okkar bæjarfélagi
ákveðnir menn, sem stunduðu það að níðast á
börnum. Þetta var opinbert og viðurkennt
vandamál. Ég lenti í þessum mönnum og
fjöldinn allur af ungum strákum hér í bænum.
Þetta var svo mikið feimnismál að það mátti
ekki tala um þetta. Þessir menn áttu svo bágt
að það mátti ekkert gera í málinu. Þetta yrði
ekki liðið nú á dögum. Mér finnst þessi
umræða, eins og hún hefur þróast um
viðumefnin upp á síðkastið, vera á svipaðri
braut, þetta sé eitthvert tabú sem ekki megi
tala um. En er ekki rétt að taka þessa
umræðu? Ég allavega vildi leggja mitt af
mörkum til þess. Ég held ég hafi sýnt það
með stuðningi mínum við Regnbogabörnin.
Já, af hverju ekki að taka þessa umræðu?
Nú hefur þú unnið að margvíslegum rit-
störfum, meðal annars til varðveislu
menningarverðmœta hér í Vestmannaeyjum.
Hafa viðbrögðin við þessari nýjustu bók
þinni letjandi áhrifá þig sem frœðimann?
-Nei, þau hafa það nú ekki. Ég er á kafi í því
þessa dagana að sanka að mér efni úr ýmsum
áttum. Svo kom út í sumar eftir mig önnur
bók, reyndar töluvert stærri og meiri og sem
hefur nú ekki vakið eins mikið umtal og
þessi. Þetta er bókin um sögu Golfklúbbs
Vestmannaeyja. Ég hef ekki fengið mikla
krítík á hana, þannig að hún virðist vera í
góðu lagi. Síðan er svona ýmislegt fleira á
borðinu. Nei, nei, maður hættir ekkert þó að
maður fái gagnrýni. Málefnaleg gagnrýni á
fullan rétt á sér, aftur á móti fara sleggju-
dómar frekar í taugamar á mér.
vilhelmg@ simnet. is
En það er eins og þegar bent er á einhverja svona hluti sem betur mættu fara í Vestmannaeyjum,
þá rísi stundum menn upp á afturfæturna og fari að mótmæla. Þetta gerðist fyrir um tveimur
árum þegar menn kvörtuðu feiknarlega undan því að það væru alltaf svo neikvæð skrif í Fréttum.