Dagblaðið Vísir - DV - 08.01.2009, Blaðsíða 12

fimmtudagur 8. janúar 200812 Fréttir
Sex ára klessti fjölskyldubílinn
Sex ára drengur frá Richmond í
Virginíufylki Bandaríkjanna missti
af skólarútunni á dögunum en dó
síður en svo ráðalaus. Hann tók
sig til og reyndi að keyra bifreið
fjölskyldu sinnar í skólann á með-
an móðir hans svaf sem fastast
einn morguninn. Ekki vildi betur
til en svo að hann ók bifreiðinni
á símastaur, enda áratugur þar til
hann fær ökuskírteini. Samkvæmt
lögreglunni í Richmond hlaut
drengurinn minniháttar áverka í
árekstrinum og komst á endan-
um í skólann eftir læknisskoðun.
Foreldrar drengsins hafa verið
ákærðir fyrir að stofna lífi drengs-
ins í hættu.
Rússar hafa skrúfað fyrir allar gas-
leiðslur sínar til Evrópu sem liggja
í gegnum Úkraínu vegna illdeilna
sem staðið hafa yfir undanfarin ár.
Rússar saka Úkraínumenn um að
hafa ítrekað stolið gasi, en Úkra-
ínumenn hafa á móti sakað Rússa
um að reyna að knýja fram yfirverð
á gasinu. Evrópusambandið hef-
ur kallað eftir því að deilan verði
leyst hið snarasta svo hægt verði
að hleypa gasi á aftur, eftir því
sem New York Times greinir frá.
Fimbulkuldi er víða í Evrópu og
treysta milljónir heimila á megin-
landi Evrópu á gas frá Rússlandi til
að kynda heimili sín. Margir hafa
áhyggjur af því að saklausir borg-
arar, einkum gamalmenni, muni
frjósa í hel á næstu dögum.
Milljónir hírast í kulda
Vladimir Putin, forsætisráðherra
Rússlands, fundaði með stjórn Gaz-
prom, stærsta gasfyrirtækis Rúss-
lands, á mánudaginn. Putin sakar
Úkraínumenn um að hafa skrúfað
fyrir gasleiðslurnar. Úkraínska gas-
fyrirtækið Naftogaz hefur á móti
ásakað Gazprom um einræðis- og
kúgunartilburði með því að hafa
klukkan korter í átta í gærmorgun
skrúfað fyrir allt gasflæði.
Dimitri Medvedev, forseti Rúss-
lands, virtist hins vegar koma af
fjöllum þegar hann ræddi við fjöl-
miðla um málið í fyrradag. „Við
erum undrandi á því að geta ekki
flutt gas lengur í gegnum Úkraínu
til Evrópu, vegna þess að Úkraínu-
menn hafa lokað á flæðið. Það er
engin ástæða til að kenna Rússum
eða Gazprom um þennan vanda,“
sagði hann.
Málið er orðið hápólitískt og hef-
ur Jose Manuel Barroso, forseti Evr-
ópusambandsins, krafist þess að deil-
an verði leyst og sagt það óviðunandi
að Evrópu sé haldið í gíslingu vegna
deilna Rússa og Úkraínumanna. Um
það bil fjörutíu prósent af öllu gasi í
Evrópu koma frá Rússlandi og hef-
ur þeim tilmælum víða verið beint til
íbúa að spara þá orku sem fólk hefur
afnot af. Í Bosníu og víða á Balkan-
skaganum hefur verið mikil eftirspurn
eftir kolum og margir gripið á það ráð
að hamstra þau.
Afleðingin af deilunum er að öll
heimli í Slóvakíu, Tékklandi, Austur-
ríki, Ungverjalandi og Rúmeníu eru
án rússnesks gass. Deilurnar koma
á versta tíma enda víða mikill kuldi í
þessum löndum og á stórum svæðum
er nær eingöngu treyst á rússneskt gas
til kyndingar. Tímasetningin er þó ekki
sögð vera tilviljun enda hafa Rússar
áður brugðið á það ráð að skrúfa fyrir
gas yfir háveturinn. Þjóðir í Vestur-Evr-
ópu hafa þó getað nýtt sér rússneskt
gas í gegnum aðrar leiðslur. Gasflæðis-
stöðvunin hefur þó haft víðtækar af-
leiðingar í Frakklandi og í nágranna-
löndum.
Putin í vanda
Heimsmarkaðsverð á helstu orkugjöf-
um hefur hrunið að undanförnu og
hafa fréttaskýrendur sagt það veikja
stöðu Vladimirs Putin sem not-
ið hefur mikilla vinsælda á meðan
olíu- og gasverð hefur verið hátt.
