Dagblaðið Vísir - DV - 05.12.2011, Qupperneq 16

Sandkorn
Þ
eir sem sækjast eftir frægð
verða að vera meðvitaðir
um að henni fylgir að heið-
arlegir fjölmiðlar segja frá
bæði því skemmtilega og því
dapurlega í lífi þeirra. Stjörnur hins
örsmáa Íslands eru háðar sömu lög-
málum og þær sem dansa á sviði
hins stóra heims. Það er ekki hægt
að kaupa sér eingöngu jákvæða at-
hygli nema hjá spilltum fjölmiðlum
sem einskis svífast í því að verja sitt
fólk og sína hagsmuni. En þarna
kemur nauðsyn þess að heiðarlegir
fjölmiðlar sem stjórnast af sterkum
siðferðislegum gildum haldi á lofti
raunveruleikanum.
Gott dæmi um frægðarmenni
sem eingöngu vildi fá að sýna gullin
sín en fela grjótið er knattspyrnu-
maðurinn Eiður Smári Gudjohnsen.
Eiður hefur verið eftirlæti íslenskra
fjölmiðla og afskaplega fús til að
sýna fjölmiðlum bjartari hliðar til-
veru sinnar. DV sagði frá fjármála-
umsvifum hans og því hvernig hann
fékk lán í íslenskum banka fyrir
hrun með haldlitlum veðum. Aug-
ljóst var að hann fékk afgreiðslu í
bankanum sem almenningi gafst
ekki kostur á. Hann fékk sérmeð-
ferð. Eiður Smári krafðist afsökun-
arbeiðni af DV og stefndi ritstjórum
og fréttastjóra fyrir dóm þegar því
var hafnað að biðjast afsökunar á
að segja sannleikanum. Stefnan á
hendur forsvarsmönnum ritstjórnar
var borin heim til þeirra á Þorláks-
messu. Þessu máli er nú farsællega
lokið með algjörum ósigri Eiðs. En
Hæstiréttur lét þó af óskiljanleg-
um ástæðum málskostnað upp á
milljónir króna falla á hina lög-
sóttu. Hinir saklausu þurfa því
að bera fjárhagslegar byrðar
af lögsókn sem sýndi fram á
sýknu.
Fleiri frægðarmenni hafa
barist fyrir því að fá að segja frá
hamingju sinni í fjölmiðlum en
leyna óhamingjunni. Fræg-
ur poppari sem stöðugt
bankar á dyr fjölmiðla
með ósk um jákvæða
umfjöllun, hefur
ítrekað lýst ástum
sínum opinber-
lega. Hann hef-
ur seinna lýst
þeim sárs-
auka þegar
skilnaður
hans varð
óumbeð-
ið að um-
fjöllunarefni.
Hann vill fá að ritstýra
því hvernig fjallað er
um mál hans. Þannig
á að halda til baka því
sem dapurt er en lýsa
gleðinni í frægðarlífinu af ákefð.
Þessa dagana er til umfjöllun-
ar mál Egils Gillz Einarssonar, sem
hefur um árabil verið eftirlæti fjöl-
miðla og sóst eftir athyglinni. Hann
hefur verið ómyrkur í máli varð-
andi konur og tekið margan slag-
inn varðandi ummæli sem eru
langt handan hins siðlega. Nú
er komið upp ömurlegt mál þar
sem 18 ára stúlka sakar hann um
að hafa nauðgað henni. Á móti
sakar hann stúlkuna um rangar
sakargiftir, tilraun til fjárkúg-
unar og að hafa sent
gegn sér handrukkara.
Rétt eins og fjallað
er um Gillz í blíðu er
nú fjallað um hann
í stríðu. Annað er
óhugsandi. Fjöl-
miðlar verða í
þessu máli að
gæta þess að fjalla
yfirvegað um mál-
ið. Stúlkan unga
er saklaus uns
sekt er sönnuð rétt
eins og Gillz sjálfur.
Málið er þegar orðið að
harmleik þar sem margir
eiga um sárt að binda.
Áríðandi er að lögreglu
takist að nálgast sann-
leikann og koma lögum
yfir seka. Augljóst er,
hvernig sem í málinu
liggur, að einhver er
sekur.
