Skessuhorn - 20.12.2011, Blaðsíða 75

75ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER
Skag inn varð til og
eign að ist Þ&E
Fyr ir tæk ið Skag inn varð til árið
1998. Þá var Ingólf ur kom inn með
litla smiðju sem hét IÁ­ smiðja. Auk
þess var hann til hlið ar með ann að
fyr ir tæki sem hét IÁ­hönn un. „Ég
hafði ver ið að hanna lín urn ar og
hafði svo smiðj una uppi á Dal braut.
Þarna byrj aði ég að fikta í upp­
sjáv ar kerf um, sem er burða rás inn
í fram leiðsl unni núna. Við af köst­
uð um ó trú lega miklu í þess ari litlu
smiðju. Þarna voru hörku ná ung ar
eins og Jón bróð ir, Siggi Skúla, Elli
Björns og fleiri. Til mín komu svo
marg ir sem voru hjá Þ&E en unnu í
næt ur­ og helg ar vinnu hjá mér í litlu
smiðj unni. Svo lenti Þ&E í vand­
ræð um og fór í gjald þrot. Í fram­
haldi af því var stofn að nýtt Þ&E
sem var nokkru fyrr en Skag ann var
stofn að ur, þetta var 1994 og ég var
ekki með í þeirri end ur reisn þá. Svo
gerð ist það að ég keypti hlut Akra­
nes kaup stað ar í end ur reistu Þ&E.
Í fram haldi af því varð síð an sam­
komu lag um að ryð fría smíð in yrði
tek in út úr Þ&E og færi inn í mitt
fyr ir tæki sem varð svo að Skag an­
um. Við héld um svo á fram í sam­
starfi við Mar el og fylgd um því fyr­
ir tæki í gegn um alla stækk un þess.
Mar el var alltaf okk ar gátt út í heim
og við höf um enn sam starf við það
fyr ir tæki. Við smíð um reynd ar ekki
flæði lín urn ar leng ur því þær eru al­
far ið komn ar til Mar els.“
Á þess um tíma varð til fyrsta
skurð ar vél in sem unn in var í sam­
starfi við Mar el. „Hönn uð ur að
mynd grein ing ar bún aði þeirr ar vél­
ar var ný út skrif að ur dokt or, Hörð­
ur Arn ar son, nú ver andi for stjóri
Lands virkj un ar. Svo gekk ekki að
vinna þetta sam an svo ég seldi þeim
minn hluta og þessi skurð ar vél gerði
Mar el að því stór veldi sem það er
í dag. Þetta er not að í öll um mat­
væla iðn aði núna. Þess ber að geta
að fyrsta skurð ar vél in frá Mar el var
þró uð og sett upp hjá HB & co hér
á Akra nesi.“ Þeg ar þarna var kom ið
á kvað Ingólf ur að Skag inn yrði ekki
á sama sviði og Mar el en sneri sér
held ur að kælit engd um lausn um
í fisk vinnslu. „Við fór um að þróa
og fram leiða frysta, kæla, krapa­
kerfi á samt því að setja allt á fullt
við að þróa vinnslu kerfi fyr ir upp­
sjáv ar fisk. Þess ar kælit engdu lausn­
ir hafa þró ast á þann veg að nú er
svo kom ið að náð hef ur ver ið aukn­
um líf tíma í vör una, sem leng ir líf­
tíma henn ar um þrjá til fjóra daga.
Þessa tækni hef ég samið við Mar­
el um að mark aðs setja fyr ir okk ur
auk þess sem við erum í sam starfi
við Mar el um margt fleira.“
Upp sjáv ar fisks vél ar
uppi stað an núna
Ingólf ur keypti, eins og áður seg­
ir, hlut Akra nes bæj ar í Þ&E en á nú
tæp 90% í því og er fram kvæmda­
stjóri þar auk þess að stýra Skag an­
um sem hann og fjöl skylda hans eiga
al far ið. Í dag eru kælit engdu lausn­
irn ar og tæki fyr ir upp sjáv ar fisk
uppi stað an í fram leiðslu beggja fyr­
ir tækja. Tæk in eru seld úti um all­
an heim. „Núna erum við með stórt
verk efni í Kanada, ann að er í Kína
og það þriðja bíð ur upp setn ing­
ar í Rúss landi. Héð an frá Akra nesi
fara menn um all an heim í upp setn­
ingu og marg ir orð ið mik ið sigld­
ir, eins og sagt var. Að al mark að ur­
inn hjá okk ur hér heima er í upp­
sjáv ar frysti hús um allt frá flokk un
og þar til var an kemst á vöru bretti.
