Húnavaka - 01.05.2006, Síða 125

EINAR KOLBEINSSON, Bólstaðarhlíð.
Léleg hreppsnefnd lagðist á
lamaðar kringumstæður
Saga Bjarnajónssonar í Kálfárdal
Bjarni í Kálfárdal er mörgum kunnur enda lifa sögur um ferðalög, ratvísi,
hnyttin tilsvör og vísur hans enn góðu lífi í munnmælum og einnig einhverjum
skráðum heimildum. Frœg voru á sínum tíma viðskipti hans við hreppsnefnd
Bólstaðarhlíðarhrepps pegar hann bjó við mikla fátœkt í Kálfárdal. Færri vita að
Bjarni lét taka upp á hljóðsnœldu frásögn sína af framgangi pessara mála.
Lagði hann svo fyrir að ekki mœtti gera petta efni opinbert fyrr en premur ára-
tugum eftir sinn dag.
Eftirfarandi frásögn er unnin upp úr pessari heimild sem er merkileg fyrir
margra liluta sakir. Ekki síst pærað í henni má finna mikilsverðar upplýsingar
um stöðu peirra efnaminni i íslensku samfélagi pess tíma og ríkjandi viðhorf
gagnvart þeim. Tekið skal fram að frásögn Bjarna hefur ekki verið borin saman
við aðrar heimildir, né tilraun gerð til að sannreyna hana með öðrum hælti. Hér
erpví eingöngu sagt frá framgangi mála eins ogBjarni upplifði hann á sínum
tíma.
Bjarni Jónsson var fæddur í Lidadal í Skagafirði, 10. júlí 1890, sonur
Jóns Þorlákssonar og Steinunnar Björnsdóttur. Jón var þá um sextugt en
Steinunn rétt ríflega þrítug. Bjarni var yngstur þriggja systkina sem öllum
var komið í fóstur á unga aldri. Frá fæðingu til sjö ára aldurs var hann á
mörgum og misjöfnum stöðum en var þá kornið fyrir hjá Jónasi Björns-
syni og Maríu Guðmundsdóttur. Aldamótaárið fluttu þau að Ásum í
A-Hún. og Bjarni með þeim. Þar bjó hann til 17 ára aldurs en var síðan
í vinnumennsku á ýmsum bæjum í Svínavatnshreppi fram til 1915 er
hann kvæntist Ríkeyju Gestsdóttur, ættaðri úr Strandasýslu. Þau hófu bú-
skap sinn á fjórðungi Fjósa í Bólstaðarhlíðarhreppi vorið 1916 en voru
árið eftir í húsmennsku í Brattahlíð í Svartárdal.
Skerðing á sjálfstæði
Árið 1918 fluttu Bjarni og Ríkey að Kálfárdal í Bólstaðarhlíðarhreppi en
jörðin var byggð þeim fyrir 150 kr. eftirgjald á ári sem þá var mikið fé.