Skessuhorn - 12.09.2012, Side 12

12 MIÐVIKUDAGUR 12. SEPTEMBER 2012
Á viku leg um lista yfir lax veið ina
í við mið unarám Land sam bands
veiði fé laga, sem birt ur var sl. mið­
viku dag, kem ur fram að þetta ár
stefn ir í að verða eitt lé leg asta lax­
veiði ár um langa hríð. „En við
skul um samt ekki gleyma því að
við erum búin að upp lifa nokk­
ur af skap lega góð veiðisum ur svo
sam an burð ur inn er kannski ekki
alltaf sann gjarn en í flest um til­
fell um þó eru árn ar sem hafa ver­
ið lé leg ar í sum ar líka und ir með al­
tali síð ustu 20 ára,“ seg ir Þor steinn
Þor steins son á Skálpa stöð um á vef
LV; angling.is. Þar kem ur fram að
að eins tvær ár á land inu eru yfir
heild ar veiði síð asta sum ars, en það
eru Miðá í Döl um, þar sem veiði
byrj aði vel í sum ar og hélst ágæt,
og Þverá í Fljóts hlíð.
Af vest lensku ánum hafði Haf­
fjarð ará skil að flest um löx um, eða
1.088, þann 5. sept em ber sl. og
var þá í fimmta sæti yfir ár lands­
ins. Þar á eft ir var Langá á Mýr­
um með 930 laxa og vant ar enn
þús und laxa til að ná heild ar veiði
síð asta sum ars. Síð asta holl ið í
Norð urá lauk veið um í há deg inu
á sunnu dag inn og gekk vel, land­
aði 54 löx um. Fékk hóp ur inn ána
í sjatn andi vatni eft ir mikl ar rign­
ing ar. Með þess ari prýð is góðu
veiði síð ustu dag ana fór Norð urá
yfir 900 laxa mark ið sem er meira
en 1.200 löx um minna en í fyrra­
sum ar. Þrátt fyr ir þetta er ljóst að
áin skil ar meiri veiði en verstu árin
á ní unda ára tugn um. Þó verð ur
að hafa hug fast að veið in nú er sú
slakasta frá því neta veiði var af lögð
í Hvítá upp úr 1990.
Rign ing ar á síð ustu vik um hafa
víð ar glætt veið ina en í Norð urá.
„Held ur hef ur veið in glæð st við
rign ing arn ar, en ekki svo að það
geri mik inn gæfumun. Viku veið­
in úr við mið unarán um okk ar er nú
1.563 lax ar, sem er það mesta síð an
8. á gúst. Heild ar veiði úr sömu ám
er nú orð in 18.573 lax ar. Senn fara
árn ar að loka, ein af annarri, og þar
með dreg ur úr afla. „Samt er næsta
víst að heild ar veið in úr við mið­
unarán um okk ar mun fara eitt hvað
yfir 20.000 laxa. Reynsl an bend­
ir til þess að þá nái lax veiði sum­
ars ins á land inu öllu full um 30.000
fisk um. En þetta veiði tíma bil virð­
ist svo sér stakt að fáu er að full­
treysta,“ seg ir Þor steinn.
Ell efu hund ruð
löx um minna
Veiði í Þverá og Kjarará í Borg ar­
firði hef ur að eins glæð st síð ustu
dag ana eft ir að tók að rigna, en þó
eink um of antil. Holl sem var að
hætta veið um í Kjarará fékk 36 laxa
en holl sem var að koma úr Þverá
fékk öllu minna, ein ung is einn lax.
„Veið in var ágæt í Kjarará, það var
fisk ur víða, en Þverá er fisk lít il og
lík lega er mest af lax in um geng­
inn upp eft ir,“ sagði veiði mað ur
sem var að koma úr Kjarará en sá
hinn sami fékk nokkra laxa. Árn­
ar voru sam an lagt komn ar yfir 700
laxa um helg ina, sem þyk ir ekki
gott þar efra, eða um þriðj ung­
ur veið inn ar mið að við sama tíma
und an far in ár. Veið inni í Þverá og
Kjarará lýk ur í lok þess ar ar viku og
má bú ast við að þær gefi sam an lagt
750 laxa þeg ar upp verð ur stað ið,
sem er hvorki meira né minna en
1100 löx um und ir heild ar veið inni
í fyrra. Líkt og venja er til eru það
land eig end ur sem veiða núna í lok
veiði tíma bils ins en bænda dög um
lýk ur á föstu dag inn.
