Bæjarins besta - 13.09.2007, Blaðsíða 10

FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 200710
eru dýrmæt gögn sem safnast
hafa í gegnum tíðina, en um
það bil 30 ár eru síðan þetta
hófst. Páll Hersteinsson hefur
séð um þessar og aðrar rann-
sóknir á íslenska melrakkan-
um. Hann gerði m.a. rann-
sóknir á lífsháttum, fæðu og
yfirráðasvæðum í Ófeigsfirði
á áttunda áratugnum. Allt sem
er vitað kemur frá þessum
rannsóknum sem ég hef nefnt
en það hafa ekki verið gerðar
svona langtímarannsóknir síð-
an.
Við vorum tvær sem unnum
við rannsóknirnar í Hlöðuvík
1998 og söfnuðum við gögn-
um um atferli yrðlinga og full-
orðinna dýra við greni. Ekki
hefur verið unnið að fullu úr
þeim gögnum. Ég vann þó
BS ritgerðina mína um sam-
skipti yrðlinga og foreldra á
grenjum úr þessum gögnum.
Svo voru skrifaðar greinar um
fuglalíf í Hlöðuvík, sem birtist
í Blika og um refina á Horn-
ströndum, sem birtist í Nátt-
úrufræðingnum. Undanfarin
sumur hefur hópur unnið að
rannsóknum í Hornvík, þetta
eru vísindamenn frá Háskól-
unum í Tel Aviv í Ísrael,
Stokkhólmi í Svíþjóð, frá
Norsk Polar Institut Trømsø í
Noregi og frá Háskóla Íslands.
Þetta eru lífeðlisfræðilegar
rannsóknir þar sem t.d. er
kannað hversu mikla orku
hvort foreldri notar við að
koma upp yrðlingum miðað
við fjölda í goti, þyngd þeirra
og stærð svæðisins. Það er
ekki búið að ljúka úrvinnslu
úr þessum athugunum en Nátt-
úrustofa Vestfjarða kemur
meðal annars að þessu verk-
efni.
Einfaldasta og ódýrasta
leiðin til þess að rannsaka dýr-
in er vöktun en hún ætti að
fara fram í Hornvík þar sem
þéttleikinn er mestur. Ef hægt
væri að koma á fastri vöktun
þar um nokkurra árabil, þyrfti
ekki svo mörg ár til viðbótar
til þess að það sé komin sæmi-
leg góð tímasería því nú þegar
eru til gögn frá rannsóknar-
hópnum sem var nefndur áðan
og okkur íslendingunum, sem
hægt væri að tvinna saman.
Þá yrði tófan skoðuð í sam-
hengi við fuglalíf og fengist
þá einhver mynd af kerfinu á
því svæði. Það er draumurinn
að hægt sé að koma á vist-
kerfarannsókn í framtíðinni og
Hornvík hentar mjög vel til
þess, ásamt reyndar fleiri
svæðum. Það er góður vett-
vangur hér vestra fyrir rann-
sóknafólk.“
Ætlar ekki að
finna upp hjólið
– Er það bara refurinn sem
dregur þig vestur eða ertu
ættuð héðan?
„Nei ég er því miður ekki
ættuð héðan, það eru í raun
Hornstrandir og tófan sem
dregur mig hingað. Svæðið
hefur aðdráttarafl fyrir marga
og þar á meðal mig.“
– Myndir þú þá flytja til
Vestfjarða til þess að gerast
forstöðumaður refasetursins?
„Ég er nú ekki farin að
hugsa svo langt. Það eru u.þ.b.
tvö ár þar til húsið verður til-
búið. En ef ég yrði fengin til
þess að stýra því væri náttúr-
lega ekki hægt að gera það
öðruvísi en að flytja. En maður
þarf að geta búið við starfsör-
yggi til þess að flytja með
heila fjölskyldu, og ef það
væri til staðar þá myndi ég
skoða það mjög alvarlega.“
– Hvað mun refasetrið
bjóða upp á mörg störf?
„Við erum að gera áætlun
um stofnun og rekstur þess og
til þess að faglega sé unnið í
setrinu þarf sérfræðimenntað-
an aðila með tengsl við há-
skóla og náttúrustofur. Við
óskum eftir það að fá forstöðu-
mann í fulla stöðu allt árið.
Það yrði ekki bara sýning sem
færi þarna fram heldur er
margt sem fylgir þessu, vinna
þarf áætlunargerðir, styrkum-
sóknir og önnur störf. Ef þar
færu fram rannsóknir myndu
fylgja því greinarskrif yfir
vetrartímann. Síðan væri þörf
á starfsmönnum til þess að
setja upp sýningar, sjá um
tæknibúnað og þess háttar auk
þess sem menn er að vinna
við að setja setrið upp. Að
sjálfsögðu þyrfti svo fólk til
þess að vinna á setrinu. Bjart-
sýnasta vonin er sú að við
myndum fá 25% af þeim
ferðamönnum sem koma til
Vestfjarða yfir sumarið, þá er-
um við að tala um að ca 200
manns myndu heimsækja
setrið á dag að meðaltali. Það
þyrfti því áreiðanlega 2-3
starfsmenn í fullt starf yfir
sumartímann. Einnig þarf að
reka kaffihúsið auk þess sem
ýmis hliðarverkefni fylgja
setrinu, ýmis hönnun, gagna-
öflun fyrir sýningu o.s.frv.
