Franskir dagar - 01.07.2015, Side 22

Fpðjxskip d&gdP ® [esjovips j-pdjx^ais
Texti: Magnús Stefánsson
Myndir: Ymsir
) I IM .m .1 . , rM a r. \
c 1 1 ‘elðigio 1^6 >ikt\ip ðk rð^KPuö sppdi
•i / f* '
sjotru og yinuw ðiPðk

Ungmennafélagið Leiknir á Fáskrúðsfirði fagnar
sjötíu og fimm ára afmæli seint á þessu ári. Félagið
var stofnað 25. desember árið 1940. Því miður
hefitr fundargerð stofnfundarins ekki varðveist en
í skýrslu yfir starfsemina árið 1941 sést að félagar
hafa verið 63 fyrsta árið, 28 konur og 35 karlar,
þar af voru þrettán innan sextán ára aldurs. Varð-
veist hefur sjóðbók félagsins frá fyrstu starfsárum
þess og þar er að finna skrá yfir þá sem greiða
félagsgjald árið 1941. Af þessari skrá má ráða að
flestir stofnendanna hafa verið ungir að árum en
einnig er í hópnum margt fullorðið fólk sem stutt
hefur við bakið á þeim yngri við félagsstarfið.
Ungmennafélagshreyfmgin hafði fyrir löngu fest
sig í sessi í landinu þegar svona langt var komið
fram á öldina. Fyrsta félagið, Ungmennafélag
Akureyrar.var stofnað árið 1906 ogUngmenna-
félag Islands var stofnað árið eftir. Hreyfingin óx
hratt næstu ár enda ríkti bjartsýni í landinu eftir
aldamótin og sjálfstæðisbaráttan var í algleymingi.
Æskan hreifst með, hún átti sér háleitar hugsjónir
og beitti ungmennafélögunum í þeirra þágu. Arið
1912 var Iþróttasamband Islands stofnað og þegar
fram liðu stundir gerðust ungmennafélögin aðilar
að hvoru tveggja samtakanna. Mjög var misjafnt
eftir landshlutum hversu snemma ungmenna-
félögin voru stofnuð og tóku Austfirðingar frekar
seint við sér í þeim efnum.
Þrjú ungmennafélög önnur en Leiknir hafa
starfað í Fáskrúðsfirði. Vitað er um Ungmenna-
félagið Hörð, það fékk inngöngu til ÍSÍ 20. maí
árið 1912 eða 1914 undir nafni íþróttafélags.
Ungmennafélagið Skrúður var stofnað 17. júní
1934 og Arvakur árið 1947. Öll voru þessi félög í
Fáskrúðsfjarðarhreppi og ekkert þeirra er lengur
starfandi.
Aðdragandi félagsstofnunar
Þegar við hugsum til baka um þessi sjötíu og fimm
ár, sem Leiknir hefúr starfað, hlýtur sú spurning
að brenna á vörum hvað hafi orðið til þess að
hópur ungs fólks hratt af stað félagsstarfi sem
reynst hefur jafnlífseigt og gefið félagsmönnum
og samfélaginu í heild jafnmikið og ungmenna-
félagið Leiknir hefur gert.
Sega má að skemmtileg tilviljun hafi ráðið því að
málin þróuðust á þann veg sem varð. Ungur kenn-
ari, Gunnar Ólafsson að nafni, fæddur norður í
22
Miðfirði, kom til starfa á Fáskrúðsfirði haustið
1939. Hann hafði almenna kennaramenntun og
var einnig lærður íþróttakennari og hafði starfað
sem skíðakennari á nokkrum stöðum á Austur-
landi síðla vetrarins áður.
Gunnar ráðgerði að fara til Danmerkur þetta
haust til frekara náms og fór
til Eysteins Jónssonar sem þá
var fjármálaráðherra til að kría
út einhvern farareyri eins og
hann komst sjálfur að orði.
