Skessuhorn - 09.09.2009, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 9. SEPTEMBER
Fyr ir stuttu var ég að
grúska í möppu sem ég
hafði ekki opn að lengi
og rakst þá á svo kall að
alda móta ljóð sem mun ort ein hvern tím­
ann í ráð herra tíð Jóns Bald vins og gæti
ver ið fróð legt að velta því fyr ir sér nú í
ljósi nýrra að stæðna á samt með fylgj andi
for mála svohljóð andi:
„Það er marg vís leg ur fagn að ar boð­
skap ur ým issa tíma. Fyr ir þessi jól hef­
ur hæst bor ið boð skap inn um Evr ópska
efna hags svæð ið og Evr ópu sam fé lag ið.
Ut an rík is ráð herra hef ur á kynn ing ar­
fund um sín um veif að því sem hann kall­
ar „vega bréf“ eða „far miða inn í tutt­
ug ustu og fyrstu öld ina.“ Þá hef ur ráð­
herra haft á orði að gæsla ís lenskra hags­
muna sé í góð um hönd um þar sem helstu
samn inga menn fyr ir Ís lands hönd heiti
Hann es Haf stein og Ein ar Bene dikts son.
Glögg ir menn minn ast þá þess að for feð­
ur og nafn ar einmitt þess ara manna boð­
uðu nýja öld, okk ar öld með hvað mest um
glæsi brag, í ljóð um. Ein hverj ir hafa bent
á að boð skap um nýja öld bein lín is verði
að flytja í bundnu máli ef rétt á hrif eiga að
nást. Þar sem þeir Hann es og Ein ar okk­
ar daga hafa lát ið þetta ó gert hafa góð ir
menn geng ið í mál ið og ort í þeirra orða­
stað ljóð sem að formi og nokkru leyti að
inni haldi er upp yrk ing á kvæð inu „Alda­
mót“ eft ir Hann es Haf stein“.

Flýg ur með hatt og frakka löf um
þönd um
fagn að ar boði með fram Ís lands
strönd um.
Frels ist þú þjóð úr forn eskj unn ar
bönd um
frí versl un stunda skal með öðr um
lönd um.
Ís lenska þjóð sem Fram sókn réð til
forna
far sæld og mann dáð vek oss end ur­
borna
for gef ins er gegn frjáls hyggj unni að
sporna
for ræð is hyggju lind ir eru að þorna.
Sé ég í anda opn ast lend ur víð ar,
evr ópsk ar borg ir skóga fjöll og hlíð ar.
Hugsa sér, Ís lands fjár magnslind ir
fríð ar
flæð andi út í anda nýrr ar tíð ar.
Hing að til veiða sé ég bræð ur boðna,
bát anna dekk af karfa haug um
roðna.
Lands menn þó síst á keppni þeirri
koðna
kem ur í stað inn Græn lands mið a­
loðna.
Sú kem ur tíð er sár in fold ar gróa,
sveit irn ar tæm ast, breyt ast tún í móa,
mat væl in skaff ar mark aðs aflið frjóa,
menn ing in deyr, við lát um hana róa.
Í mark aðs að ild mögu leiki er fal inn,
magn að ur gróði í við skipt un um tal­
inn,
and mæl um hreyf ir eink um kommi
gal inn
er evr ópsk ir vin ir kaupa Hörg ár dal­
inn.
Við skipt in eflist víst er okk ar krafa,
vell ur inn meira úr val jóla gjafa,
frakt skip in aft ur flytja út án vafa
fá rán leg býsn af app el sínusafa.
Sé ég í Brus sel fjölda tölvu trúða
tipp landi um í möppu dýra skrúða
og vítt um lönd in vel greidda og
prúða
við skiptaflæði stjórna milli búða.
Sé ég í Strass burg marga þjóð á þingi
þar er frá okk ur mætt ur Tómas Ingi
mess ar á frönsku yfir al menn ingi
á kaft sem fagn ar mælsk um norð­
lend ingi.
