Skessuhorn - 21.07.2010, Page 10
10 MIÐVIKUDAGUR 21. JÚLÍ
Vest an við Önd verð ar nes er
bjarg sem kall ast Nes bjarg. Er þar
fjöl skrúð ugt fugla líf og freist andi
að fara í eggja töku en ekki sér lega
á renni legt. Á mín um yngri árum
á Hell issandi, ný flutt ur með fjöl
skyld una í hús sem við byggð um að
Snæ fells ási 5, sát um við eitt kvöld ið
ég, Krist jón Guð munds son tengda
fað ir minn og Mar í us bróð ir hans
í nota leg heit um heima hjá mér að
Snæ fells ási. Þetta mun hafa ver
ið 1959. Kom þá til tals að gam
an væri að síga í Nes bjarg ið og ná
sér í svart fugls egg. Fór svo að haf
ist var handa við það. Út vega þurfti
nægi lega traust tóg og und ir búa sig
svo að allt væri til bú ið þeg ar varp ið
hæf ist. Nut um við til sagn ar Krist
jóns sem stjórn aði öll um að gerð
um.
Tengda for eldr ar mín ir Krist
jón og Sig ur jóna (oft kennd við
Móa bæ) höfðu búið á Önd verð ar
nesi í nokk ur ár svo hann var öll
um hnút um kunn ug ur og vissi hvar
best væri að síga. Mar í us átti for
láta Will is jeppa til val inn í verk efn
ið. Var svo lagt af stað snemma dags
um vor ið. Ekið var eft ir veg ar slóða
sem mun hafa ver ið eft ir her bíl inn
hans Sum ar liða í Við vík en hann sá
þá um vit ana á Skála snaga og Önd
verð ar nesi.
Á jepp an um komumst við svo að
segja alla leið að Skála snaga með tól
og tæki. Ol íu föt ur, tóg og bambus
stöng með skál á end an um. Nýtt
ist sú sem nokk urs kon ar fram leng
ing á hand legg inn, þannig að mað
ur náði í marg falt fleiri egg. Sig ið
var nið ur á þrem ur stöð um. Þeir
vor um Busalambs hús en þar hefj
ast Svörtu loft og þar var byrj að að
síga eft ir eggj um. Fiski hnúa í Nes
bjargi og Skálsnagi, síð asta sig í
Nes bjargi.
Á þess um tíma var land brú út
í Sna g ann en það er víst lít ið eft
ir af henni í dag. Kapp arn ir Mar í us
og Krist jón voru upp á bjarg inu og
sáu um að fyllsta ör ygg is væri gætt.
Þarna í bjarg inu verpa marg ar teg
und ir svart fugla, svo sem lang vía,
skarf ur, álka, rita og múkki, en ekki
þykja öll um egg hans eft ir sókn ar
verð vegna þess að oft er lýs is bragð
af þeim.
Þeg ar okk ur fannst nóg kom
ið fór um við að ganga frá eggj un
um svo að þau brotn uðu ekki á leið
inni. Það var gert þannig að fyrst
var sett ur mosi í botn inn á föt unni
svo röð af eggj um síð an mosi yfir
aft ur. En það þurfti að fara gæti
lega í mosa tök unni svo ekki yrðu
spjöll af. Heim var hald ið sæmi
lega á nægð ir með upp sker una þann
dag inn.
Dag inn eft ir var á kveð ið að fara
aðra ferð. Fór um við þá sjó leið ina
á bátn um Öld unni sem þeir bræð
ur áttu. Fór um við þá vest ur fyr
ir Önd verð ar nes og lögð um við að
þar sem hægt var og stukk um við
Krist jón upp á klapp ir sem hægt var
að fóta sig á. Tínd um við svo egg
in sem við náð um í með góðu móti,
gáf um svo Mar íusi merki um að
sækja okk ur. Svona gekk þetta fyr ir
sig lengi þar til við kom um að smá
snös sem við stukk um upp á ég og
Krist jón en Mar í us fór frá á bátn
um. Þessi skriða var mjög stór grýtt
en mér tókst að fá þá til að leggja að
henni og við Krist jón skrið um upp
í hana. Þarna feng um við slatta af
eggj um.
Síð an ætl uð um við að fara um
borð í bát inn en af æv in týra þrá og
ekki til bú inn að hætta sný ég við og
held af stað upp á syllu sem köll
uð var Langa sylla en Krist jón hafði
ekki orð ið þess var að ég væri far inn
til baka. Hon um verð ur svo litið við
og sér að ég er kom inn lang leið ina
upp á syll una og kall ar til mín að
snúa strax við þetta væri ó fært öll
um mönn um. Ég kall aði til hans að
ég kæmi þeg ar ég gæti snú ið við og
bað hann að kasta til mín enda og
hafa fötu á hin um end an um sem
hann og gerði.
Lagði ég í bjarg ið, náði upp á
syll una og mjak aði mér á mag
an um inn eft ir henni þar sem ég
komst fyr ir eggj um. Það voru því
lík kynst ur af eggj um að ann að eins
hafði ég ekki séð. Ekki var hægt að
snúa við á mjórri syll unni svo ég
varð að skríða aft urá bak á henni og
klifraði síð an nið ur til tengda föð ur
míns sem beið með önd ina í háls
in um til bú inn að grípa mig af mér
yrði fóta skort ur í þess ari glæfra
för. Ekki veit ég hvað Mar í us hugs
aði en Krist jón sagði mér seinna að
ekki væri vit að til að nokk ur ann ar
hafi klifrað þetta bjarg. Allt bless
að ist þetta á end an um og nóg var
eggja heimt an eft ir þetta æv in týri
og all ir á nægð ir eft ir góð an dag.