Búist var því Putin myndi í kjölfar-
ið ekki ráðast í afgerandi aðgerð-
ir. Það hefur hins vegar ekki kom-
ið á daginn. „Rússarnir eru að sýna
hörku, vegna þess að þeir hafa átt-
að sig á breyttum aðstæðum,“ seg-
ir Marshall I. Goldman, prófessor í
rússneskum fræðum við Harvard í
viðtali við New York Times.
Deilan er einnig talin tengjast
því að Úkraínumenn hafa fjarlægst
Rússa á undanförnum árum. Þjóð-
in hefur meðal annars sótt um aðild
að NATO ásamt Georgíu, sem háði
stríð við Rússa síðastliðið sumar.
Putin er sagður vera undir mik-
illi pressu heima fyrir, enda skapa
útflutningstekjur af olíu og gasi, um
það bil sextíu prósent af þjóðartekj-
um landsins. Því er spáð að verð-
hrunið geti haft alvarlegar afleið-
ingar fyrir rússneskan efnahag.
Með því að loka á gasið hefur
Gazprom freistast til þess að hækka
gasverðið á hverja 1.000 rúmmetra
í 450 dollara úr 179,5 dollurum eins
og það er nú um stundir. Gazprom
hefur einnig farið fram á að meint-
ar skuldir Úkraínumanna við fyrir-
tækið verði gerðar upp áður en gasi
verður hleypt á leiðslurnar aftur.
Forsvarsmenn einnar stærstu vef-
leitarvélar Kína hefur beðist op-
inberlega afsökunar á mistökum
sínum þegar í ljós kom að vefsíða
hennar hlekkjaði á klámefni. Eig-
endur leitarvélarinnar Baidu lýsti
því yfir að þeir iðruðust sáran
þeirra neikvæðu áhrifa sem slíkar
síður hefðu á vefnotendur.
Kínversk yfirvöld gerðu rassíu
á dögunum þar sem nítján vefsíð-
ur voru kallaðar á teppið fyrir að
bregðast ekki við tilmælum um að
fjarlægja óviðeigandi efni.
Aðstandendum síðnanna hef-
ur verið sagt að hreinsa til á sín-
um vefsvæðum ellegar eiga það á
hættu að lokað verði á þau.
Fleiri stór netfyrirtæki í landinu
hafa beðist afsökunar á sofanda-
hættinum í sér.
Kínversk yfirvöld telja það
skyldu sína að verja almenning fyr-
ir öllum óviðeigandi og óæskileg-
um áhrifum. Aðgangur netverja að
Veraldarvefnum er afar takmarkað-
ur í Kína og fær almenningur til að
mynda ekki að halda úti bloggsíð-
um né skoða efni sem gæti stefnt
kommúnistískum hugsjónum rík-
isstjórnarinnar í voða. Þá þekkist
frjáls fjölmiðlum ekki og tjáninga-
frelsi borgaranna er mjög takmark-
að. Eins og svo oft áður er óttast
að síðustu aðgerðir kínverskra yf-
irvalda geri lítið til að rýmka slíkt
frelsi.
mikael@dv.is
Kínversk yfirvöld taka til á Veraldarvefnum.
Leitarvél biðst afsökunar
Netfrelsi heft Kínversk yfirvöld ritskoða vefinn reglulega og nú síðast neyddust
fjölmörg netfyrirtæki til að biðjast opinberlega afsökunar á óviðeigandi og óæskilegu
efni sem þau bjóða upp á. MyNd: Photos.coM
valGEIR ÖRN RaGNaRssoN
blaðamaður skrifar: valur@dv.is
Deilurnar koma á versta tíma enda víða mikill kuldi í þessum löndum og á
stórum svæðum er nær eingöngu treyst á rússneskt gas til kyndinga
Milljónir Evrópubúa hírast nú í kulda og
hamstra þá orkugjafa sem í boði eru, eft-
ir að lokað var á rússneskar gasleiðsl-
ur í gegnum Úkraínu. Um það bil
40 prósent af öllu gasi í Evr-
ópu kemur frá Evrópu.
Fimbulkuldi er í Evrópu
og hafa margir áhyggjur af
því að fólk frjósi í hel. Evr-
ópusambandið hefur krafist
þess að deilan verði leyst. Vlad-
imir Putin beitir hörku til að verja
eigin stöðu heima fyrir, enda vinsæld-
ir hans háðar háu orkuverði.
KALT STRÍÐ
Í EVRÓPU
hamstra kol gríðarleg
eftirspurn er eftir kolum til
að kynda húsin víða í Evrópu
vegna deilunnar. MyNd/ aFP