Dag ur er lið inn, öld af öld er bor in,
efna hags svæð ið er sól er skap ar
vor in.
Eim reið in ,,Fram tíð“ á fram renn ur
spor in,
alla sem hana missa fell ir hor inn.
Það er merki leg upp find ing þessi
tölvu póst ur og nú fyr ir stuttu barst
mér eft ir þeim leið um eft ir far andi
kvæði sem ort mun í orða stað Sig­
mund ar Ern is:
„Við syrgj um tap að an Ís lands auð
sem all ur var tek inn að láni
því fór ég í golf sem bank inn bauð
bisn is skörl um og al þing issauð
át og drakk eins og bjáni.
Við stadd ir gleymdu stað og stund
stappi, hruni og mæðu.
Svo þurfti ég víst að fara á fund
fer lega mild ur og kát ur í lund
með skrif aða skáld lega ræðu.
Mál ið er flók ið og um ræð an öll
út í móa er far in.
Ég fíla ekki þessi frammíköll
og fram sókn ar titt anna hlátra sköll
og ætla því aft ur á bar inn.“
Já, það er alla vega morg un ljóst að
mál ið er flók ið og ekki úr vegi að rifja
upp fjörgaml an kveð skap um fjár hags­
að stoð frá Banda ríkj un um sem ein­
hverj um hef ur vænt an lega fund ist fyr­
ir neð an virð ingu þjóð ar inn ar:
Rán er rán og lán er lán,
lán veit and inn kæt ist.
Lán á lán og smán á smán
smámsam an nú bæt ist.
Nú eru göng ur og rétt ir að nálg­
ast og við hæfi að sinna þeim mál um
eitt hvað og verð ur enda næsti þátt ur
vænt an lega að mestu helg að ur þeim.
Lengi hafa menn haft trú á á kveðn um
dög um til að spá fyr ir um veð ur og hér
í hér aði hef ur Fiski vatns rétt ar dag ur­
inn ver ið tal inn hvað merkast ur veð ur­
spá daga fyr ir haust ið og gjarn an talið
að breytti með hon um. Fiski vatns rétt
var í tanga í Fiski vatni sem er á háls in­
um ofan Her mund ar staða í Þver ár hlíð
nærri landa merkj um Króks í Norð ur­
ár dal. Var þar talið fag urt rétt ar stæði
en drátt ur erf ið ur. Rétt in var not uð
frá lík lega 1678 til 1851 og var rétt­
ar dag ur fimmtu dag ur þeg ar tutt ugu
vik ur voru af sumri. Ein hvern tím ann
heyrði ég að reimt hefði ver ið talið þar
á tang an um og hefði þar ver ið á ferð
stelpu krakki frá Hömr um í Þver ár hlíð
sem hefði troð ist und ir þar við rétt ina.
Einnig rám ar mig í upp haf og end ir úr
vísu sem vík ur að þessu og væri gam­
an ef ein hver gæti frætt mig og les end­
ur um þessi mál en það sem ég kann úr
vís unni er eitt hvað á þessa leið:
Ein er frétt úr Fisk vatns rétt
­­ ­­ ­­ ­­ ­­
­­­ ­­ hörð á sprett
Hamra glett in Dísa
Góð ir hag yrð ing ar voru vin sæl­
ir menn í leit um og dæmi voru þess
að menn léku sér að því að yrkja um
alla þá sem með þeim voru í leit inni.
Steinn Dofri ætt fræð ing ur eða Jósa fat
Jón as son eins og hann hét réttu nafni
mun ein hvern tím ann hafa ort um fé­
laga sína í Þver hlíð inga leit um og í
þeim brag er þetta:
Inni má vel una sér
í ör smá um hring um
segg ir kná ir sitja hér
sam an á hey bing um.
Mik il þökk væri mér á því ef ein­
hverj ir kynnu eitt hvað úr þess um brag
eða hann all an og gætu miðl að mér og
les end um þeim fróð leik.
