Dagblaðið Vísir - DV - 05.07.2010, Blaðsíða 10

10 fréttir 5. júlí 2010 mánudagur
Skuldir á hvern íbúa Garðabæjar
munu aukast um 545 þúsund krónur
sameinist hann sveitarfélaginu Álfta-
nesi. Ef Álftanes sameinaðist Reykja-
vík myndu skuldir á hvern íbúa þar
aukast um sextíu þúsund krónur.
Álftanes hefur óskað eftir sameining-
arviðræðum við bæði þessi sveitar-
félög.
Álftanes er skuldugasta sveitar-
félag landsins og hefur verið í gjör-
gæslu eftirlitsnefndar um fjármál
sveitarfélaga frá því í lok síðasta árs. Í
desember var sveitarfélaginu gert að
skila inn áætlun um hvernig ætti að
ná jafnvægi í rekstri þess. Í skýrslunni
var gert ráð fyrir að hagrætt yrði í
rekstri sveitarfélagsins um 228 millj-
ónir króna á þessu ári og 291 milljón
króna á því næsta. Sveitarfélagið fór í
greiðsluþrot og fékk síðan fyrirfram-
greiðslu úr Jöfnunarsjóði sveitarfé-
laga til að greiða brýnustu útgjöld.
Skulda 7,2 milljarða
Heildarskuldir sveitarfélagsins voru
7,2 milljarðar króna í árslok 2009
en íbúar eru aðeins 2.500 talsins. Í
Garðabæ voru heildarskuldir að-
eins 6,5 milljarðar króna og íbúar
um 10.500. Hver Álftnesingur skuld-
aði um 2,9 milljónir króna í árslok
2009 en hver Garðbæingur aðeins
619 þúsund krónur. Garðabær hef-
ur hingað til verið talinn með best
stæðu sveitarfélögum landsins.
Myndu sveitarfélögin sameinast við
óbreyttar forsendur myndu skuld-
ir á hvern íbúa verða 1,054 milljónir
króna.
Ríkisendurskoðun er nú að ljúka
við úttekt á fjárhagsstöðu Álftaness.
Þar er sérstaklega kannað hvort auka
megi framlög úr Jöfnunarsjóði sveit-
arfélaga til þess að það geti staðið
undir rekstri skóla. Einnig er kann-
að til hvers megi rekja slæma stöðu
sveitarfélagsins. Ríkisendurskoðun
hefur sent drög að skýrslunni til hlut-
aðeigandi aðila til umsagnar, en þau
eru trúnaðarmál. Þeir hafa frest til að
gera athugasemdir til 15. júlí. Álfta-
nes hefur meðal annars óskað eftir
að tekið verði tillit til þess hversu hátt
hlutfall grunnskólabarna sé í sveitar-
félaginu, eða um nítján prósent íbúa,
miðað við um tólf til þrettán prósent
að meðaltali í nágrannasveitarfélög-
unum.
Óásættanlegt fyrir Garðbæinga
Bæði bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokks-
ins og bæjarfulltrúi Samfylkingar-
innar í Garðabæ telja ólíklegt að af
sameiningu sveitarfélaganna verði
við óbreyttar forsendur. Þótt bæjar-
yfirvöld hæfu formlegar viðræður
yrði niðurstaða þeirra kolfelld í íbúa-
kosningum. Bæjarstjórar Álftaness
og Garðabæjar hafa hist til að ræða
mögulega sameiningu auk þess sem
bæjarráð sveitarfélaganna hittust
á óformlegum fundi fyrir sveitar-
stjórnarkosningar. Þar komu full-
trúar Garðabæjar því á framfæri við
Álftnesinga að þeir þyrftu að taka
á skuldavandanum svo sameining
sveitarfélaganna yrði raunhæf.
Erling Ásgeirsson, formaður
bæjar ráðs í Garðabæ og fulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins, segir málið á byrjun-
arstigi. Bæjarráð taki líklega erindi
Álftaness um sameiningarviðræður
fyrir á fundi þess á þriðjudag. Bæjar-
stjórn taki hins vegar ekki afstöðu til
þess fyrr en hún komi aftur úr sumar-
leyfi þann 19. ágúst. Honum hugnast
ekki að Garðabær taki við skuldum
Álftaness og þykir slíkt óásættanlegt
fyrir Garðbæinga. „Mín persónulega
afstaða byggir á vinsemd í garð góðra
granna. Það eru sögulegar og menn-
ingarlegar forsendur sem gætu leg-
ið til sameiningar sveitarfélaganna.
Fjárhagsstaða Álftaness gerir okk-
ur þó erfitt fyrir í þeim efnum,“ segir
hann.
Erling segist vilja sjá hvað sam-
göngu- og sveitarstjórnaráðuneytið
geri í skuldavanda Álftaness áður en
viðræður hefjist milli sveitarfélag-
anna. Hann segir ljóst að ríkið þyrfti
að styrkja fjárhag sveitarfélagsins og
þá að einhverjar kröfur yrðu líklega
felldar niður áður en viðræður hefj-
ist.
Steinþór Einarsson, bæjarfulltrúi
Samfylkingarinnar í Garðabæ, seg-
ist taka sameiningu við Álftanes með
opnum hug. Slíkt sé hins vegar ekki
til umræðu fyrr en fjárhagsvandi
sveitarfélagsins hafi verið leystur.
