Skessuhorn - 29.08.2007, Qupperneq 4

4 MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi Sími: 433 5500
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14:00 á
þriðjudögum. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega.
Skilafrestur smáauglýsinga er til 12:00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.000 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 1400 krónur með vsk á mánuði en krónur 1300 sé greitt
með greiðslukorti. Elli­ og örorkulíf.þ. greiða kr. 1050. Verð í lausasölu er
400 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 ALLA VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. ­ 433 5500 skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstj. og ábm. Magnús Magnúss. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Blaðamenn:
Alfons Finnsson, Snæfellsnesi 893 4239
Birna G Konráðsdóttir 864­5404 birna@skessuhorn.is
Halldór Örn Gunnarsson 822 5661 hog@skessuhorn.is
Kolbeinn Ó. Proppé 659­0860 kolbeinn@skessuhorn.is
Magnús Magnúss. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Augl. og dreifing:
Hekla Gunnarsd. 821 5669 hekla@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson augl@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Leiðarinn
Við lif um á tím um þar sem menn eru sí fellt að upp götva bet ur að margt
í um hverfi okk ar er til í tak mörk uðu magni. Þeg ar þannig hátt ar til verð ur
var an verð meiri og þjóð ir jafnt sem ein stak ling ar berj ast um að koma hönd­
um yfir hina tak mörk uðu auð lind. Í þessu sam hengi er nær tæk ast að taka
sem dæmi olíu í jörðu sem þjóð ir heyja stríð til að ná yf ir ráð um yfir. Vatn er
einnig tak mörk uð auð lind mjög víða þrátt fyr ir að vera und ir staða alls lífs og
heil brigð is. Að sama skapi er loft hjúp ur inn okk ur lífs nauð syn leg ur og ekk­
ert einka mál þjóða hvern ig þær menga hann og spilla meira en efni standa
til, þ.e. ganga á hin tak mörk uðu auð æfi. Ef við lít um okk ur nær þá má finna
ýmis gæði sem til eru í tak mörk uðu magni. Ég nefni jarð næði og veiði hlunn­
indi sér stak lega og geri að um tals efni mínu.
Á und an förn um árum hafa jarð ir, eink um á sunn an­ og vest an verðu land­
inu, hækk að í verði svo hund ruð um pró senta skipt ir. Fyr ir svo sem eins og
ára tug síð an þóttu frem ur heimsk ir þeir auð menn sem höfðu af lögu skot silf­
ur og lögðu það í jarða kaup. Fáir sáu fyr ir þá þró un sem átti eft ir að verða í
verð lagi jarð næð is, sem skap að ist jú af vax andi eft ir spurn. Þeg ar bet ur er að
gáð voru við kom andi fjár fest ar ekki heimsk ir, held ur þvert á móti bún ir fjár­
mála viti sem aft ur skýr ir það að þeir áttu af lögu skot silf ur til að festa í fjár­
fest ing um af þessu tagi. Fólki til sveita óaði sú þró un sem þá hófst og veltu
menn fyr ir sér þeim ó kost um sem fylgdu því að sum ar jarð ir færu úr ábúð,
sem gerði t.d. smala mennsk ur og girð ing ar vinnu erf ið ari fyr ir þá sem á fram
sátu bú sín. Sú þró un sem hófst þannig fyr ir ára tug síð an hef ur al deil is und ið
upp á sig. Bænd ur hafa í stór um stíl hætt bú skap og selt þar sem arð ur inn af
bú skapn um get ur ekki með neinu móti jafn að þann arð sem menn geta haft
af því að eiga pen inga og á vaxta þá eins og vext ir eru í dag hjá hon um Dav íð.
Bænd ur á sunn an­ og vest an verðu land inu eru því hug sjóna menn sem lands­
menn all ir eiga að líta upp til, enda eru það for rétt indi að geta keypt ís lensk­
ar úr vals land bún að ar af urð ir, því þær ger ast hvergi betri. Bænd ur sem á fram
stunda bú skap á jörð um sín um og neita þannig að láta und an þrýst ingi fjár­
magns eig end anna eiga þannig virð ingu mína alla.