Vit að er að Sveinn frá Eli vog um orti
um alla sam ferða menn sína í leit um
haust ið 1933 þeg ar hann bjó á Sneis
í Lax ár dal og er ort í orða stað beina­
kerl ing ar nokk urr ar sem er stutt frá
skála þeirra í Trölla botn um og hefst
svo á varp kerl ing ar:
Eins og geit við urð ar hraun
ein ég sveit ist blóði,
stop ul veit ast lífs ins laun
lít ill reyt ist gróði.
Hér er bæði hagi og skjól,
hreyf um kvæða strengi,
kæra bræð ur signi sól,
sam an ræð um lengi.
Hár in grána veðra vot,
vart má lán ið kanna.
Byggi ég án ings krika kot
kátra gangna manna.
Eg var lengi ásta gjörn,
unni drengj um fríð um,
hef þó eng in eign ast börn
í þeim fengi tíð um.
Ekki er rúm fyr ir meira af þess um
kveð skap að sinni en kannske meira
seinna.
Með þökk fyr ir lest ur inn,
Dag bjart ur Dag bjarts son
Hrís um, 320 Reyk holt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Vísnahorn
Hér er bæði hagi og skjól, hreyf um kvæða strengi
Stjórn Akra nes stofu hef ur á kveð­
ið að menn ing ar há tíð in Vöku­
dag ar fari fram frá mið viku deg in­
um 28. októ ber til sunnu dags ins
1. nóv em ber næst kom andi. Há tíð­
in mun því standa yfir í fimm daga,
sem er styttri tími en áður. Síð ustu
árin hef ur há tíð in stað ið yfir í tíu
daga. Tómas Guð munds son verk­
efn is stjóri hjá Akra nes stofu seg ir að
stytt ing há tíð ar inn ar þurfi þó ekki
að þýða lak ari há tíð, þar sem oft
hafi að al kraft ur inn í há tíð inni var að
í skemmri tíma en tíu dag ana. „Ætli
þetta verði ekki styttri og snarp ari
há tíð núna,“ seg ir Tómas.
Akra nes kaup stað ur hef ur dreg ið
úr fjár veit ing um til við burða í ár og
er það lið ur í að halds að gerð um Á
síð asta fundi stjórn ar Akra nes stofu
var birt loka upp gjör vegna Há tíð­
ar hafs ins, sjó manna dags ins, og 17.
júní. Fram kom að kostn að ur var
inn an á ætl ana sem gerð ar voru.
Loka upp gjör vegna Há tíð ar haf­
ins var kr. 589.775. End an leg nið­
ur staða vegna há tíð ar halda 17. júní
var kr. 1.885.281. Ekki ligg ur fyr­
ir loka upp gjör vegna Írskra daga,
en Akra nes kaup stað ur veitti mun
lægri styrk til bæj ar há tíð ar inn ar nú
en und an far in ár.
þá/Ljósm. Frið þjóf ur Helga son.
„ Þetta byrj aði eft ir vinnufund,
sem Út flutn ings ráð hélt hér í jan­
ú ar und ir vinnu heit inu „ Komdu í
land.“ Mark mið ið með þeim fundi
var að hvetja okk ur heima menn
í Grund ar firði til að nýta okk ur
komu skemmti ferða skip anna hing­
að, búa til af þr ey ingu fyr ir far þeg­
ana og selja þeim varn ing, merkja
göngu leið ir og fleira. Við feng um
styrk frá Vaxt ar samn ingi Vest ur­
lands til að starta þess um mark aði
og það var mik il vægt,“ seg ir Stein­
unn Hans dótt ir í Grund ar firði, en
hún hafði for göngu um að opn að­
ur var mark að ur með hand verk,
minja gripi og fleira í yf ir gefnu
versl un ar húsi við höfn ina í Grund­
ar firði. Stein unn seg ir mark að inn
hafa geng ið vel í sum ar. Hann hafi
alltaf ver ið op inn þeg ar skemmti­
ferða skip komu en einnig á sér stök­
um góð viðr is dög um og á bæj ar há­
tíð inni „Á góðri stundu.“
„Það hef ur ver ið fast ur hóp ur
kvenna með sölu vör ur hér, flest ar
eru þær héð an og frá öðr um stöð­
um á Snæ fells nesi en svo hafa líka
ver ið hér kon ur lengra að komn ar.