„Að sjálfsögðu eiga sveitarfélög að
auka samvinnu sín á milli með hag-
ræðingu og þjónustu við íbúa að
leiðarljósi. Það þarf að skoða alvar-
lega kosti sameiningar sveitarfélaga
á höfuðborgarsvæðinu. Það eru allar
forsendur fyrir sameiningu Álftaness
og Garðabæjar. Landfræðilega liggur
það beinast við, þar sem hægt væri
að byggja lengra í áttina að Álftanesi.
En fyrst þarf að sjá hvað kemur út úr
vinnu ráðuneytisins,“ segir Steinþór.
Ekki þörf fyrir
sameiningu árið 2005
Nefnd um sameiningu sveitarfé-
laga skoðaði sérstaklega kosti þess
að Garðabær og Álftanes samein-
uðust árið 2005. Árið 2001 var gerð
viðhorfskönnun meðal íbúa Álfta-
ness þar sem meirihluti íbúa hafði
ekki áhuga á að sameinast Garða-
bæ. Bæjarstjórn Garðabæjar taldi
ekki ástæðu til þess að mæla með
sameiningu þessara sveitarfélaga.
Nefndin sá ekki ástæðu til þess að
Álftaness sameinaðist Garðabæ þá.
Borgarráð Reykjavíkur sam-
þykkti að hefja sameiningarviðræð-
ur við Álftanes á fundi sínum í síð-
ustu viku. Viðhorfskönnun meðal
íbúa Álftaness sem gerð var í byrjun
árs leiddi aftur á móti í ljós að íbú-
ar þess vildu helst sameinast Garða-
bæ. Af þeim sem vildu sameinast
öðru bæjarfélagi kusu 44,4 prósent
Garðabæ en 17,7 prósent Reykjavík-
urborg. Nú er talið að frekar verði af
sameiningarviðræðum við Garða-
bæ en Reykjavík.
Reykjavík næsti kostur
Pálmi Þór Másson, bæjarstjóri á
Álftanesi, vonast til þess að sam-
einingarviðræður við Garðabæ geti
hafist í sumar. Hann segir að ef þær
gangi ekki upp sé Reykjavíkurborg
næsti kostur. Hann segir unnið að
fjárhagslegri skipulagningu Álfta-
ness áður en farið verði í viðræð-
ur við Garðabæ. Þar sé hins vegar
fyrst og fremst horft til þess að tekjur
standi undir skuldbindingum sveit-
arfélagsins. Frá árinu 2006 hefur
veltufé frá rekstri verið neikvætt.
Aðspurður hvort Álftanes verði
ekki að grynnka á skuldum sínum
áður en gengið verði til samein-
ingarviðræðna við Garðabæ, með-
al annars með tilliti til væntan-
legra íbúakosninga um niðurstöður
þeirra, segist Pálmi verða að svara
því þegar fjárhagsleg endurskipu-
lagning Álftaness liggi fyrir. Í við-
ræðunum verði kannaðir kostir og
gallar sameiningar á báða bóga.
„Þessu er ekki hægt að svara fyrr
en allt liggur fyrir. Þegar verið er að
horfa til sameiningar sveitarfélaga
er verið að horfa áratugi fram í tím-
ann. Þarna verður að skoða ávinn-
inginn sem hvort sveitarfélag getur
haft af þessari sameiningu. Álfta-
nes hefur upp á margt að bjóða í
þeim efnum, sem ein af náttúru-
perlum höfuðborgarsvæðisins,“
segir Pálmi.
VILJA EKKI SAMEINAST
SKULDUGU ÁLFTANESI
Heildarskuldir sveitarfélagsins Garða-
bæjar tvöfaldast sameinist það Álftanesi
miðað við óbreyttar forsendur. Bæjar-
fulltrúar í Garðabæ vilja að tekið verði á
skuldavanda Álftaness áður en viðræður
hefjist. Skuldir á hvern Garðbæing myndu
aukast um hálfa milljón ef af sameining u
yrði. Pálmi Þór Másson, bæjarstjóri
Álftaness, segir Reykjavík vera næsta kost
gangi viðræðurnar ekki upp.
Reykjavík Garðabær Álftanes
Íbúafjöldi 118.427 10.587 2.524
Heildarskuldir sveitarfélagsins* 306 6,5 7,2
Heildarskuldir á hvern íbúa** 2,59 0,62 2,9
Rektrarniðurstaða** -1.650 432 332
Útsvarsprósenta 13,03% 12,46% 13,28%
Fasteignaskattur á íbúðarhúsnæði 0,214% 0,220% 0,280%
Flatarmál (í ferkílómetrum) 273 71 5
Börn á grunnskólaaldri (af íbúum) 11,9% 19,1% 14,5%
*Í milljörðum króna
**Í milljónum króna
Staða Sveitarfélaganna
RÓbERt HlynuR balduRSSon
blaðamaður skrifar: rhb@dv.is
Mín persónulega af-staða byggir á vin-
semd í garð góðra granna.
Óásættanlegt fyrir
Garðbæinga Erling Ás-
geirssyni, formanni bæjar-
ráðs Garðabæjar, hugnast
ekki að sveitarfélagið taki
við skuldum Álftaness.
Mynd SiGtRyGGuR aRi
Velta ekki skuldum yfir á aðra
Pálmi Þór Másson, bæjarstjóri á Álfta-
nesi, segir að sveitarfélagið sé ekki að
koma byrðum sínum yfir á aðra.
Skuldar 2,9 milljónir hver Skuld hvers
Álftnesings er mun hærri en nágranna
þeirra í Garðabæ.