Reykjalundur - 01.10.1977, Page 8

Guðmundur Löve
FRAMKVÆMDASTJÓRX
Öryrkjafélög - sjúklingafélög
Reykjalundur lagði nokkrar spurningar fyr-
ir Guðmund Löve framkvæmdastjóra Öryrkja-
bandalags íslands, en hann hefir verið starfs-
maður S.Í.B.S. og framkvæmdastjóri Öryrkja-
bandalagsins í 31 ár.
Samband islenskra bcrklasjúklinga var stofn-
að árið 1938, nœst fyrst félaganna sem að Ör-
yrkjabandalaginu standa — hver var tilgangur
og markmið með stofnun þess og þá jafnframl
annarra félaga Öryrkjabandalagsins?
S.Í.B.S. var fyrsta félagið, sem stofnað var
eingöngu af sjúkum mönnum, eða þeim sem
höfðu verið sjúklingar. Á árunum fyrir stríð
náði berklaveikin hámarki hér á landi og
töldu berklalæknar að allt að 90% af fertug-
um mönnum og eldri væru jákvæðir við
berklapróf. Berklaveikin var skæðust meðal
ungs fólks, sem hrundi niður, oft um og innan
við tvítugsaldur og næðu berklarnir að brjót-
ast út úr líkamanum, hvort sem var í gegnum
lungu eða yfirborð húðarinnar, var það jafn-
framt hættulegt umhverfi sínu, ekki síst jafn-
öldrum, sem ekki höfðu tekið sýkilinn.
Almenningi var af þessari ástæðu illa við
að taka þá sem veikst höfðu, í vinnu eða hús-
næði, en á þeim árum bjó allur almenningur
í leiguhúsnæði og bjó þröngt. Hröktust sjúk-
lingarnir Jjví oft í lélegt liúsnæði og urðu á
þeim atvinnuleysistímum að taka að sér þá
vinnu sem öðrum þótti minnst eftirsókn í.
Enda fór það svo að slóð þessa unga fólks
lá inn og út af hælunum eða sjúkrahúsunum
þar til það að lokum var borið út hinsta sinni.
Þetta varð að stöðva væri þess nokkur kostur.
Sjúklingunum sjálfum var ljóst, að eina til-
tæka ráðið til að stöðva þessa dauðahringrás
var að lengja hvíldarskeiðið eftir að berklasár
hafði lokast. Sú hugmynd var ekki ný, en þótt
allur almenningur ætlaðist til þess að ríkið
sinnti þessum jaætti einnig, var ástandið þann-
ig að hver smuga fylltist á hælunum jafnóðum
og hún skapaðist, í stað 100—150 sjúklinga,
sem rúmast gátu á Vífilsstaðahæli, voru þeir
yfir tvö hundruð árið 1942. Um leið og berkla-
sár lokaðist varð sjúklingurinn að víkja fyrir
öðrum sem beið smitandi eftir plássinu. —
Kópavogshælið, sem kvenfélagið Hringurinn
reisti og rak, átti að verða hæli fyrir léttari til-
felli, sömuleiðis Reykjahæli í Ölfusi, en fyrr
en varði streymdu þangað erfiðir hjúkrunar-
6
REYKJALUNDUR