Skessuhorn - 23.06.2010, Blaðsíða 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚNÍ
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi Sími: 433 5500
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á
þriðjudögum. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega.
Skilafrestur smáauglýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.200 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 1.739 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar
greiða kr. 1.500. Verð í lausasölu er 500 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 ALLA VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. - 433 5500 skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Þórhallur Ásmundsson, blaðamaður th@skessuhorn.is
Áslaug Karen Jóhannsdóttir, blaðamaður aslaug@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Pálína Alfreðsdóttir palina@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun:
Ísafoldarprentsmiðja
Patt staða
Hæsti rétt ur kvað í síð ustu viku upp úr skurði í tveim ur afar um deild um
mál um, sem bæði snerta þá sem skulda lán í krón um, en sem bund in voru
gengi er lendra gjald miðla. Hef ur Hæsti rétt ur þannig tek ið af all an vafa um
að ó heim ilt er að binda skuld bind ing ar í ís lensk um krón um við dags gengi
er lendra gjald miðla. Þessa dóms hef ur ver ið beð ið enda mikl ir hags mun ir
í húfi fyr ir skuld ara hús næð is lána, bíla lána og ým issa ann arra fjár fest inga­
lána fyr ir tækja, sveit ar fé laga og heim ila. Sök um falls krón unn ar hef ur höf­
uð stóll þess ara lána og af borg un ar byrði tug þús unda ein stak linga og fyr ir­
tækja rok ið upp úr öllu valdi og langt upp fyr ir greiðslu getu þeirra. Nú er
semsé kom ið í ljós að þessi gjörn ing ur fjár mála fyr ir tækja var ó lög leg ur. Þar
með er enn einn á fell is dóm ur inn kveð inn upp yfir stjórn un lands ins; fjár­
mála stofn un um, Seðla banka og ekki síst Fjár mála eft ir lit inu sem eng an veg­
inn hef ur stað ið und ir hlut verki sínu.
Nú þurfa bank ar ekki síð ur en stjórn völd að taka af skar ið og finna sátta­
leið í kjöl far þess ara tíma móta dóma Hæsta rétt ar. Eft ir er að finna leið sem
bæði skuld ar ar og fjár mála stofn an ir geta sæst á þannig að ein hvern tím­
ann megi gera ráð fyr ir að sátt ná ist í þjóð fé lag inu. En þar stend ur hníf­
ur inn einmitt í kúnni. Hvað er eðli leg, rétt og samn ings bund in upp hæð
sem skuld ar ar mynt körfu lána eiga að greiða? Sam tök skuldugra segja mál­
ið liggja ljóst fyr ir. Lána samn ing arn ir hafi ekki ver ið dæmd ir ó lög leg ir og
því skuli þeir standa. Benda þau á að rétt eins og fjár mála fyr ir tæk in hafi
hamr að á að samn ing ar skuli standa, þá sé það að sjálf sögðu gagn kvæmt.
Vaxta á kvæði samn ing anna séu skýr, samn ings upp hæð ir og end ur greiðslu á­
kvæði einnig. Eina sem hafi breyst er að geng is trygg ing ar á kvæði samn ing­
anna voru dæmd ó lög mæt.
Lán þessi voru með ýms um kjör um en al gengt að þau bæru svo kall aða
Libor vexti með á lagi þannig að heild ar vaxta byrgði af slíku láni gat ver ið frá
frá tveim ur og upp í sjö, átta pró sent. Á sama tíma voru vext ir af lán um í
ís lensk um krón um allt upp í 20­30 pró sent þar sem við glímd um bæði við
ok ur vexti og hið sér ís lenska fyr ir brigði sem verð trygg ing in er í of aná lag.
Skal svo ein hvern undra að hálf þjóð in hafi frek ar kos ið mynt körfu lán in?
Nei, það var eð ili legt, hið ó eðli lega var að þessi lán reynd ust ó lög leg og eft­
ir lits stofn an ir og stjórn völd brugð ust.
Í kjöl far þessa dóms Hæsta rétt ar er því kom in al veg ný staða, patt staða.