Jarð næði er sem sagt ein þess ara tak mörk uðu auð linda sem sí fellt hækk ar í
verði. Önn ur auð lind, einnig til sveita, eru hlunn indi bænda og ann arra land­
eig enda. Barist er um að fá að gang að rjúpna lend um eða engj um sem heið­
ar­ og grá gæs ir eiga við komu sína á leið til út landa að hausti. Loks eru það
hlunn indi í lax veiði án um sem einnig eru afar gott dæmi um tak mark aða auð­
lind. Það vek ur hins veg ar at hygli mína að þrátt fyr ir að verð á veiði leyf um til
stang veiði manna hafi hækk að veru lega á liðn um árum, sök um um fram eft ir­
spurn ar, þá fá eig end ur hlunn ind anna ekki ætíð sam bæri lega hækk un í sinn
vasa. Það hef ur á und an förn um árum vak ið sí fellt meiri undr un mína sú góð­
semi sem nokk ur borg firsk veiði fé lög hafa sýnt leigu tök um ánna, án þess að
fá þá góð semi end ur goldna. Nokkr ir leigu tak ar hafa þannig haft sömu árn­
ar á leigu jafn vel svo ára tug um skipt ir, án út boðs. Þar með gilda ekki lög mál
mark að ar ins um verð mynd un með hlið sjón af eft ir spurn þar sem hún kem ur
ekki í ljós þeg ar öðr um gefst ekki færi á að bjóða í við kom andi tak mörk uðu
auð lind. Þannig vakti á nægju mína að sjá í frétt í blað inu í dag um að land­
eig end ur við Þverá í Borg ar firði skuli nú loks vera farn ir að hugsa sinn gang
og hyggj ast ekki end ur nýja samn ing við leigu taka ár inn ar til ára tuga, samn­
ing sem aug ljós lega skil ar bænd um allt of litlu. Sam kvæmt mín um heim ild­
um ber við kom andi leigu taki tvö falt meira úr bít um þeg ar árið er gert upp en
land eig end urn ir fá til sam ans. Hygg ég að svip aða sögu mætti segja af fleiri
veiði fé lög um, ekki víðs fjarri. Nokk ur veiði fé lög sem á und an förn um árum
hafa sleppt svoköll uð um leigu tök um úr „fæðu keðj unni,“ og selja milli liða­
laust sín veiði leyfi, bera mun meira úr bít um og skapa auk þess störf heima
fyr ir við söl una.
Þannig sýn ir það sig að það er fjár hags lega gott að eiga að gang að tak­
mark aðri auð lind, hverju nafni sem hún nefn ist. Menn verða bara að kunna
að fara með þau for rétt indi.
Magn ús Magn ús son
Tak mark að ar auð lind ir
Guð mund ur Ingi Gunn laugs son,
bæj ar stjóri.
Hey feng ur á Vest ur­
landi er minni en í fyrra
og er greini legt að þurrk­
arn ir í sum ar hafa haft sitt
að segja. Skessu horn náði
sam bandi við Ei rík Blön­
dal, fram kvæmda stjóra
Bún að ar sam taka Vest ur­
lands, þar sem hann var
að gera við hrúta girð­
ingu. Hann sagði að hey­
skap ur hefði geng ið vel
og al mennt séð væri það
hey sem náðst hefði mjög
gott, en heilt yfir væri
það í minna lagi á Vest ur landi og
Vest fjörð um. „ Þetta er greini lega
langvar andi þurrk um að kenna.
Það rigndi svo seint að al mennt séð
kom ekki mik il há. Þó fengu þeir
sem slógu fyrst á gæt is há.“
Ei rík ur seg ir að þrátt fyr ir minni
hey feng al mennt séð þá sé á stand­
ið mis jafnt eft ir bæj um.
Sum ir hafi jafn vel feng­
ið meira en í fyrra. „Þeir
sem eru með held ur
vot lend ari tún og báru
snemma á fengu sum ir
meiri hey en í fyrra. En
ein hverj ir þurfa að gera
ráð stafn ir með að út vega
sér við bót ar hey.“ Ei rík ur
seg ir að ekki sé hægt að
kalla þetta á fall eða segja
að það stefni í ó efni.