Veikur Steingrímur
n Sú skoðun heyrist meðal
þingmanna Samfylkingar-
innar að Steingrímur Sigfús-
son sé orðinn
svo veikur
formaður að
VG sé varla
stjórntækt.
Eiga þeir erfitt
með að skilja
hvers vegna
fækka þarf í ríkisstjórninni
og fórna ráðherra frá Sam-
fylkingunni til að koma Jóni
Bjarnasyni út. Þeir telja að
með fækkuninni sé verið að
búa til tilefni fyrir Steingrím
til að koma Jóni frá. Hann sé
orðinn svo veikur að hann
ráði ekki við að skipta út ráð-
herrum í eigin flokki.
Þríeykið ræður
n Mál Kínverjans Nubo er
tekið sem dæmi um það hve
veikur Steingrímur J. Sigfús-
son sé orðinn
í eigin flokki.
Bent er á að
þríeykið Jón
Bjarnason,
Guðfríður Lilja
Grétarsdóttir
og Ögmundur
Jónasson muni alltaf koma
með ný og ný vandamál til
að þrengja að Steingrími.
Þar sem meirihlutinn sé að-
eins einn þingmaður muni
stjórnin festast í að leysa
innanflokksvanda VG. Í því
ljósi sé farsælla að ljúka sam-
starfinu áður en það veslast
upp, og annaðhvort fara í
kosningar eða mynda mun
breiðari ríkisstjórn til að koma
efnahagslífinu í gang.
Vill Guðfríði Lilju
n Dagar Jóns Bjarnasonar sem
ráðherra virðast taldir. Ráð-
herrann staðfesti það nánast
sjálfur þegar hann sagði í við-
tali við DV að hann myndi
styðja ríkisstjórnina hvort sem
hann yrði ráðherra eða ekki.
Ögmundur Jónasson, sem er
óopinber leiðtogi flokksbrots
þeirra tveggja og Guðfríðar Lilju
Grétarsdóttur, hefur líka lagt
mikla áherslu á að ríkisstjórn-
in muni ekki falla. Talið er
að hann vilji fá Guðfríði Lilju
inn í ríkisstjórnina þegar Jón
Bjarnason fer, og valdahlutfall-
ið milli vængs hans og Stein-
gríms haldist þá óbreytt. Liðið
í kringum Steingrím telur það
hið sama og að fara úr ösk-
unni í eldinn. Reynslan sýnir
hins vegar að Ögmundur nær
yfirleitt sínu fram.
Samfylkingin út
n Nokkrir Sjálfstæðismenn
ræða nú að stjórnin springi.
Telja þeir þá besta kostinn í
stöðunni að
mynda 12
mánaða ríkis-
stjórn með
Framsókn og
VG. Virðist
andstaðan við
VG og Stein-
grím J. Sigfússon vegna lands-
dómsins yfir Geir vera mest í
nösunum á þeim. Er haft eftir
mönnum eins og Tryggva Þór
Herbertssyni að landsdómurinn
sé ekki næg ástæða til að úti-
loka slíka stjórn. Yrði þá Sam-
fylkingin skilin eftir í stjórnar-
andstöðu. Framsóknarmenn
munu einnig vera spenntir.
Það er allt
í góðu
Ég ólst upp við
mikið frelsi í Garði
Ásgeir Kolbeinsson hefur litlar áhyggjur af kæru Landsbankans. – DV Söngkonan Nanna Bryndís Hilmarsdóttir úr Of Monsters and Men um æskuna. – DV
Í blíðu og stríðu
Leiðari
Reynir Traustason
rt@dv.is
„Málið er
þegar orðið
að harmleik
Í
vikunni bárust fréttir af því að ný
stjórn Bankasýslu ríkisins veitti
hvorki upplýsingar um hverjir né
hve margir sóttu um starf forstjóra
stofnunarinnar. Nýr stjórnarformaður
Bankasýslunnar, sagði að stefnt væri
að því að upplýsa um umsækjendur í
næstu viku. Ég endurtek „stefnt væri
að því að upplýsa um umsækjendur í
næstu viku“!
