Ægir - 01.01.2013, Qupperneq 28

28
hellt úr einu kari í annað og menn jafn-
vel tröðkuðu ofan á þeim. Því miður
sjást enn dæmi um þetta í íslenskum
sjávarútvegi. Kjöthamar er notaður til að
mýkja lambakjötið en eitt högg á þorsk-
vöðvann dugar til þess að mölbrjóta
hann og breyta honum í plokkfisk. Þetta
er 800 sinnum viðkvæmari vara en
lambakjötið.“
Sigurjón segir að ekki sé hægt að tala
um að við séum búin að fullnýta auð-
lindina meðan við getum ekki haldið
betur utan um hráefnismeðhöndlunina
og kælinguna í hluta flotans.
„Sterk keðja er aldrei sterkari en veik-
asti hlekkur hennar. Við þurfum að ná
samstöðu um það að þeir sem nýta auð-
lindina eigi að nýta hana með því hugar-
fari að við fáum bestu gæðin út úr
henni. Um leið og gæðin eru í lagi fáum
við líka mestu verðmætin. Stærsti hluti
útgerðarmanna og skipstjórnarmanna
stunda fiskveiðar með þessu hugarfari
en það er samt misbrestur á þessu.“
Miklar framfarir hafa orðið
Sigurjón segir að stærstu skipin séu mjög
vel undir það búin að auka gæði aflans
og standi sig vel á því sviði.
„Undantekningalaust hafa orðið mjög
miklar framfarir hvað varðar blóðgun og
kælingu. Nýtingin á hráefninu hefur
margfaldast. Þetta sést glöggt á niðursoð-
inni lifur, sem rauk úr fáeinum milljón-
um dósa í 26 milljónir dósa árið 2011.
Núna er þessi vinnsla farin að nálgast 30
milljónir dósir. Nú er orðin mikil sam-
keppni milli niðursuðu- og lýsisfyrirtækj-
anna um hráefni sem hefur leitt til verð-
hækkana á lifur. Frystitogararnir hafa
gert átak og koma nú með afskurð að
landi í meira magni en áður var. Öll
hrogn sem koma um borð fara í land en
það er verið að vinna í því að finna leið-
ir að koma með lifrina meira í land en
það getur tekið nokkurn tíma. Markmið
er að þessi auka vinnsla skil góðu hrá-
efni og auknum verðmætum með sem
minnstum tilkostnaði. Þorskhausar koma
í þó nokkuð miklu magni í land. Verð-
mæti hertra þorskhausa er um 6 milljarð-
ar króna á ári. Við flytjum út 12-14 þús-
und tonn af hertum þorskhausum. Til
þess að framleiða 14 þúsund tonn þarf
um 70 þúsund tonn af blautu hráefni.“
En sem fyrr snýst verðmætasköpunin
að stærstum hluta um að skila á land
góðu hráefni. Sigurjón segir að hráefnis-
gæðin líka ráðast af því að menn þekki
hráefnið, á hvaða árstíma það er best
og hvaða veiðisvæði eru best.
„Við vitum það náttúrulega að fiskur-
inn er bestur á tímabilinu frá byrjun
september til byrjunar apríl. Við ættum
að leggja ofuráhersla að ná sem mestu af
aflanum í vinnslu á þessu tímabili. Þá
eru markaðirnir bestir, verðið í hæstu
hæðum og hráefnið best. Á þessum tíma
nálgast fiskurinn hrygningu en í maí,
júní, júlí er hann mjög viðkvæmur. Á
þessum árstíma, á sumrin, ætti í raun og
veru ekki að leyfa veiðar nema sérstak-
lega sé vel staðið að kælingu.“
Fiskvinnsla hjá Godthaab í Nöf í Vestmannaeyjum. Sigurjón segir að í harðri samkeppni á hvítfiskmörkuðum við t.d. Norðmenn eigi Íslendingar besta möguleika á sigri á
hráefnisgæðunum.
Æ G I S V I Ð T A L I Ð