„Það er nú einu sinni til­
vera bænda að laga sig
að að stæð um hverju sinni og þeir
munu gera það nú sem áður.“
kóp/ljósm. mm
Gamla mjólk ur sam lag ið í Borg ar nesi
er sem óð ast að taka á sig upp runa lega
mynd að utan, eins og með fylgj andi
mynd ber með sér. Eins og fram hef-
ur kom ið í frétt um Skessu horns hef ur
vinna við end ur bæt ur á hús inu að inn an
stað ið í nokkurn tíma en ekki ligg ur
fyr ir hvenær heild ar upp bygg ingu verð-
ur lok ið.
mm
Hag vöxt ur á Vest ur landi var 29%
á ár un um 1998­2005. Þetta kem­
ur fram í skýrslu Byggða stofn un­
ar og Hag fræði stofn un ar Há skóla
Ís lands sem kom út á mið viku dag.
Fram kem ur í skýrsl unni að mest­
ur vöxt ur sé í þjón ustu og iðn aði á
svæð inu og skip ar ál ver Norð ur­
áls á Grund ar tanga þar mik il væg an
sess. Lands með a tal á sama ára bili
er 40% hag vöxt ur. At hygli vek ur að
á þeim tveim ur svæð um sem mynda
Norð ur lands kjör dæmi vestra á samt
Vest ur landi var hag vöxt ur nei kvæð­
ur; um ­9% á Norð ur landi vestra
og um ­3% á Vest fjörð um. Sýn­
ir það svart á hvítu hve ólík svæð in
eru sem mynda kjör dæm ið. Mest­
ur var hag vöxt ur inn á Höf uð borg­
ar svæð inu, 53%, og Aust ur landi,
51%.
kóp
Hreins unar á tak hef ur ver ið í
gangi í Dala byggð í sum ar. Í bú­
ar í dreif býl inu voru hvatt ir til að
losa sig við járnarusl, þar með talið
gamla bíla, hjól barða, raf geyma,
timb ur og girð inga leyf ar. Víða hafa
safn ast stór ir haug ar af rusli sem
bíð ur hirð ing ar. Að sögn Gunn­
ólfs Lár us son ar sveit ar stjóra hafa
bænd ur sýnt þessu á huga og marg­
ir tek ið veru lega til í kring um sig.
„Við erum að von ast til að þetta
átak verði til þess að um gengni
verði betri á eft ir en svona átak er
of dýrt til að hægt sé að hafa það í
gangi ár lega. Ein hverj ir járnagám­
ar verða þó sett ir upp í fram haldi
þessa á taks þar sem fólk get ur los að
sig við þess hátt ar rusl allt árið. Við
erum í sam starfi við Hringrás sem
kem ur og fjar læg ir ruslið inn an tíð­
ar. Ef menn hafa ekki enn hreins að
til hjá sér, ættu þeir að drífa sig í því
hið fyrsta því nú fer hver að verða
síð ast ur,“ sagði Gunn ólf ur.
bgk
Rætt um á byrgð
vegna tjóns á bíl
Nokk uð sér stak mál var
tek ið fyr ir á bæj ar ráðs­
fundi Grund ar fjarð ar fyr­
ir skömmu. For saga máls­
ins er að ungt par, sem var
að aka eft ir Grund ar götu í
rign ing ar veðri og myrkri,
lenti í því ó happi að aka ofan
í poll í göt unni sem reynd­
ir djúp ur og hol an með
skörp um brún um. Af leið­
ing arn ar urðu þær að hjól­
barði og álfelga skemmd ust
á bifreið inni. Guð mund ur
Ingi Gunn laugs son, bæj ar­
stjóri seg ir að Vís, trygg­
inga fé lag bæj ar ins, telji bæ­
inn ekki skaða bóta skyld­
an vegna þessa ó happs, en
tjón ið á bif reið inni er met­
ið á um 100 þús und krón­
ur. „En þessu máli er enn
ekki lok ið af okk ar hálfu og
eig um við eft ir að taka það
fyr ir á fundi aft ur,“ seg ir
Guð mund ur.
af
Hreins unar á tak geng ur vel í Döl um
Rusla haug arn ir víða orðn ir mynd ar leg ir eins og sjá má á þess ari mynd. Ljósm.
bae
Hag vöxt ur 29% á Vest ur landi
Gamla mjólk ur sam lag ið tek ur á sig fyrri mynd
Minni hey feng ur en í fyrra