Sölu varn ing ur inn hef ur líka ver­
ið ó trú lega fjöl breytt ur. Tveir karl­
ar hafa líka kom ið við sögu en það
er hann Sverr ir ljós mynd ar inn okk­
ar hér, sem hef ur ver ið með mynd ir
alla opn un ar daga og svo hef ur hann
Stef án úr Ó lafs vík líka ver ið með
ljós mynd ir hérna stöku sinn um.
Hér eru svo til kort sem ég lét gera
með mynd um héð an eft ir Sverri og
þau eru vin sæl.“
Stein unn seg ir mis jafnt hve mik­
ið og hvern ig vöru ferða menn
kaupi. „ Þetta eru svo mis mun andi
hóp ar sem koma með skip un um.
Einn dag inn get ur ver ið mik il sala
í minja grip um en þeg ar næsta skip
kem ur selj ast kannski ein göngu ull­
ar vör ur. Það er mik il fjöl breytni í
varn ingi og í sum ar hef ur oft ver­
ið sneisa fullt af fólki hérna að selja
hand verk sitt. Svo höf um við ver­
ið með mark aðs daga hérna, nokk­
urs kon ar flóa mark að og núna mið­
viku dag inn 9. sept em ber þeg ar síð­
asta skip ið kem ur verð um við með
mikla lag er sölu, bæði sölu á varn­
ingi frá okk ur kon un um og úr
versl un inni sem var hér í hús inu.
Við ætl um svo að slútta þessu með
loka hófi. För um sam an út að borða
og höf um gam an hver af annarri,“
seg ir Stein unn.
Mark að ur inn í Grund ar firði hef­
ur geng ið vel í sum ar og Stein­
unn seg ir full an hug í kon un um að
halda á fram næsta sum ar en ó vissa
sé um hvort þær fái þetta góða
hús næði á fram. „Við bind um líka
mikl ar von ir við nýju flot bryggj­
una sem á að setja nið ur hérna inni
í höfn inni. Þar koma far þeg arn ir af
skemmti ferða skip un um fram veg is
í land og hún er bara í göngu færi
við okk ur í þessu húsi. Ég er nú að
vona að hún verði kom in núna þeg­
ar síð asta skip ið kem ur en það er
ekki víst að það tak ist. Það er langt
fyr ir far þega skemmti ferða skipa
að ganga hing að í bæ inn inn an úr
smá báta höfn inni þar sem þeir eru
sett ir í land og því feng um við lán­
aða rútu og bíl stjóra til að keyra þá
hing að. Gísli á hót el inu lán aði okk­
ur rút una og svo höf um við feng­
ið góð vilj aða bíl stjóra til liðs við
okk ur. Við lát um rút una stoppa hér
upp við búð ina og Sögu mið stöð ina
svo fleiri njóta góðs af þess um ferð­
um en við hér á mark aðn um. Við
björg um okk ur,“ seg ir Stein unn og
bæt ir við að oft ast verði ein hverj­
ir far þeg ar skemmti ferða skipa eft­
ir í Grund ar firði þótt marg ir fari í
ferð ir með an skip ið stopp ar. „Það
er að eins í tveim ur til vik um í sum ar
sem all ir far þeg ar hafa far ið í ferð
eitt hvað ann að og ekk ert heim sótt
okk ur Grund firð inga,“ seg ir Stein­
unn Hans dótt ir í Grund ar firði.
hb
Færri Vöku dag ar
en áður
Stein unn Hans dótt ir við póst korta rekk ann á mark aðn um í Grund ar firði.
Síð asta skemmti ferða skip ið og
loka dag ur mark að ar