Skessuhorn - 27.05.2009, Qupperneq 12
12 MIÐVIKUDAGUR 27. MAÍ
Það var á fyrsta degi þessa vors
sem sól in bað aði geisl um sín um
al menni lega yfir Vest ur land sem
blaða mað ur Skessu horns brá sér
í heim sókn á bæ inn Mið hraun
II í Eyja og Mikla holts hreppi.
Þar búa Sig urð ur Hreins son og
Bryn dís Guð munds dótt ir á samt
þrem ur börn um og standa fyr
ir mik illi at vinnu starf semi sem
felst eink um í fisk vinnslu auk
þess að vera með sauð fé. Það
er nett fiski lykt í heitu vor loft
inu þeg ar blaða mað ur stíg ur
út úr bíln um á hlað inu á Mið
hrauni. Þau Bryn dís og Sig urð
ur voru búin að finna sér tíma til
að ræða við blaða mann, en dag
ar þeirra eru þétt skip að ir verk
efn um. Það eru hvorki meira né
minna um 30 manns við vinnu á
Mið hrauni II. Þessa dag ana eru
líka að byrja bygg ing ar fram
kvæmd ir og sauð burð ur stend ur
yfir. Nú á að stækka í búð ar hús ið
veru lega, en það er ekk ert nýtt
fyr ir þau Bryn dísi og Sig urð að
byggja og stækka við sig. Sig urð
ur, sem er húsa smið ur að mennt,
seg ir að smið ur inn hafi blómstr
að í sér al veg frá því þau Bryn
dís fluttu í sveit ina á ár inu 1987.
„Það má segja að hér hafi ver ið
stað ið í fram kvæmd um með litl
um hlé um all an þenn an tíma,“
seg ir hann.
Með höf uð ið fullt
af hug mynd um
Það verð ur að segj ast að margt
kom blaða manni á ó vart í þess
ari heim sókn á Mið hraun II. Hann
bjóst ekki við að at vinnu starf sem in
væri jafn um fangs mik il og raun bar
vitni. Þeg ar Sig urð ur og Bryn dís
fóru svo að lýsa því hvern ig bú skap
ur inn og at vinnu starf sem in hef
ur geng ið fyr ir sig á þess um rúm
lega 20 árum í bú skap ar tíð þeirra,
er ó lík legt að ætla að nokkr ir bænd
ur í sveit hafi geng ið í gegn um ann
að eins; það er að segja að hafa alltaf
ver ið til bú in að prófa eitt hvað nýtt
og nýta það sem fyr ir var á jörð inni
til að byggja upp nýja starf semi. Og
það er eins og alltaf sé eitt hvað nýtt
á prjón un um, stöðug þró un og nýj
ung ar.
„ Siggi er alltaf með fullt af hug
mynd um í höfð inu. Hérna á árum
áður þeg ar við vor um að fá fólk í
heim sókn og vor um á kafi í verk
efn um, var það undr andi á því hvað
alltaf væri mik ið að gera hjá okk
ur. Þá var ég vön að segja að þeg ar
þetta væri búið færi nú að ró ast. Þá
sagði Siggi; „ blessuð góða láttu þig
nú ekki dreyma um það fyrr en þú
ert kom in á dval ar heim il ið,“ seg ir
Bryn dís og hlær. „Það er þó þannig
með mig að ég kem flest um hug
mynd un um í fram kvæmd,“ bæt ir
Sig urð ur við.
Þau hjón eru með eina líf ræna
búið á Snæ fells nesi, reynd ar ekki
nema um hund rað fjár. Þau eru
mjög á huga söm að nýta til fulln
ustu all ar af urð ir sem til falla. Þau
byrj uðu til að mynda á því í fyrra
að nýta fisk slóg sem á burð. Því er
þrýst með sér stöku tæki, átta metra
breiðu herfi um tíu senti metra und
ir grassvörð inn. Þannig var bor ið á
rúm lega helm ing tún anna í fyrra en
í ár er ætl un in að setja slóg und ir
yf ir borð allra tún anna. Upp sker an
af tún un um var þá meiri en í með
al ári, þannig að þessi til raun lof ar
mjög góðu.
Sál fræði mennt un in
kem ur að not um
Bryn dís er frá Mið hrauni, ólst
þar upp í hópi átta systk ina, barna
þeirra Guð mund ar Þórð ar son
ar og Önnu Sess elju Þórð ar dótt ur.
Þau gömlu hjón in búa enn þá í einu
hús anna á Mið hrauni, mitt í því al
þjóð lega sam fé lagi sem þar er. Stór
hluti starfs manna sem ráð inn er til
fisk vinnslu og land bún að ar starfa á
Mið hrauni er af er lendu bergi brot
inn. Þenn an dag sem blaða mað ur
var í heim sókn var fisk vinnsl an ekki
á full um af köst um vegna brælu daga
á und an. Þá nýtt ist tím inn til að
huga að girð ing um og þeim fram
kvæmd um sem fyr ir dyr um standa.
„ Þetta er mjög nota legt sam fé
lag hjá okk ur hérna. Það er gott að
hafa for eld rana ná læga og þeim lík
ar líka vel að hafa fólk í ná býli við
sig. Pabbi held ur sig enn þá við efn
ið og hirð ir féð fyr ir okk ur,“ seg
ir Bryn dís, en elsta barn ið Anna
var líka stödd heima að stúss ast í
kring um kind urn ar. Anna nem
ur við mennta skól ann í Borg ar nesi
og lýk ur það an stúd ents prófi fyr ir
næstu jól.