Stjórn völd, bank ar og eft ir lits stofn an ir voru á eng an hátt búin und ir þá
stað reynd að þess ir gjörn ing ar með út ausandi fé bund ið gengi út lenskra
pen inga, væri ó lög leg ur. Nú er spurn ing in sú, hvað eiga þeir sem eru lán­
tak ar þess ara ó lög legu lána að borga mik ið til baka? Gagn vart þeim sem
skulda venju leg ís lensk lán með ok ur vöxt um, verð trygg ingu og öll um þeim
ó sóma er nán ast úti lok að fyr ir bank ana að það fólk, vænt an lega þeir mest
var færu og ráð vönd nu í þjóð fé lag inu, fái enga fyr ir greiðslu á með an þeir
sem tóku mestu á hætt una njóti á vaxt anna. Á hættu fíkl ar græði mest. Ein­
hverj ir tapa. Eiga það að vera bank arn ir eða kröfu haf ar þeirra, eða enn einu
sinni al menn ing ur? Ég held að síð ast taldi hóp ur inn sé kom inn með næg­
ar byrð ar nú þeg ar. Út rás ar vík ing arn ir sleppa í það minnsta enn. Á að færa
lána kjör mynt körfu lán anna til jafns við önn ur ís lensk lán og miða við vexti
Seðla bank ans, eða á að gera eitt hvað allt ann að? Þessu klóra menn sér nú í
höfð inu yfir og virð ist því kom in upp patt staða þar sem ekk ert eitt er rétt­
ara en ann að. Ef stjórn völd setja lög gæti það skap að rík inu skaða bóta á­
byrgð og nóg er nú kom ið af slíku. Mik il væg ast er þó af öllu að við þurf um
ekki að bíða í eina níu mán uði eft ir nið ur stöðu dóm stóla. Ok ur lán in þurfa
að hverfa strax af sjón ar svið inu þannig að pen ing ar fólks nýt ist í velt una í
þjóð fé lag inu í stað þess að hverfa inn í ein hverja banka hít sem eng inn veit
hver á. Við þurf um pen inga í um ferð til að at vinnu líf hér á landi geti aft ur
far ið að dafna. Þá um leið vænkast hag ur heim il anna líka.
Magn ús Magn ús son
Leiðari
Meiri hluti bæj ar stjórn ar í Grund­
ar firði hef ur á kveð ið að leita ekki
til ráðn ing ar stofu vegna ráðn ing­
ar bæj ar stjóra. Á stæð an er kostn­
að ar sem því fylg ir. „Kostn að ur við
slíkt yrði að lág marki 600 þús und
krón ur. Enn frem ur vilj um við upp­
lýsa að eng inn af bæj ar full trú um L­
lista mun sækja um stöð una,“ seg ir
í bók un L­list ans á fyrsta fundi ný­
kjör inn ar bæj ar stjórn ar 15. júní sl.
Bæj ar full trú ar D­list ans furða sig á
þeirri á kvörð un að aug lýsa starf bæj­
ar stjóra með þess um hætti. „Í anda
kosn inga lof orða L lista um fag leg­
ar ráðn ing ar gæti L list inn lært af
vinnu brögð um fyrr ver andi bæj ar­
stjórn ar og feng ið fag að ila til þess
að aug lýsa stöð una, fara yfir um­
sókn ir og meta þær. Við telj um það
aft ur hvarf til gam alla tíma ef horf­
ið verð ur frá því að fá slíka að ila til
verks ins,“ seg ir í bók un D­list ans.
Bæj ar stjórn hef ur nú aug lýst stöðu
bæj ar stjóra, með al ann ars í Skessu­
horni í þess ari viku.
Með al ann arra verk efna fund ar­
ins voru kosn ing ar í helstu emb ætti,
nefnd ir og ráð. Einnig voru tekn­
ar til um fjöll un ar nokkr ar fund ar­
gerð ir og til lög ur um með al ann ars
end ur skoð un á gjald skrá leik skól­
ans. Sig ur borg Kr. Hann es dótt­
ir odd viti L­ lista var kjör in for seti
bæj ar stjórn ar. Þórð ur Á. Magn ús­
son odd viti D­ lista var kjör inn
vara for seti. Í bæj ar ráð voru kjörn ir
Gísli Ó lafs son og Ey þór Garð ars­
son af L­ lista og Þórð ur Á. Magn­
ús son af D­ lista.
ákj
„Við bíð um eft ir að mak ríll inn
verði hæf ur til mann eld is. Það mun­
ar um það bil 500 doll ur um á tonn­
inu mið að við nú ver andi á stand
og þeg ar hann verð ur bú inn að ná
nægj an legu fitu inni haldi. Stefn­
an hef ur ver ið sett á að skip in landi
hérna hjá okk ur úr fyrstu veiði ferð­
inni 12. júlí,“ seg ir Run ólf ur Guð­
munds son hjá G. Run í Grund ar­
firði, en eins og Skessu horn hef ur
greint frá ætla Grund firð ing arn ir
nú í fyrsta sinn að reyna fyr ir sér í
veið um og fryst ingu á mak ríln um.