Hversu langt er hægt að ganga í
leyndarhyggjunni? Nú hefur það verið
regla um áraskeið ef ekki áratugaskeið
að upplýsa um umsækjendur að opin-
berum störfum. Reglan hefur verið að
þegar umsóknarfrestur rennur út þá er
send fréttatilkynning til fjölmiðla með
nöfnum umsækjenda. Einfalt og sjálf-
sagt.
Virðir ekki lögin
Fjármálaráðherra virðir ekki lög um
Bankasýslu eða lög um fjármálafyrir-
tæki. Þegar að Bankasýsla ríkisins var
sett á laggirnar var það gert með þeim
rökum að stofnunin kæmi í veg fyrir að
stjórnmálamenn væru að skipta sér af
þeim fjármálafyrirtækjum sem ríkið
á eignahluti í. Þetta kemur skýrt fram
í lögunum en þar segir að Bankasýsla
ríkisins að á að fara „með eignarhluti
ríkisins í fjármálafyrirtækjum, í sam-
ræmi við lög, góða stjórnsýslu- og við-
skiptahætti og eigendastefnu ríkisins á
hverjum tíma“.
Fjármálaráðherra virðir þetta laga-
ákvæði hins vegar ekki. Þannig ákvað
hann að fara með eignarhlutinn í Byr
og SpKef. Það var ekki í samræmi við
lög, ráðherra fór ekki að lögum um
bankasýslu ríkisins og lögum um fjár-
málafyrirtæki. En samkvæmt 84. grein
laga um fjármálafyrirtæki er slíkum
fyrirtækjum ekki heimilt að starfa
nema eiginfjárhlutfallið nái að lág-
marki 8%. Undantekningin er að með
leyfi FME, skv. 86. gr. laganna, getur
fyrirtæki fengið við ákveðnar aðstæð-
ur undanþágu í sex mánuði og við sér-
stakar aðstæður allt að 12 mánuðum
samtals. Upplýst hefur verið að nýi/
gamli Byr hefur því ekki uppfyllt lög-
bundnar eiginfjárkröfur í yfir 20 mán-
uði í fullri samkeppni við önnur fyrir-
tæki sem hafa jafnvel þurft að uppfylla
tvisvar sinnum hærri eiginfjárhlutföll
en lög krefja. Enginn veit hver endan-
legur kostnaður verður af framgöngu
ráðherrans en það er ljóst að reikning-
urinn verður sendur á skattgreiðendur.
Hvað býr að baki?
Bankasýslan á að tryggja gagnsæi í
allri ákvarðanatöku og tryggja virka
upplýsingamiðlun til almennings. Í
lögum um stofnunina segir einnig:
„Bankasýsla ríkisins skal í starfsemi
sinni leggja áherslu á endurreisn og
uppbyggingu öflugs innlends fjár-
málamarkaðar og stuðla að virkri og
eðlilegri samkeppni á þeim markaði,
tryggja gagnsæi í allri ákvarðanatöku
varðandi þátttöku ríkisins í fjármála-
starfsemi og tryggja virka upplýsinga-
miðlun til almennings.“ Hvernig það
fer saman að tryggja gagnsæi í allri
ákvarðanatöku og tryggja virka upp-
lýsingamiðlun til almennings og birta
ekki nöfn umsækjenda er mér hulin
ráðgáta. Hvað liggur að baki þessari
ákvörðun að birta ekki nöfnin?
Hver og einn getur síðan metið
það fyrir sig hvort að þessum mark-
miðum hafi verið náð að öðru leyti á
íslenskum fjármálamarkaði hjá þess-
ari ríkisstjórn.
Til hvers eru lög um
Bankasýslu ríkisins?
„Hvað ligg-
ur að baki
þessari ákvörð-
un að birta ekki
nöfnin?
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Lilja Skaftadóttir Ritstjórar: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is) og Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is)
Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri: Stefán T. Sigurðsson (sts@dv.is)
Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Hönnunarstjóri: Jón Ingi Stefánsson (joningi@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: DV.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
16 5. desember 2011 Mánudagur
Kjallari
Guðlaugur Þór
Þórðarson