Bryn dís er sál fræð ing ur að
mennt og það ligg ur beint við að
spyrja hana hvort hún hafi nýtt þá
mennt un. „Ég held ég hafi gert það
af því leyti að hún hef ur nýt ist mér
á gæt lega hérna þar sem við erum
með um 30 manns í vinnu. Ég held
að öll mennt un nýt ist þó að mað
ur starfi ekki beint á því sviði sem
hún er. Það var alltaf draum ur inn
að flytja í sveit ina. Við Siggi bjugg
um fyrstu árin í Reykja vík og fannst
það spenn andi að flytja hing að þeg
ar for eldr ar mín ir fóru að draga sig
út úr bú skapn um og öðru því sem
þau stóðu fyr ir hérna, með al ann ars
ferða þjón ustu,“ seg ir Bryn dís. Sig
urð ur seg ir að bónd inn hafi í raun
inni alltaf blund að í sér þó hann
hafi val ið sér smíða iðn ina sem
náms grein.
Úr loð dýra rækt
og fisk eldi
Á þeim árum sem Sig urð ur og
Bryn dís voru að hefja bú skap á
Mið hrauni II á seinni hluta ní
unda ára tug ar ins var einmitt ver ið
að beina bænd um út í loð dýra rækt
og fisk eldi. Þau tóku á móti þeim
pakka öll um, byggðu upp tvo stóra
loð dýra skála með allri að stöðu sem
því fylgdi, fóð ur stöð og skinna
verk un. Einnig var byggð upp að
staða til fisk eld is.
„Loð dýra rækt in stóð ekki und ir
sér. Þrátt fyr ir að við vær um með
stórt bú á ís lensk an mæli kvarða
hefð um við þurft að vera með enn
stærra. Okk ur fannst ekki fýsi legt
að fara út í það,“ seg ir Bryn dís.
„Það var eins með fisk eld ið, það
var ekki að gera sig. Þeg ar við hætt
um vor um við kom in með 30 tonn
í slátr un og 250 þús und seiði í star
teldi. Við kom um samt stand andi
út úr þessu æv in týri. Þetta var líka
sá besti skóli sem við höf um geng ið
í gegn um, en um leið sá dýr asti. Ég
held reynd ar að reynsla sem þessi
sem við feng um hafi marga vant að
sem far ið hafa flatt á síð ustu mán
uð um,“ seg ir Sig urð ur.
„Já við komumst nátt úr lega í
gegn um þetta með því að Siggi
var í botn lausri vinnu við smíð ar í
Reykja vík og ég að vinna hérna við
búið heima. Þetta hafð ist með því
að við lögð um gríð ar lega mik ið á
okk ur til að kom ast út úr skuld un
um,“ seg ir Bryn dís.
Herra manns mat ur
fyr ir fjöl skyld una
Ein hverj um hefði kannski fund
ist á þess um tíma, um miðj an tí
unda ára tug inn, að Mið hrauns
fólk væri nú búið að prófa nóg í
baslinu í sveit inni. En þau Sig urð ur
og Bryn dís voru á öðru máli. Þeg ar
talið berst að fisk vinnsl unni, herslu
þorsk haus anna og fleiru sem þau
byrj uðu með á Mið hrauni á ár inu
1996, minn ist Bryn dís á skemmti
lega teng ingu við mark að inn sem
þau eru að fram leiða vöru fyr ir, það
er fá tæka fólk ið í Ní ger íu.
„Þeg ar ég var lít il og sá mynd
irn ar af hungr uðu börn un um með
stóra út stand andi mag ann í Bi afra,
þá var ég á kveð in í því að þeg ar ég
yrði stór myndi ég vinna við hjálp
ar starf í út lönd um. Þetta rifj að
ist upp fyr ir mér þeg ar við heim
sótt um Ní ger íu í fyrra. Við vor um
þá stödd á að al mark aðs svæði okk
ar í borg sem heit ir Abba. Þá upp
götv aði ég allt í einu að þetta var
Bi afra, það var kom ið nýtt nafn á
borg ina.“
Talið berst að því hvers vegna
þeim á Mið hrauni hafi tek ist að
reka hausa þurrk un og fisk vinnslu
inni í miðju landi á sama tíma og
marg ir aðr ir hafi ver ið að gef ast
upp á þess ari starf semi. „Við höf
um ein fald lega náð mjög góð um
tök um á þess ari fram leiðslu. Það
er nauð syn legt að halda hrá efn inu
sem allra fersk ustu og ná gæð un um
í gegn um fram leiðsl una. Við sáum í
þess ari ferð okk ar til Ní ger íu hvað
þetta er góð fæða fyr ir tá tæka fólk ið
þar, ódýr og góð ur mað ur; próten
Bænd ur sem feta ó troðn ar slóð ir
Spjall að við at hafna hjón in Sig urð og Bryn dísi á Mið hrauni II
Sig urð ur Hreins son og Bryn dís Guð munds dótt ir bænd ur á Mið hrauni II.
Bryn dís í eft ir þurrk un ar hús inu við grind urn ar með þurrk uðu hausun um sem er
síð ast í ferl inu áður en þeim er pakkað til kaup enda í Ní ger íu.
Með al þess sem nýtt er úr fisk in um á Mið hrauni, er roð ið sem sent er til gelat ín
verk smiðju í Kanada.
Tálkn in úr þorsk haus un um eru nýtt í gæða súp ur í Ní ger íu.