Við erum með öll stærstu hús in hér
á landi í við skipt um.“ Ingólf ur seg­
ir að auk eig in hug vits hafi hann
keypt inn á kveðna tækni til að nota
í upp sjáv ar frysti hús in. „Það síð asta
var að kaupa heila verk smiðju, til
fram leiðslu á plötu fryst um, frá Ítal­
íu. Hún er kom in upp hér á Akra­
nesi núna þótt hljótt hafi far ið. Við
vor um áður búin að kaupa frystana
inn í okk ar kerfi og flutt um þá inn
en núna er þessi verk smiðja kom­
in hér í hús en fram leiðsla á þess um
fryst um pass ar mjög vel inn í það
sem Þ&E hef ur ver ið að gera og
get ur. Það var ör ugg lega geð veikis­
leg hug mynd að flytja þessa verk­
smiðju hing að í miðju hruni en sem
bet ur fer gerð um við það og fyrstu
fryst arn ir frá henni eft ir flutn ing
voru fram leidd ir hér síð asta sum­
ar. Megn ið af þess um fryst um er
smíð að ur hjá Þ&E en litli hlut inn,
sá ryð fríi, hjá Skag an um en Skag­
inn smíð ar svo allt vinnslu kerf­
ið í kring um þetta. Þannig skipt ist
þetta hjá okk ur í dag.“
Grenjarn ar eru enn eitt
stærsta at vinnu svæð ið á
Skag an um
Sam an lagt hjá Skag an um og Þ&E
vinna nú um hund rað manns. Síð an
eru aðr ir sem njóta góðs af eins og
raf magns fyr ir tæk ið Straum nes sem
er með um 12­15 manns í vinnu.
Þannig eru um 110 manns í vinnu
á Grenj un um á Akra nesi. „ Þetta er
heil ag ur reit ur hér nið ur frá og hér
eru menn sem unn ið hafa á þess­
um stað alla sína starfs tíð. Hér er
enn einn fjöl menn asti vinnu stað­
ur inn á Akra nesi,“ seg ir Ingólf ur.
Hann hef ur tek ið upp á ýmsu og
um tíma var hann með plast báta­
smíði. „Mál ið var bara það, að ég
var alltaf að leita að ein hverri fram­
leiðslu, sem gæti hent að inn í stóra
skipa smíða hús ið hérna. Þess vegna
kom þessi báta smíði til. Við smíð­
uð um fjóra yf ir byggða báta og sá
fimmti er til hérna inni í húsi ó frá­
geng inn. Nú höf um við önn ur not
fyr ir þetta hús þannig að báta smíð­
in verð ur lík lega ekki meiri.“
Nú er Skag inn að sækja um
einka leyfi fyr ir nýtt möt un ar kerfi
inn í plötu fryst anna sem upp haf­
lega voru fram leidd ir á Ítal íu. „Við
erum með ein 10­15 einka leyfi á
ýms um tækni bún aði en það er alltaf
ver ið að stela þessu út um all an
heim. Núna erum við að búa okk­
ur und ir mik inn vöxt og ætl um að
stækka bæði Þ&E og Skag ann. Við
trú um því að við get um selt ís lenska
al sjálf virka plötu frysta út um all an
heim með þeim tækni bún aði sem
er í kring um þá. Þvert á alla erum
við bjart sýn hér og stór verk efni eru
að detta inn. Um dag inn kláruð­
um við samn ing við HB Granda
um á fram hald andi upp bygg ingu á
Vopna firði. Í síð ustu viku þá seld ist
jafn framt stórt verk efni til Pól lands
í sam starfi við Mar el.“
Á nægð ur með að
ná heim plötu frysta­
fram leiðsl unni
„Síð ustu árin hafa stærstu verk­
efn in hjá Þ&E ver ið hér inn á
Grund ar tanga og þar vilj um við
þjón usta á fram, þótt mik il sam­
keppni sé, á samt því að sinna
annarri þjón ustu hér á Akra nesi.
