Skessuhorn - 09.02.2011, Page 18

18 MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR
hér bú skap sem stóð stutt. Þeirra
að stæð ur breytt ust svo úr varð að
við Guð rún flutt um hing að haust ið
1964 og höf um átt heima hér síð an.
Raun ar átt um við aldrei lög heim­
ili í Borg ar nesi. Pabbi var kom inn
yfir sjö tugt og ekki varð hlaup ist frá
því verki sem for eldr ar mín ir höfðu
haf ið. Við keypt um kot ið og hóf um
bú skap vor ið 1965.“
Erf ið ir tím ar
hjá þjóð inni
Jörð in Lind ar hvoll er ekki stór
og allt hef ur ver ið rækt að sem hægt
er. Jón og Guð rún bjuggu með kýr
og nokkr ar kind ur og byggðu upp
sitt bú af mynd ar skap. Rör mjalta­
kerfi var lagt um fjós ið sem þótti
bylt ing á þeim tíma. Tan kvæð ing
mjólk ur flutn ing anna fer fljót lega af
stað eft ir að þau hefja bú skap og var
ekki minni bylt ing. Jón nefn ir að
bænd ur hafi ein ung is greitt helm­
ing af því verði sem mjólk ur t ank­
ur kost aði og mjólk ur bú in lögðu til
helm ing inn á móti. Löngu seinna
upp götv aði hann að Fram leiðni­
sjóð ur land bún að ar ins var hinn
raun veru legi styrk veit andi. Eins
og marg ir ung ir bænd ur voru ungu
hjón in í Lind ar hvoli tekju lít il til að
byrja með. Við bætt ist hall æri sem
stóð seinni hluta sjö unda ára tug ar­
ins. Það var haf ís og víða mik ið kal
í tún um, inn vigt un ar gjald á mjólk,
síld in hvarf, verð fall á þorskaf urð­
um og ár leg ar geng is fell ing ar ekki
smá ar. Tæki voru keypt með að­
stoð vina og vanda manna en allt
gekk þetta upp að lok um. Fljót lega
eft ir að þau hefja bú skap sótti Jón
deild ar fundi í kaup fé lag inu þar sem
hann gagn rýndi reikn ings við skipt­
in sem tíðkast höfðu lengi í sam­
skipt um bænda og kaup fé lag anna
en einnig af reikn ing og upp gjör af­
urð anna til bænda. Seg ir að á þann
hátt hafi bænd ur ekki haft nægj an­
lega yf ir sýn yfir fjár mál sín, bók­
hald ið hand fært og upp gjör bár ust
seint. Við ur kenn ir þó að öllu virtu
hefði margt far ið öðru vísi í upp­
bygg ingu til sveita ef kaup fé lag­
anna hefði ekki not ið við og lán­
að í gegn um reikn ings við skipt in.
Fyr ir komu lag ið var ekki alslæmt.
„ Þetta varð auð vit að til þess að ég
komst á að al fund Kaup fé lags Borg­
firð inga sem full trúi Þver ár hlíð ar­
deild ar í nokk ur ár. Lík lega nokk uð
ung gæð is leg ur inn an um alla karl­
ana þar. Kon ur sáust ekki.
Að kom an að
fé lags mál um
Á þess um árum eru há tíð arn ar að
hefj ast í Húsa felli. Vil hjálm ur Ein­
ars son, sem þá var orð inn for mað ur
Ung menna sam bands Borg ar fjarð­
ar, var þar upp hafs­ og for göngu­
mað ur og virkj aði ung menna fé laga
af öllu sam bands svæð inu til sam­
starfs. Það út heimti mikla vinnu og
gott skipu lag. Á hersla var lögð á að
halda á fengi frá svæð inu og að þetta
væru fjöl skyldu há tíð ir. Öllu besta
var tjald að til til að svo mætti verða
og tókst prýði lega. „Fyrst kom ég
að Húsa fells há tíð un um sem fé lagi
í Ung menna fé lagi Staf holtstungna
en síð ar sem stjórn ar mað ur og loks
sam bands stjóri UMSB þeg ar Vil­
hjálm ur hætti. Síð ar sat ég um ára bil
í stjórn UMFÍ svo ung menna hreyf­
ing in átti hug minn lengi. Það var
mik ill upp gang ur í hreyf ing unni á
þess um árum og gam an og gef andi
að hafa ver ið þátt tak andi í því. Ég
var einnig um tíma í stjórn bún að­
ar fé lags ins í hreppn um og svo bún­
að ar sam bands ins um ára bil og full­
trúi á að al fund um Stétt ar sam bands
bænda. Árið 1975 varð úr að ég
tæki við reikn ings haldi og fjár reið­
um fyr ir Varma lands skóla. Hélst
svo í tutt ugu ár. Raun ar sá Guð rún
um það að mestu seinni árin eft ir að
ég að fór að vinna syðra. Bók hald­
ið var þrí skipt; rekst ur, mötu neyti
og ný fram kvæmd ir og hver þátt­
ur með sjálf stætt upp gjör. Starf­
ið reynd ist um fangs meira held ur
en að vera fönd ur við eld hús borð­
ið. Því brá ég fljót lega á það ráð að
kaupa mér tölvu til hjálp ar. Borð­
tölv ur voru ný ung á þeim tíma. Ég
þurfti að vísu að for rita tölv una
sjálf ur svo vinnu sparn að ur inn var
leng ur að skila sér en ella ef not hæf
for rit hefðu ver ið fá an leg. En þetta
var líka lær dóms ríkt.“ Ó nefnt er
að Jón er sókn ar nefnd ar for mað ur
Norð tungu kirkju og vara for mað ur
stjórn ar DAB.