Run ólf ur seg ir að hins veg ar
sé far inn mesti glans inn af þess­
um á form um við það að stjórn völd
stóðu ekki við gef in fyr ir heit um út­
hlut un kvóta til veið anna. Það voru
ein ung is tæp 200 tonn sem komu í
hlut hvers skips fyr ir sig, Helga og
Hrings. „Við vor um búin að leggja
til 50 millj óna fjár fest ingu í þetta
verk efni og töld um okk ur sleppa
með 700 tonna út hlut un í heild ina.
Fyrst svona fór þá sjá um við fram á
bull andi tap þótt veið ar og vinnsla
gangi vel.“
Tog skip in Helgi og Hring­
ur, sem hvort um sig eru um 300
tonn, munu stunda veið arn ar sam­
an á svoköll uðu tví buratrolli. Run­
ólf ur seg ir að mak ríll inn sé kom inn
á mið in út und an Breiða firði og
hann sé bjart sýnn á að veið arn ar
muni ganga vel. Kost ur inn við tví­
buratroll ið sé sá að skip in sjálf virki
sem hler ar, en skip in hafa við upp­
haf veið anna nú glímt við þá van­
kanta að erf ið lega hef ur geng ið að
halda hler un um niðri í sjó.
Til gang ur for svars manna G. Run
með mak ríl veið un um og vinnsl unni
var sá helst ur að skapa starfs fólk inu
verk efni. Þess vegna var sum ar fr í­
un um flýtt um einn mán uð frá því
sem venj an er. Sum ar frí byrj uðu hjá
fólk inu í vinnsl unni núna um miðj­
an mán uð inn, en vinn an byrj ar aft­
ur um miðj an júlí.
þá
Bæj ar ráð Akra ness hef ur á kveð ið
að fara að til mæl um stjórn ar Akra­
nes stofu að sömu regl ur gildi um
tjald svæð ið á Akra nesi á Írsku dög­
un um núna og giltu á há tíð inni fyr­
ir tveim ur árum, það er sum ar ið
2008. Sam kvæmt þeim verða ung­
menn um á aldr in um 18­23 ára ekki
heim il að ur að gang ur að tjald svæð­
inu, nema þá sem fjöl skyldu með­
lim um, for eldr um með börn um
eða börn um með for eldr um, eins
og Tómas Guð munds son verk­
efn is stjóri hjá Akra nes stofu orð­
aði það í sam tali við Skessu horn.
Tómas sagði að þessi regla hefði
ver ið tek in upp fyr ir há tíð ina 2008
vegna reynsl unn ar af ár inu á und an
þar sem á stand ið á tjald svæð inu var
mið ur gott og mikl ar kvart an ir bár­
ust frá fjöl skyldu fólki.
Tómas seg ir að eft ir að þess ar
hertu regl ur voru harð lega gagn­
rýnd ar sum ar ið 2008 hafi aft ur á há­
tíð inni í fyrra ver ið beitt al menn um
regl um varð andi um gengni á tjald­
stæð um. „Það var sam dóma álit
gæslu fólks og lög reglu að á tjald­
stæð inu í fyrra hafi á stand ið ver­
ið mjög eld fimt og of mörg dæmi
ver ið um að fólk virti ekki þess­
ar al mennu um gengn is regl ur, væri
með há reisti eft ir þann tíma sem
ró skal vera kom in á. Þetta gekk
mjög vel þeg ar við hert um regl urn­
ar í hitteð fyrra og við sam an burð á
tveim ur síð ustu há tíð um telj um við
hik laust ekki þor andi ann að en fara
aft ur út í hert ar regl ur.“
Tómas seg ir að engu að síð ur
verði öfl ug gæsla á tjald svæð inu,
þar sem reynsl an sýni að alltaf sé
á kveð in við leitni að kom ast inn á
tjald stæð ið til að halda þar „ partí“
eins og hann kall ar það. „Við von­
umst til að geta tryggt að hing að
komi fjöl skyldu fólk á tjald stæð ið
og njóti þar næði og ör ygg is,“ seg­
ir hann.
þá
Leita ekki til ráðn ing ar stofu
Frá fisk vinnslu G Run, þar sem starfs fólk er nú í snemm búnu sum ar leyfi þessa
dag ana. Ljósm. rax.
Bíða eft ir að mak ríll inn fitni
Írsk ir dag ar eru fjöl skyldu há tíð og verða svo á fram ­ líka á tjald stæð um bæj ar ins.
Aft ur beitt tak mörk un um á
tjald stæð in á Írsk um dög um