Vöxt inn ætl um við að taka út í
þess ari há tækni sem fylg ir fryst un­
um. Ég reikna með að starfs mönn­
um fjölgi, lík lega iðn að ar mönn um
og sölu mönn um líka.“
Ingólf ur sýn ir blaða manni mynd­
ir af plötu fryst in um. Hver þeirra
kost ar um 70­80 millj ón ir króna
frá þeim og sem dæmi má nefna
að Síld ar vinnsl an í Nes kaup stað
er með ell efu svona frysta. „ Tveir
þeirra eru ís lensk smíði héð an af
Akra nesi og Gunn þór Ingv ars son
for stjóri Síld ar vinnsl unn ar sagði
mér, á sjáv ar út vegs sýn ing unni í
haust, að fryst arn ir hefðu borg­
að sig tvisvar sinn um upp á síð­
ustu mak ríl ver tíð. Þannig að það
eru eng in smá veg is verð mæti sem
þessi tæki skapa. Þau nýt ast við all­
an upp sjáv ar fisk. Þetta er fljótt að
koma í stór ar töl ur þeg ar hvert fyr­
ir tæki þarf nokk ur stykki af þeim.“
Ingólf ur seg ir að þessa frysta
sé hægt að nota í hvaða mat væla­
fram leiðslu sem er. Hann nefn ir
dæmi um að á með an þeir hafi ver­
ið fram leidd ir á Ítal íu og Skag inn
hafi ver ið bú inn að kaupa hlut í fyr­
ir tæk inu þar hafi stærsta sal an ver ið
upp á tvo millj arða króna til Banda­
ríkj anna. „Ég er því mjög á nægð ur
með að hafa náð fram leiðslu á þess­
um bún aði hing að heim. Þetta er
tækni sem búin er að vera í þró un
síð ustu fjör tíu ár.“
Kaup fé lag ið
það vit laus asta
Ekki er hægt að skilja við Ingólf
án þess að spyrja hann að eins um
gamla kaup fé lags hús ið á Akra nesi
en hann keypti það og gerði upp.
Nú er hús ið bæj ar prýði í mið bæ
Akra ness. „Kon an sagði nú að þetta
væri það vit laus asta sem ég hefði
gert og það af mörgu vit lausu. Fleiri
hafa tek ið und ir það. Ég keypti hús­
ið vegna þess að mig vant aði hús­
næði fyr ir er lenda starfs menn og
horfði því til þess ara þrett án gisti­
her bergja sem voru í stóra hús inu.
Ég ætl aði nú bara að koma þeim
í gott horf og hélt að síð an væri
nóg að taka bara til þarna niðri og
leigja þetta ein hverj um sem vildi
vera með rekst ur þar. Ann að kom
þó í ljós og hús ið var í miklu verra
á standi en mér hafði ver ið tal in
trú um. Þetta var ekki auð velt að
byggja upp því allt kerf ið var erfitt
við fangs. Sem dæmi get ég nefnt
að það kom í ljós að búið var að
skerða burð ar þol húss ins með því
að brjóta nið ur veggi en vegna þess
að ég á kvað að bæta úr því þá krafð­
ist kerf ið þess að ég léti burð ar þols­
reikna allt hús ið upp á nýtt. Bara
það eitt kost aði 2­3 millj ón ir en ef
ég hefði sleppt að bæta burð ar þolið
og lát ið slag standa með þetta eins
og það var þá hefði ég get að spar að
mér þær millj ón ir, svona var þetta
allt í skötu líki. Í dag á ég hús ið en
leigi rekst ur inn og hann er í góð­
um hönd um og ég vona að stað ur­
inn eigi sér far sæla fram tíð,“ seg ir
Ingólf ur Árna son.
hb
Fjöl skyldu mynd tek in í Akra nes kirkju við skírn Guð jóns Vals Jón munds son ar, barna barns Ing ólfs og Guð rún ar Agn es ar. F.v.:
Dóttir in Una Lovísa Ing ólfs dótt ir með son sinn Dan í el Árna Ottesen, tengda dóttir in Helga Sjöfn Jó hann es dótt ir, eig in kon an
Guð rún Agn es Sveins dótt ir, Ingólf ur Árna son, son ur inn Jón mund ur Val ur Ing ólfs son og son ur inn Árni Ing ólfs son. Fremst eru
dóttir in Mar grét Ing ólfs dótt ir og son ar son ur inn Guð jón Val ur Jón munds son. Á mynd ina vant ar tengda son inn Arn finn Teit
Ottesen.
Guð rún Agn es og Ingólf ur með dótt ur son inn Dan í el Árna Ottesen.
Gustav Ad olf Karls son vinn ur hér við sjálf virk an renni bekk.