Leigði kvót ann og
sjálf an sig á eft ir
Þeg ar Jón og Guð rún hófu bú­
skap í Lind ar hvoli tóku þau á kvörð­
un um að búa ekki leng ur en tutt­
ugu til tutt ugu og fimm ár. Hugs­
uðu þau sér að ef börn in þeirra
vildu taka við myndu þau ekki
standa þar í veg in um. Þau eiga þrjú
börn, dótt ur og tvo syni. Síð ar kom
í ljós að hug ur barn anna stefndi í
aðr ar átt ir. „Árið 1985 var um boðs­
sölu kerf ið fyr ir af urð ir bænda sem
þeir höfðu lengi búið við afnumið
með bú vöru lög um. Nú bar af urða­
stöðv un um að stað greiða af urð­
ir bænda sem réðu greiðslu til hög­
un inni sjálf ir, t.d. að fá greitt beint
inn á banka reikn inga. Þar með var
mitt gamla bar áttu mál í höfn án
þess að ég ætti nokkurn hlut að
því verki þeg ar til kom. Með laga­
breyt ing unni má kannski segja að
far ið hafi að fjara und an sam vinnu­
hreyf ing unni því hún brást ekki
rétt við. Um boðs sölu kerf ið og velt­
an sem hreyf ing in naut af af urða­
inn leggi bænda auð veld aði mjög
rekst ur af urða stöðv anna og kaup fé­
lag anna þar með. Það get ur bor ið
í sér dauð ann að bregð ast ekki við
breytt un að stæð um. En fleira hékk
á spýt unni. Út flutn ings bæt ur átti að
af nema og næstu árin var hluta þess
fjár sem spar að ist not að til að leigja
eða kaupa fram leiðslu rétt af bænd­
um. Ekki varð séð að börn in okk­
ar hefðu hug á að taka hér við svo
við á kváð um að taka til boði Fram­
leiðni sjóðs og leigð um kvót ann og
ég síð an sjálf an mig.“
Farg aði kún um og
setti á sig bind ið
„Sum ar ið 1987, þeg ar við erum
að ganga frá bú skpar lok um, aug­
lýs ir Fram leiðni sjóð ur land bún að­
ar ins eft ir starfs manni. Ég hreppti
starf ið. Í sum ar lok er kún um farg­
að. Ég set á mig bind ið, keyri til
Reykja vík ur og hef störf mjög ólík
þeim sem ég hafði áður stund að að
að al at vinnu.“ Fram leiðni sjóð ur var
stofn að ur árið 1966 og var hlut verk
hans að auka fram leiðni í ís lensk­
Lind ar hvoll í Þver ár hlíð í dag.
Trolla foss á leið yfir Norð urá. Við ur nefn ið hlaut GMC­inn vegna stærð ar sinn ar.
Akst urs heim ild bíls ins var tak mörk uð við til tek ið svæði í fyrstu.
Svona var um horfs á Helgu göt unni þeg ar Jón bjó þar árið 1964. Land Rover var
aðal bíll inn á þess um tíma eins og sjá má.
Slát ur hús KB við Kljá foss. Sér býli kven kyns starfs manna var í skúrn um sunn an
við í búð ar skál ann.
Jón Guð björn Guð björns son hef ur inn gróna bíla dellu. Hér má sjá nokkra af bíl um hans.