Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.2011, Blaðsíða 17
Þ
essa dagana er bókum ís-
lenskra rithöfunda stillt upp
í hverjum einasta glugga
4.500 bókabúða í Þýska-
landi, Austurríki og Sviss.
Í þeim öllum er annað hvort plak-
at eða skilti þar sem finna má ein-
kennismerki Sögueyjunnar Ísland og
þannig minnt á að Ísland er heiðurs-
gestur Bókamessunnar í Frankfurt
þetta árið. Þegar umfjöllun um mess-
una hefst fyrir alvöru næstu daga
verður Íslands getið mörg þúsund
sinnum í blöðum, tímaritum, sjón-
varpi, útvarpi og netmiðlum og þetta
skiptið ekki vegna þess að fé þýskra
fjármagnseigenda hafi glutrast í sér-
íslensku efnahagsundri eða vegna
þess að flugumferð á meginlandi
Evrópu liggi niðri vegna íslenskrar
ösku, heldur vegna íslenskra bók-
mennta, íslenskra rithöfunda og ís-
lenskrar menningar.
Bókamessan í Frankfurt er stærsta
kynning á íslenskri menningu utan
landsteinanna sem farið hefur fram.
Undanfarna mánuði hafa komið út
hátt í 200 bækur um Ísland eða eftir
íslenska höfunda á þýska málsvæð-
inu og um 40 rithöfundar ferðast nú
um og lesa úr verkum sínum í Þýska-
landi, Austurríki og Sviss. Þýðingar-
réttur á fjölda bóka sem hingað til
hafa ekki verið þýddar á þýsku hefur
verið seldur, bóka sem sumar hverjar
hafa fengið frábærar viðtökur eins
og 79 af stöðinni eftir Indriða G. Þor-
steinsson eða Gangandi íkorni Gyrð-
is Elíassonar.
Við höfum sterka tilhneigingu til
að meta ávæninginn af öllu svona
brölti í peningum og helst eiga þeir
að vera komnir í budduna strax.
Bókamessan í Frankfurt snýst hins
vegar ekki aðeins um þá fjárhags-
legu innspýtingu sem íslenskt bók-
menntalíf sannarlega nýtur vegna
þessa mikla átaks. Miklu skiptir að
sjá fyrir sér hver ágóðinn á eftir að
verða til lengri tíma litið. Það sem
nú á sér stað í Þýskalandi er afrakst-
ur margra réttra ákvarðana á und-
anförum 25 árum. Með breyting-
um á starfslaunasjóði rithöfunda á
níunda áratugnum, tilkomu nýrr-
ar og alþjóðlegrar hugsunar í ís-
lenskri bókaútgáfu, stuðningi hins
opinbera við þýðingar úr íslensku
og bættrar menntunar þýðenda úr
íslensku hér heima og erlendis var
lagður grundvöllurinn að því að það
tókst að snara um 100 bókmennta-
verkum og tugum verka af öðru tagi
yfir á þýsku í aðdraganda Bókamess-
unnar. Án þess að hafa sagt það upp-
hátt höfum við búið til innviði sem
gerðu íslenskri bókmenningu kleift
að verða alþjóðleg. Næst er um að
gera að nota Bókamessuna til að taka
ný skref.
Þeir þýsku útgefendur sem tóku
ákvörðun um að gefa út í fyrsta sinn
bók eftir íslenskan höfund eða efla
enn fyrri útgáfu sína á verkum ís-
lenskra höfunda hefðu getað farið
flatt á ævintýrinu og snúið upp á
sig. Viðtökurnar sem heiðursgest-
urinn í Frankfurt hefur hins vegar
fengið til þessa, bæði í umfjöllun í
fjölmiðlum og við búðarkassann,
hafa hins vegar ýtt hressilega undir
vonir um hið gagnstæða: Um að
áframhald verði á ævintýrinu.
Vegna þess að menningarkynn-
ingin fer fram á markaðslegum
forsendum vinna útgefendur, fjöl-
miðlar og bóksalar hörðum hönd-
um að því að breiða út fagnaðar-
erindi íslenskra bókmennta. Þetta
er hápólitískt utanríkismál, okk-
ar „veika vald“ sem svo mörg önn-
ur smáríki hafa notað með góðum
árangri til að hafa áhrifa á alþjóða-
vettvangi. En þetta er líka hagrænt
mál. Bókamessan í Frankfurt sýnir
nefnilega hvað í okkur býr. En hún
sýnir líka það sem er í raun mikil-
vægara: Að aðrir sjá sér hag í því að
auka veg íslenskrar menningar. Við
erum ekki ein. Við eigum marga
vini sem hafa komist að því að með
íslenskri menningu er hægt að eiga
góð viðskipti.
Höfundur er formaður Félags ís-
lenskra bókaútgefenda.