Eysteinn sagði Gunnari að
hann hefði ekkert til Dan-
merkur að gera, hann skyldi
fara austur á land til kennslu,
það væri laus kennarastaða á
Fáskrúðsfirði. Gunnar fór að
ráðum Eysteins og réð sig til
kennslustarfa á Fáskrúðsfirði
og bjó þar til ársloka 1945. Þá
flutti hann til Neskaupstaðar
ásamt konu sinni, Ingibjörgu
Magnúsdóttur, þar sem hann
tók við starfi skólastjóra. Þeirri
stöðu gegndi hann síðan um
áratuga skeið.
Gunnar fann fljótt eftir að
hann hóf störf á Fáskrúðsfirði
að unga fólkið hafði þörf fyrir
félagslíf. Engar íþróttir voru
stundaðar og félagsstarf var
fábreytt. Kvenfélagið starfaði
reyndar af dugnaði og verka-
lýðsfélagið en að öðru leyti
fannst þessum utanaðkom-
andi manni lífið frekar dauft í
þorpinu. Hann fór fljódega að
kenna unga fólkinu leikfimi,
knattleiki og badminton að
ógleymdri skíðaíþróttinni sem
hann innleiddi á Fáskrúðsfirði.
Kennsla, sem gat verið innan
húss, fór fiam í leikfimisalnum
en var ekki á vegum skólans,
þar var Gunnar aðeins al-
mennur kennari. Leikfimi
var í hávegum höfð, Gunnar
var eindregið þeirrar skoðunar
að fimleikar væru undirstaða
allrar íþróttaiðkunar og þjálfúnar, fimleikar væru
heppilegasta greinin fyrir unga iðkendur og síðar
veldu þeir sér aðrar greinar eftir því sem hentaði
hverjum og einum.
I þessum hóp, sem þarna lék sér saman, þróaðist
sú hugsjón að mynda félagsskap og það varð
Fimleikahópur á Fáskrúðsfirði við lýðveldistökuna 1944. 1. Aðalheiður Þórormsdóttir;
2. Petra Þórlindsdóttir, 3. Valdís Halldórsdóttir, 4. Hulda Karlsdóttir, 5. Maria
Jóhannsdóttir, 6. Ragnhildur Eiðsdóttir, 7. Ásta Garðarsdóttir, 8. Stefanía Ingólfsdóttir,
9. Guðrún Einarsdóttir, 10. Gunnar Ólafsson, 11. Aðalbjörg Sigurgeirsdóttir, 12.
Kristin Sigbjömsdóttir, 13. Halla Agústsdóttir, 14. Karólína Aðalsteinsdóttir, 15.
Oddný Sigurbjömsdóttir, 16. Oddný Björgvinsdóttir, 17. Kristin Þórlindsdóttir, 18.
Guðrún Björgvinsdóttir, 19. Pálína Ottósdóttir, 20. Aðalheiður Valdimarsdóttir, 21.
Guðrún Jóhannesdóttir, 22. Asa Björgvinsdóttir, 23. Guðrún Jónsdóttir, 24. Sigurbjörg
Vilhjálmsdóttir, 25. Jón Antoniusson, 26. Asmundur Jónsson, 27. Haukur Vilhjálmsson, 28.
Trausti Gestsson, 29.Jakob Jóhannesson, 30. Kári Jónsson, 21. Aðalsteinn Aðalsteinsson, 32.
Bjöm Antoníusson, 33. F/osi Þórormsson, 34. Armann Jóhannsson, 35. Konráð Eyjólfsson,
36. Lára Þór/indsdóttir, 37. Sverrir Jóhannesson, 38. Þráinn Þórarinsson, 39. Már
E/isson, 40. Friðrik Jóhannesson, 41. Þór Elísson, 42. Erla Björgvinsdóttir, 43. Sigurbjörg
Bergkvistsdóttir, 44. Sveinn R. Eiðsson, 45. Örn Eiðsson, 46. Óskar Agústsson, 47. Friðrik
Stefánsson, 48. Guðlaugur Sigurðsson, 49. Ólafur Jónsson, 50. Laufey Sigurðardóttir.