Guð mund ur Sól björn Gísla son.
Sam kvæmt árs hluta töl um um
í búa fjölda frá Hag stof unni eft ir
ann an árs fjórð ung 2010 eru nokkr
ar sveifl ur í í búa fjölda milli stærstu
sveit ar fé lag anna á Borg ar fjarð ar
svæð inu, það er Akra ness og Borg
ar byggð ar. Sam kvæmt þess um
bráða birgða töl um, sem eru tals vert
rún að ar, hef ur í bú um á Akra nesi
fjölg að um eitt hund rað frá síð ustu
ára mót um fram á mitt þetta ár, eru
nú um 6.600 mið að við 6.500 um
síð ustu ára mót. Á sama tíma fækk
ar í bú um Borg ar byggð ar um eitt
hund rað. Voru um 3.600 um síð
ustu ára mót en eru nú um 3.500.
Í sam an burði á í búa töl um ann arra
þétt býl is staða á Vest ur landi virð ast
þær lít ið hafa raskast á þessu tíma
bili.
Í yf ir liti um í búa þró un ina í land
inu frá Hag stof unni seg ir að á öðr
um árs fjórð ungi 2010 fædd ust
1.200 börn í land inu, en 530 ein
stak ling ar lét ust. Á sama tíma flutt
ust frá land inu 710 ein stak ling
ar um fram að flutta. Brott flutt
ir ein stak ling ar með ís lenskt rík is
fang voru 160 um fram að flutta, en
brott flutt ir er lend ir rík is borg ar
ar voru 550 fleiri en þeir sem flutt
ust til lands ins. Karl ar voru í mikl
um meiri hluta brott fluttra. Flest ir
fluttu til Nor egs.
þá
Þetta fólk var statt í Rifi
í vik unni sem leið við
mæl ing ar á eggj um og
ung um kríunn ar. Þar sem
krían bless un in er með
að gangs harð ari fugl um
er viss ara að hafa rétta
höf uð bún að inn, það
þekk ir fólk hjá Um hverf
is stofn un sem og heima
menn.
sig
Marg ir hafa nýtt góða veðr ið til
úti veru að und an förnu. Þeirra á
með al þessi snáði sem var á Langa
sandi á Akra nesi í blíð unni á mánu
dag inn.
Ljósm. ki
Eig end ur jarð ar inn ar Mela leit is
í Mela sveit hafa höfð að skaða bóta
mál á hend ur Hval fjarð ar sveit.
Skaða bóta mál ið snýst um út gáfu
Leir ar og Mela hrepps, eins fjög
urra hreppa sem voru sam ein að
ir í Hval fjarð ar sveit, á deilu skipu
lagi sem heim il aði Stjörnu grís
hf. stað setn ingu stórs svína bús á
Mel um í næsta ná grenni Mela
leit is. Nú ver andi eig end ur Mela
leit is, fjög ur börn fyrr ver andi eig
enda, telja stað setn ingu svína
bús ins skerða mjög nýt ing ar og
sölu mögu leika á jörð inni, en bú
Stjörnu gríss á Mel um er eitt það
stærsta í lands inu. Eitt systk in
anna var búið að ganga frá lóð fyr
ir í búð ar hús á jörð inni og hugð
ist byggja á henni. Nær skaða
bótakraf an einnig til þeirr ar lóð
ar.
Systk in in gerðu kröfu um
greiðslu 7080 millj óna frá Hval
fjarð ar sveit að með töld um vöxt
um í skaða bæt ur, en þeirri kröfu
hafn aði sveit ar stjórn Hval fjarð ar
sveit ar og taldi hana ó rétt mæta.
Jörð in fór í dóms mat en sveit
ar stjórn féllst held ur ekki á mat
mats manns og óskaði eft ir yf ir
mati. Dóms hlé hef ur ver ið gert á
mál inu og því frestað til hausts.
Um rætt deiliskipu lag var sam
þykkt af sveit ar stjórn Leir ár og
Mela hrepps árið 1999. Kæru
frest ur nær til tíu ára og tals verð
ur mála rekst ur hef ur ver ið vegna
sam þykkt ar deiliskipu lags ins frá
því það var gef ið út og sam þykkt.
Systk in in nýttu sér kæru frest inn
rétt áður en hann rann út á síð asta
ári og hafa nú eins og áður seg ir
stefnt Hval fjarð ar sveit.
þá
Af eggja tínslu ferð fyr ir 50 árum
Frá sögn Guð mund ar S. Gísla son ar frá Hell issandi
Fé lag arn ir Við ar Breið fjörð og Guð mund ur S Gísla son komu fær andi hendi á rit
stjórn Skessu horns fyrr í vik unni með þessa frá sögn Guð mund ar.
Guð mund ur S Gísla son, sögu rit ari. Krist jón Guð munds son. Mar í us Guð munds son.
Með rétta
höf uð bún
að inn
Fara fram á skaða bæt ur vegna
stað setn ing ar Mela bús ins
Í sól og sum ar yl
Sveifl ur í í búa töl um á
Borg ar fjarð ar svæð inu