Skessuhorn - 12.09.2007, Blaðsíða 27

27 MIÐVIKUDAGUR 12. SEPTEMBER
Í síð asta blaði
Skessu horns rit-
ar Finn ur Torfi
Hjör leifs son grein
þar sem hann
gagn rýn ir skip an vinnu hóps á veg-
um sveit ar fé lags ins Borg ar byggð-
ar. Vinnu hópn um var ætl að að skila
til lög um til byggða ráðs um það
með hvaða hætti hags mun um sveit-
ar fé lags ins væri best borg ið þeg-
ar að því kæmi að fjár mála ráð herra
lýsti kröf um til þjóð lenda í sveit-
ar fé lag inu fyr ir hönd rík is sjóðs.
Gagn rýndi Finn ur Torfi það sér-
stak lega að þeir sem sátu í vinnu-
hópn um hefðu all ir ver ið land eig-
end ur. Taldi hann það end ur spegla
á kveð inn vilja af hálfu sveit ar stjórn-
ar Borg ar byggð ar til að gæta sér-
stak lega hags muna land eig enda á
kostn að eðli legr ar hags muna gæslu
þeirra sem eng in ættu lönd.
Sveit ar fé lag eða ríki
Rétt er hjá Finni að þrír karl-
ar skip uðu vinnu hóp inn, all ir eig-
end ur bú jarða. Þeir eru auk þess
all ir komn ir yfir fimm tugt og eiga
það sam eig in legt að hafa kynnt sér
landa merkja mál og deil ur um eign-
ar hald á landi af að því er virð ist
ein læg um á huga. Voru þeir sem
skip uðu þessa menn í vinnu hóp inn
sann færð ir um að þeir gætu gef-
ið nokk ur þau ráð er mættu nýt ast
þeg ar kæmi að því að tryggja að sem
minnst af meintu eign ar landi sveit-
ar fé lags ins yrði gert að þjóð lend um
í gegn um kröfu gerð fjár mála ráð-
herra. Er enda svo að sveit ar fé lög
eiga þess kost að nýta eign ar lönd
sín með þeim hætti að nýt ist í bú um
þess ekki síð ur en rík is stjórn ir geta
um eign ar lönd rík is ins.
Hverj ir eiga að sitja
í vinnu hóp um?
Eins og ljóst má vera af þeirri lýs-
ingu sem gef in er af nefnd ar mönn-
um hér fyr ir ofan sést að hóp ur inn
er í viss um skiln ingi eins leit ur. Þeg-
ar svo er kann að vera hægt um vik
að gagn rýna sam setn ingu hóps ins.
Ef laust er hægt að finna þess um
þrem ur mönn um enn fleira sam-
eig in legt en ljóst að þarna hefðu
mátt vera kon ur, æsku menn, dokt-
or ar, lág launa menn eða hvað ann-
að, jafn vel lög lærð ur mað ur. Hins-
veg ar vann hóp ur inn sam visku sam-
lega það sem fyr ir hann var lagt
enda kem ur skýrt fram í grein Finns
að hann er ekki á nokkurn hátt að
gagn rýna vinnu hóp inn held ur skip-
an hans. Eft ir að hafa velt vöng-
um yfir gangrýni Finns kemst ég
að því að skyn sam leg asta svar við
gagn rýn inni sé ein fald lega að þarna
hafi menn ein blínt á þá sem menn
vissu til að hefðu kynnt sér það mál
sem átti að fjalla um og að úr hópi
þeirra sem til greina komu voru
vald ir karl arn ir þrír. Gagn rýn in er
því rétt mæt í sjálfu sér en jafn framt
ljóst að til gang ur inn með því að
skipa hóp inn var að tryggja hags-
muni sveit ar fé lags ins og þeirra íbúa
sem þar búa, land lausra jafnt sem
land eig enda.
Sauð ir á beit
Í á gúst lok skrif ar Þór hild ur Þor-
steins dótt ir grein um eitt og ann að
er við kem ur smöl un og haga göngu
sauð kind ar inn ar.
Þörf er á að end ur skoða lög um
af rétt ar mál efni og fjall skil sem og
lög um girð ing ar með það að mark-
miði að gera sveit ar fé lög um og
bænd um kleift að girða beit ar hólf.
Gild ir þar hvoru tveggja að girða
þarf sauð ina af á fjall lendi sem og
á lág lendi með an fé er í heima lönd-
um. Er þetta nauð syn bæði sök um
breyttra að stæðna fjár bænd anna
sem verða fá lið aðri með hverju ár-
inu sam hliða því að kind um fjölg ar
á hverju býli en einnig vegna sí fellt
fjöl breytt ari land notkunn ar. Nauð-
syn legt er að skíra rétt indi og skyld-
ur land eig enda óháð at vinnu sókn
þeirra eða bú setu og koma skikki á
smöl un fjár mið að við þá stöðu sem
nú er uppi en ekki stöð una eins og
hún var árið 1950.
