Listin að lifa - 01.12.2003, Síða 33
Ólafur við málverkið af Baldri.
gengt. Hann útskrifaðist úr Stýrimannaskólanum 1945, þá
21 árs gamall. „Ég komst á togarann Venus frá Hafnarfirði
fyrir tilviljun veturinn 1941. Það var mikið lán að lenda hjá
þeim heiðursmönnum og njóta vináttu þeirra alla tíð.
Haustið 1945 bauðst mér staða annars stýrimanns á bv.
Júní. Þegar nýsköpunartogararnir komu fengu Keflvíkingar
einn þeima, Keflvíking, maður mátti til með að fara á hann.
Gaman var að sigla heim þegar fiskurinn flaut yfir þilfarið.
Upp úr 1950 fór krukk stjórnvalda mjög að bitna á tog-
urunum og kjörin á þeim versnuðu mikið miðað við bátana.
Held ég rnuni rétt að um skeið var verðið á þorski, sem tog-
ari landaði kr. 0.65, en á bátafiski kr. 1.05. Maður var líka
þreyttur að þurfa að smala strætin í Reykjavík til að ná í
mannskap. Ég var lítið á togara eftir 1952.
Við þrír félagar af Keflvíking keyptum saman 27 tonna
bát og skírðum hann Baldur. Minnihlutaríkisstjórnin sem
tók við 1959 létti hömlum af því að Suðurnesjamenn mættu
láta byggja báta. Þá réðust tveir okkar í að láta smíða nýjan
bát og fengum hann frá Svíþjóð 1961. Nýi Baldur var 40
tonn og þótti býsna framúrstefnulegur, enda fyrsti fram-
byggði báturinn sniðinn að íslenskum aðstæðum. Þennan
bát gerðum við út í 25 ár. Mestur var aflinn á hann árið
1964, 1378 tonn, en alls öfluðust á hann rúm 18 þúsund
tonn þessi 25 ár. Okkur gekk best á dragnót.
Áður iðaði hér allt af lífi. Bátar fengu ekki pláss við
bryggju, nema hafa tvo bíla til taks, mörg frystihús og
margar saltfisk- og skreiðarverkunarstöðvar. Þá var allt á
fullu fram yfir lágnætti mikið af vertíðinni. Nú sést ekki
ljós í glugga.“
Þú segir að nú séu tveir bátar eftir. Býsna lítið þegar
iitið er á 50-60 báta á þínu blómaskeiði.
„Já, þetta er mikið breytt. Mér finnst þetta skelfileg þró-
un. Örugglega er miklu minna af fiski, en sóknin er líka
stór þáttur. Geggjað að taka megnið af aflanum með troll-
veiðarfærum. Stór hluti af fiskinum er sóttur niður á miklu
meira dýpi en við nokkum tíma komumst niður á. Sóknin
er mikið vanmetin!
Þab þóttu ryksugutogarar sem vib vorum ab reka út
úr landhelginni, en þeir voru bara tappatogarar á
móti þessu. Alltof langt gengib ab fara úr 1000 hest-
öflum upp i allt ab 6000 hestafla vélar. Og dragnótin
ábur var vasaklútur á vib dragnótina núna.
Ólafur segist sammála því að kvótann hafi orðið að taka
upp, en framkvæmdin á honum hafi verið skelfileg.
„Kvótakerfið er eitt, framkvæmdin annað. Toppurinn á
þeim mistökum er frjálsa framsalið! Nú eru þeir búnir að
selja allan kvótann héðan, eins og bátaeignin ber með sér.
En það er gott að vera eldri borgari í Reykjanesbæ. Með
árunum hefur bærinn breyst mikið með alla snyrtimennsku.
Kannski hafa aldrei verið tekin stærri skref en núna.
Reykjanesbær á alla möguleika. Flugvöllurinn er
langstærsti vinnustaðurinn hérna, og margar smáar fisk-
verkunarstöðvar hafa atvinnu af því að flaka og selja fisk
sem fer út um allt með flugi.”
Ólafur missti konuna sína, Margréti Einarsdóttur, árið
1966. Þau áttu 6 börn.
Þarna stendur Baldur hans Ólafs í nausti framan við Kaffi-
Duus, fyrsti frambyggði báturinn smíðaður fyrir íslenskar að-
stæður.
Bamabömin eru orðin 18 og barnabarnabörnin 27. Allt
heilbrigt og gott fólk segir hann. Ólafur giftist aftur Hrefnu
Ólafsdóttur 1970 og er ánægður með heimilið og íbúðina.
„Fólk yfir sextugt á ekki að standa í viðhaldi á lóð og ein-
býlishúsi, kannski líka sumarhúsi. Þetta íbúðarform hentar
33