Umræða | 17Mánudagur 10. október 2011
Er þörf hertum viðurlögum við ofbeldi gagnvart dýrum?
„Nei, ég veit ekki hver viðurlögin eru þar sem
ég hef ekki kynnt mér málið.“
Ívar Erik Yeoman
21 árs nemi
„Það á enginn að vera vondur við dýr.“
Elvar Heimisson
21 árs hjólabrettakappi
„Ég veit takmarkað um dýraverndunarlög
og er ekki mikill dýraverndunarsinni. En ef
fólk pyntar dýr er í lagi að það sitji inni fyrir
það.“
Brynja Guðmundsdóttir
23 ára hárgreiðslunemi
„Algjörlega, mér finnst þau allt of lin.“
Íris Dögg Ómarsdóttir
22 ára nemi og barþjónn
„Ég er ekki viss um hvernig refsingarnar eru
núna, en mér finnst að það verði að vera
almennilegar refsingar.“
Maarit Kaipainen
30 ára heimavinnandi móðir
1 Örlög eftirminnilegra íslenskra Idolstjarna
Fólkið sem keppti í Idol hefur farið
ólíkar leiðir í lífinu.
2 Íslensk fegurðardrottning kom upp um James „Whitey“ Bulger
Upp komst um glæpaforingja eftir
ábendingu frá Íslandi.
3 Lýtalæknir birti brjóstamyndir og nöfn sjúklinga sinna
Læknir á hálum ís í persónuverndar-
málum.
4 Óþægilegt í sturtuBjörk Guðmundsdóttir er í viðtali við
tímaritið Monitor.
5 Jón Ásgeir eyddi mörgum millj-ónum á mánuði
Fjárfestirinn lýsti lifnaði sínum og
eyðslu á árunum fyrir hrun.
6 Sló sjúkraflutningamann og veittist að hjúkrunarfræðingi
Kona í annarlegu ástandi trompaðist
á slysadeild Landspítalans.
7 Árásarmaðurinn gleymdi skilríkjunum
Ofbeldismaður kom upp um sig með
því að gleyma skilríkjunum á vett-
vangi.
Mest lesið á dv.is
Myndin Rok á Reykjanesi Það var hráslagalegt veður á Reykjanesi þegar ljósmyndari DV átti leið þar um á dögunum.
MYnD: EYþÓR ÁRnason
Maður dagsins
Ljúf plata og
faglega unnin
Felix Bergsson
Listamaðurinn Felix Bergsson gaf út sína
fyrstu sólóplötu á dögunum.
Hvað drífur þig áfram?
„Löngun til að skapa.“
Við hvaða aðstæður líður þér best?
„Á ferðalagi erlendis með eiginmanni
mínum. París er í uppáhaldi.“
Hvernig er venjulegur dagur hjá þér?
„Eftir að hafa borðað morgunmat fer ég í að
sinna verkefnum dagsins, sem eru eins mörg
og mismunandi og mögulegt er. Ég skrifa
gjarnan barnasögur í tvo tíma á morgnana;
sem er barnaefni fyrir Landsbankann.
Síðan opna ég tölvupóstinn og sinni þeim
verkefnum sem þar eru. Það er alltaf nóg
að gera.“
Hvað finnst þér best að borða?
„Indverskur matur er í miklu uppáhaldi;
matur sem við maðurinn minn förum
og kaupum hjá Austur-Indíafjelaginu, til
dæmis.“
Hvaða áhugamál áttu utan tón-
listarinnar?
„Aðallega íþróttir. Ég er mikill knattspyrnu-
áhugamaður. Svo hef ég stundað CrossFit í
tvö ár og það er alveg meiriháttar.“
Hvernig myndir þú lýsa plötunni
þinni í einni setningu?
„Ég myndi segja að hún væri ljúf og faglega
unnin.“
Hvernig var aðdragandinn að
plötunni?
„Ég var búinn að ganga með hana í mag-
anum í nokkur ár. Þetta var mjög langt ferli.“
Hvers vegna valdir þú að gefa hana
út nú?
„Ég á 25 ára söngafmæli sem atvinnumaður
á þessu ári. Svo fór ég með Eurovision-
teyminu til Düsseldorf og það var alveg
hrikalega gaman. Í kjölfarið ákvað ég að
kýla á þetta.“
Ertu ánægður með viðtökurnar?
„Mjög. Ég hef fengið gríðarlega góðar við-
tökur.“
Hvað er fram undan hjá þér?
„Það verða tónleikar á þriðjudaginn í
Salnum í Kópavogi. Ég er að undirbúa þá.
Svo ætla ég að fylgja plötunni minni eftir.
Það er líka nóg að gera hjá mér á Rás 2 – þar
eru alltaf einhver verkefni.“
Ísland í 4.500 gluggum
Dómstóll götunnar
Kristján B.
Jónasson
Kjallari