Fjall skil í Borg ar byggð
Lengi geta sum mál þvælst fyr-
ir mönn um. Ég er sam mála Þór-
hildi að nauð syn legt er hraða end-
ur skoð un og sam ræm ingu fjall skila
í Borg ar byggð. Á næsta fundi sveit-
ar stjórn ar verð ur skip að ur vinnu-
hóp ur til að gera til lög ur um skip an
af rétt ar mála og fara yfir girð inga-
mál í sam ein uðu sveit ar fé lagi. Er
það von mín að skikk ur verði betri
á þess um mál um að ári en nú er.
Í mín um huga er hins veg ar ljóst
að end ur skoða þarf lög um girð-
ing ar sem og lög um af rétt ar mál-
efni og fjall skil til að tryggja að það
fjár magn sem not að er í fjár girð-
ing ar verði not að með þeim hætti
að fé verði girt af í beit ar hólf um í
stað þess að girða hvern krók og
kima á lág lendi í fjár helda girð ingu
ef sauð kind um er þar mein að ur að-
gang ur! Rík is sjóð ur greið ir nú þeg-
ar mikl ar upp hæð ir til fjár girð inga,
bæði í gegn um Vega gerð ina, sauð-
fjár veiki varn ir, skóg rækt ina og fleiri
verk efni en auk þess er ljóst að bæta
má veru lega nýt ingu þeirra pen inga
sem land eig end ur verja til fjár girð-
inga ef menn beita þess ari hugs un.
Finn bogi Rögn valds son
form. byggða ráðs Borg ar byggð ar
Þjóð lendu mál
Finn ur Torfi
Hjör leifs son velt-
ir fyr ir sér spurn-
ing unni ,, Hverra
hags muna gæt ir sveit ar stjórn Borg-
ar byggð ar’’ í þjóð lendu mál um? Þá
koma fram hjá hon um efa semd-
ir um að nefnd um þjóð lendu mál í
Borg ar byggð hafi lagt gott til mála,
séð af sjón ar hóli hins „land lausa al-
múga.“
Hvað nefnd ar á lit ið varð ar, þá
þarf Finn ur Torfi ein fald lega að
lesa um rætt álit. Þar kem ur fram
hvað nefnd inni var falið að gera og
hvern ig það var leyst af hendi. Á
þeim grunni er svo hægt að dæma
starf ið.
Í gróf um drátt um og nokk uð ein-
fald að má segja að það séu stjórn mál
að setja lög og lög fræði að fram-
kvæma lög in. Al þingi hef ur á kveð-
ið með lög um hvern ig fara skuli
að við af mörk un þess lands sem er
eign ar land, og svo þess lands sem
skil greint er sem þjóð lenda. Þetta
þýð ir að sveit ar stjórn ir hafa ekk-
ert svig rúm til sjálf stæðr ar stefnu-
mörk un ar í þessu máli varð andi al-
manna rétt og ann að því tengt.
Í þessu sam bandi má benda á
við brögð þeirra sveit ar stjórna sem
þeg ar hafa far ið í gegn um þetta
ferli, allt frá sveit ar stjórn um fá-
mennra hreppa til borg ar stjórn-
ar Reykja vík ur. Nú hag ar svo til í
Borg ar byggð að sveit ar fé lag ið sjálft
á þús und ir hekt ara lands sem skipt-
ir í bú ana miklu máli í dag og kann
að hafa enn meira fram tíð ar virði.
Það skipt ir alla íbúa sveit ar fé lags-
ins miklu máli að það eign ar hald
verði stað fest í kom andi um fjöll un
Ó byggða nefnd ar og því með öllu
ó raun hæf ur mögu leiki að sveit ar-
stjórn af hendi land í eigu sveit ar-
fé lags ins til rík is ins sem þjóð lendu.
Varð andi land í eigu ann arra en
sveit ar fé lags ins, þá ber hver land-
eig andi á byrgð á málsvörn vegna
síns lands. Sveit ar fé lag ið kem ur
ekki að því nema þá sem sam starfs-
að ili og auð vit að eiga land eig end-
ur, að sveit ar stjórn Borg ar byggð ar
með tal inni, að hafa sem mest sam-
starf við gagna öfl un og fleira sem
þess um mál um teng ist.
Með hlið sjón af stöðu Borg ar-
byggð ar sem land eig anda og við-
brögð um ann arra sveit ar stjórna í
þjóð lendu mál um, hvað hefði sveit-
ar stjórn Borg ar byggð ar þá átt að
gera öðru vísi en hún hef ur gert
hing að til í þessu máli?
Ferju bakka II, 10.9.2007
Þórólf ur Sveins son
Þjóð lendu mál og fjall skil
Almenningsíþróttirnar eru farnar af stað í
Íþróttamiðstöðinni í Borgarnesi
Sjá nánar á www.borgarbyggd.is