Það verða svo nýir leigu tak ar
sem taka við Þverá og Kjarará eft­
ir þetta tíma bil og lýk ur um leið
sam felldri nær 30 ára sögu veiði fé­
lags ins Sporðs við ána. Nýju leigu­
tak arn ir nefna fé lag sitt Star ir og
er það í eigu Ing ólfs Ás geirs son­
ar, Dav íðs Más son ar og Hall dórs
Haf steins son ar. Verð ur spenn andi
að sjá hvern ig þeim fé lög um geng­
ur að selja veiði leyf in næstu fimm
árin, en vissu lega hjálp ar ekki veið­
in þetta sum ar ið við þá mark aðs­
setn ingu.
mm
„Hrygn ing og seyða bú skap ur í
borg firsku ánum hef ur ver ið með
á gæt um und an far in ár og kannski
aldrei ver ið betri frá því mark visst
var far ið að rann saka þessa þætti,“
seg ir Sig urð ur Már Ein ars son fiski­
fræð ing ur hjá Veiði mála stofn un á
Vest ur landi í sam tali við Skessu­
horn. Það eru því ekki slæm upp­
eld is skil yrði í ánum sem or saka lé­
lega fisk gengd í sum ar held ur all ar
lík ur á að að stæð ur í sjón um or saki
þetta á stand. Skort ur á rann sókn­
um í sjó hamla því að hægt sé að slá
fram á stæð um. Sig urð ur seg ir fyr­
ir séð að seyða bú skap ur eft ir klak ið
í haust geti varla ann að en orð ið lé­
leg ur enda lít ið af fiski sem geng ið
hef ur í árn ar og fisk ur inn hor að ur
sem býr sig nú und ir klak. „Vænt­
an lega mun það taka fjög ur ár að
koma að fullu í ljós hvern ig þessi
ár gang ur verð ur því lax inn sem
veiðist sem smá lax í ánum er bú inn
að vera þrjú ár í ferskvatni og eitt ár
í sjó þeg ar hann geng ur aft ur í árn­
ar. Lax inn sem veiðist núna er því
að uppi stöðu af ár göng um 2007 og
2008. Fleiri ár gang ar gætu því deyft
á hrif af slöku klaki í haust og kem­
ur það vænt an lega ekki í ljós fyrr
en sum ar ið 2016. Með seyða rann­
sókn um næsta sum ar fást hins veg­
ar vís bend ing ar um hvern ig hrygn­
ing in í haust hef ur geng ið,“ seg ir
Sig urð ur Már.
Ánum vel stýrt
Gríð ar legt góð æri var í lax veið inni
árin 2008­2011. „ Þannig get ur það
nátt úr lega ekki alltaf orð ið og nátt­
úru leg ar sveifl ur verða alltaf til stað­
ar. Nú bend ir allt til þess að veið in í
sum ar verði und ir lang tíma veiði og
er þetta versta dýfa sem kom ið hef­
ur mjög lengi eink um í ánum hér
á Vest ur landi. Þetta er þó að mínu
mati ekki út af á stand inu í ánum.
Þeim er vel stjórn að veiði lega séð,
löx um er sleppt og seyða bú skap ur
hef ur því fram til þessa ver ið á gæt­
ur. Allt bend ir því til að ytri að stæð­
ur í haf inu hafi þau á hrif að lít ið
hef ur geng ið af laxi og sá sem kem­
ur er hor að ur.“
Mak ríll sest ur
að sama borði
Að spurð ur seg ir Sig urð ur að mak­
ríll inn í ís lensku lög sög unni sé
vissu lega ó vissu þátt ur í heild ar­
mynd inni. „Á hrif mak ríls ins á vist­
kerf ið eru hins veg ar að mestu leyti
ó rann sök uð en hljóta að vera ein­
hver og þá eink um þau að nýr keppi­
naut ur er nú um sömu fæðu og lax­
inn. Mak ríl stofn inn er á ætl að ur 1,5
millj ón tonn og étur mak ríll inn um
millj ón tonn af fæðu í sömu vist og
lax inn. Vissu lega kann þetta að hafa
á hrif. Hins veg ar benda rann sókn­
ir til að lax sem með afli skýri ekki
nið ur dýf una í sum ar. Mest af þeim
laxi sem mak ríl bát ar hafa ver ið að
fá í veið ar fær in er ekki okk ar lax
held ur ann ars stað ar úr Evr ópu.“
Sig urð ur Már seg ir að lok um að
starfs menn Veiði mála stofn un ar eigi
eft ir að fara yfir gögn um veið ina í
sum ar og greina nán ar nið ur stöð­
ur úr seyða rann sókn um. „Við för­
um yfir alla þætti, bæði sem lúta að
ánum og haf inu og í októ ber mun­
um við senda út ein hverj ar nið ur­
stöð ur úr rann sókn um okk ar.“ mm
Seyða bú skap ur í ánum ekki or sök slæmr ar heimtu á laxi
Sig urð ur Már Ein ars son fiski fræð ing ur raf veið ir hér seyði í Grímsá í Borg ar firði.
Ljósm. Björn Theódórsson
Á stand ið í seyða bú skapn um hef ur ver ið það gott und an far in ár á Vest ur landi að
skýr inga fyr ir lít illi lax gengd er ekki að finna þar.
Líð ur að lok um lax veiði sum ars ins
Kastað fyr ir lax í Kjarará. Ljósm. mm.
Þor steinn á Skálpa stöð um á bökk um Gríms ár. „ Þetta veiði tíma bil virð ist svo sér­
stakt að fáu er að full treysta.“ Ljósm. þá.