Þetta er allavega það sem ég
vona að muni koma í kjölfar-
ið.“
– Það má segja að um frum-
kvöðlastarf sé að ræða með
uppsetningu melrakkaseturs-
ins þar sem það er það fyrsta
síns eðlis ekki satt?
„Jú að sumu leiti er það
svo. Það hefur þó verið að
koma upp setrum hér og þar
um landið. Ég hef rætt við
fólk sem hefur staðið í mun
meira frumkvöðlastarfi og
fengið góð ráð hjá þeim. Þá er
ég að tala um setur eins og
Galdrasýninguna á ströndum,
Sauðfjársetur á Ströndum,
selasetrið á Hvammstanga og
svo Hvalamiðstöðin á Húsa-
vík. Ég hef verið svo heppin
að fá ráðgjöf hjá góðu fólki
sem hefur gengið í gegnum
þetta allt og rekið sig á og ég
nýt góðs af þeirra reynslu. Ég
ætla því ekki að finna upp
hjólið“, segir Ester og brosir.
„Það er búið að finna það upp.
Ég hef trú á að setrið geti
vaxið og dafnað. Ég vil endi-
lega koma því á framfæri að
Melrakkasetrið verður stofnað
15. september og ég vil hvetja
alla sem hafa áhuga á því að
koma að því á einn eða annan
hátt að hafa samband. Hvort
sem það til þess að gerast hlut-
hafar, sem mun ekki kosta
mikið, eða lána muni sem
gætu nýst okkur eða hvað sem
er. Súðavíkurhreppur hefur
veg og vanda að uppbyggingu
hússins og ég verð tímabundið
í setursmíðinni núna en mun
svo fara að sinna mínu námi.
Ég kem svo aftur til að fylgja
þessu eftir svo það er um að
gera að hafa samband, það á
við um alla þá sem vettlingi
geta valdið og hafa einhvern
áhuga á þessum málaflokki“,
segir Ester með bros á vör og
Bæjarins besta óskar henni
alls hins besta við uppsetningu
þessa áhugaverða seturs.
– thelma@bb.is
Fyrirhugað er að stofna félag um söfnun muna og sýningu
á munum er tengjast melrakka (tófu). Safnið verður til
húsa í Eyrardalsbænum í Súðavík.
Stofnfundurinn verður haldinn 15. september nk. kl.
14:00 í Samkomuhúsi Súðavíkur.
Tilgangur félagsins er söfnun muna, utanumhald og
sýning á munum er tengjast melrakka (tófu). Í því felst
rekstur á sýningaraðstöðu í Súðavík og önnur skyld starf-
semi.
Melrakkasetri er ætlað að vera fræðasetur um íslenska
melrakkann þar sem safnað verður á einn stað þeirri
þekkingu sem honum viðkemur í fortíð og nútíð. Á setrinu
verður m.a. sett upp sýning fyrir ferðamenn. Þar mun
verða á boðstólum fræðandi efni í máli og myndum um
refi í náttúrunni, hérlendis sem erlendis, refarækt og
refaveiðar. Melrakkasetur Íslands verður til húsa í Eyr-
ardalsbænum í Súðavík.
Á stofnfundinum verða samþykktir Melrakkaseturs Ís-
lands bornar upp til samþykktar og kosin verður stjórn
fyrir félagið.
Á stofnfundinum verður mögulegt að skrá sig fyrir hlut
í hlutafélaginu. Hlutafé félagsins er að upphæð kr.
2.000.000.- Hlutaféð skiptist í jafna hluti og er hver hlutur
að fjárhæð kr. 10.000.- að nafnvirði eða margfeldi þeirrar
fjárhæðar.
Áhugasamir eru hvattir til að mæta á fundinn. Nánari
upplýsingar veitir Ómar Már Jónsson, sveitarstjóri Súða-
víkurhrepps.
Stofnfundur
Melrakkaseturs Íslands
Ljósm: Daníel Bergmann.
Flotbryggja fauk og eyðilagðist
Flotbryggja sem siglingaklúbburinn Sæfari á Ísafirði hefur notað fyrir
barna- og unglingastarf félagsins fauk í miklu hvassviðri í síðustu viku og
er talin ónýt. Þá fauk landgangur að flotbryggju við Edinborgarhúsið í
sjóinn, en skemmdir munu vera litlar sem engar. Þær upplýsingar
fengust hjá Lögreglunni á Vestfjörðum að garðatrampólín, sem hafa
notið gríðarlegra vinsælda víða um land, hafi fokið eins og iðulega
gerist í hvassviðrum. Þá losnuðu klæðningar af einhverjum húsum.
Nemendum fjölgar
Tónlistarskóli Ísafjarðar var settur við formlega athöfn í
Hömrum í síðustu viku. Tæplega 300 nemendur eru
skráðir í skólann og er það talsverð fjölgun frá því í
fyrra. „Í einkatíma eru skráðir í kringum 280 nemendur.
Einnig erum með tvær lúðrasveitir og kóra hjá okkur svo
allt í allt eru þetta um 400 nemendur sem við erum
með“, segir Sigríður Ragnarsdóttir skólastjóri TÍ.