Dagblaðið Vísir - DV - 02.09.2013, Síða 6

6 Fréttir 2. september 2013 Mánudagur
Uppsagnir í utanríkisráðuneyti
n Starfsfólki fækkað í þýðingarmiðstöð vegna hlés á aðildarviðræðum
S
tarfsfólki í þýðingarmiðstöð
utanríkisráðuneytisins hefur
verið sagt upp störfum vegna
hlés á viðræðum við Evrópu­
sambandið. Utanríkisráðuneytið
vill ekki tjá sig enn sem komið er
um hve mörg stöðugildi voru lögð
niður við niðurskurðinn. Að sögn er
mikil eftirsjá að starfsmönnunum.
„Þegar við byrjuðum viðræð­
urnar árið 2009 þá var ákveðið að
það yrðu engar nýráðningar held­
ur yrði notast við starfsmenn inn­
an stjórnsýslunnar. Það var ekki
hægt að gera það þannig varðandi
þýðingarnar, því umfang lagatexta
Evrópusambandsins er gríðarlega
mikið og því varð að bæta við fólki
þar,“ segir Þurý Björk Björgvins­
dóttir, staðgengill fjölmiðlafulltrúa
ráðuneytisins.
„Það var þýðingarhali fyrir, upp­
safnaður hali af reglum tengdum
evrópska efnahagssvæðisins sem
lá fyrir að þurfti þýða, alveg óháð
aðildarviðræðunum. Auk þess
þurfti að þýða heilmikið af reglum
Evrópusambandsins,“ segir hún.
Ljóst hafi verið frá upphafi að
um tímabundið átaksverkefni
væri að ræða. Þingið hafi veitt við­
bótarfjárheimild, tímabundið, til
að standa straum af kostnaðinum.
Þær heimildir séu búnar og nú hafi
verið gert hlé á aðildarviðræðun­
um. „Þá varð ljóst mjög fljótlega að
rekstrarumfang þýðingarmiðstöðv­
arinnar þyrfti að fara aftur í það
horf sem það var fyrir aðildarum­
sóknina. Í því felst að fækka þurfti
starfsmönnum þýðingarmiðstöðv­
arinnar,“ segir Þurý. n
Pólland
21.–28. september 2013
 Varsjá
 Úlfsgreni Adolfs Hitlers
 Evrópuprumskógurinn
soguferdir@soguferdir.is - S: 564 30 31
Við gerum
góða ferð
saman!
Þ
að sem við erum að velta
fyrir okkur er með hvaða
hætti við getum forðast
hringamyndun á Íslandi,
samdrátt á eignarhaldi á
fyrirtækjum. Í sinni ljótustu mynd
getur slíkur samdráttur leitt til þess
að fyrirtæki innan ákveðinna geira
fari að eiga nær alfarið í viðskiptum
innbyrðis. Frá hruninu höfum við
horft mikið á bankana í þessu sam­
hengi og má segja að sömu sjón­
armið eigi við að hluta um lífeyris­
sjóðina,“ segir Páll Gunnar Pálsson,
forstjóri Samkeppniseftirlitsins, að­
spurður hvaða augum Samkeppnis­
eftirlitið lítur uppkaup lífeyrissjóða
á fyrirtækjum á Íslandi.
Líkt og komið hefur fram í fjöl­
miðlum, meðal annars DV, eiga líf­
eyrissjóðirnir nú beint eða óbeint
um helming allra hlutabréfa fyrir­
tækja sem skráð eru á íslenska
hlutabréfamarkaðnum, meðal
annars í Högum. Lífeyrissjóðirnir
eiga bæði hlutabréf beint og einnig
óbeint í gegnum Framtakssjóð Ís­
lands, meðal annars Icelandic
Group. Ekkert lát er á uppkaupum
lífeyrissjóðanna á hlutabréfum ís­
lenskra fyrirtækja og eru sjóðirnir
meðal annars að velta fyrir sér
uppkaupum á olíufélaginu Skelj­
ungi og nokkrum fyrirtækjum inn­
an Norvik­samstæðunnar í gegnum
fjárfestasjóðinn Stefni sem er í eigu
Arion banka. Þá hefur DV einnig
sagt af því fréttir síðustu vikurnar
að lífeyrissjóðirnir hafi keypt upp
fasteignir, meðal annars húsnæði
Heilsugæslunnar í Glæsibæ og
eignir sem hýsa sendiráð Breta og
Þjóðverja hér á landi. Ef svo fer sem
horfir mun eignarhald lífeyrissjóð­
anna á fyrirtækjum í atvinnulífinu
bara halda áfram að aukast á næst­
unni.
Staða lífeyrissjóðanna
Mikil umræða hefur verið um aukin
umsvif lífeyrissjóðanna í íslensku
atvinnulífi. Ástæða þessara auknu
fjárfestinga er meðal annars sú að
lífeyrissjóðirnir eiga fjármuni sem
þeir þurfa að ávaxta fyrir hönd sjóð­
félaga og sökum efnahagshrunsins
þá eru miklu færri fjárfestar um
hituna en áður. Lífeyrissjóðirnir eru
því í þeirri stöðu að það eru tiltölu­
lega fáir aðilar á markaði sem hafa
getu til að kaupa dýr fyrirtæki og
stór, eins og til lungann úr Norvik­
veldi Jóns Helga Guðmundssonar
sem er bókfært á um 30 milljarða
króna. Mörg þessara fyrirtækja sem
eru til sölu eru skuldsett og komin í
hendur fjármálafyrirtækja sem hafa
fengið þau tilmæli frá Samkeppnis­
eftirlitinu að ekki sé æskilegt að
bankar séu mjög umsvifamiklir í
atvinnulífinu og því er söluvilji í
bönkunum. Því er bæði söluvilji í
bönkunum og kaupvilji hjá lífeyris­
sjóðunum og fákeppnin á mark­
aðnum leiðir til þess að þeir eru í
kjörstöðu til slíkra uppkaupa.
Samkvæmt skýrslu um sam­
keppnisumhverfið sem Sam­
keppniseftirlitið vann á 120 mikil­
vægum fyrirtækjum í atvinnulífinu
eiga bankarnir um og yfir 50 prósent
allra fyrirtækja á Íslandi með bein­
um og óbeinum hætti. „Við höfum
sett bönkum skilyrði til að þeir eigi
ekki í mikilvægum atvinnufyrir­
tækjum til lengri tíma.“ Líkt og
Gunnar Páll segir þá eiga sömu rök
við um lífeyrissjóðina en lendingin
hefur oft verið sú að sjóðirnir hafa
keypt verðmætar eignir af bönkun­
um, til dæmis þegar Framtakssjóður
Íslands keypti Vestia af Landsbank­
anum á sínum tíma.
Staðan sem Páll Gunnar lýsir er
því á þá leið að fyrirtæki sem ekki er
talið æskilegt að eigi mikið magn at­
vinnufyrirtækja – bankarnir – selja
þau tíðum til annarra aðila – líf­
eyrissjóðanna – sem ekki er heldur
talið æskilegt að séu of stórtækir í
atvinnulífinu. Samt er þetta þróun
eftir því sem bankarnir verða stærri
í atvinnulífinu og selja fleiri fyrir­
tæki frá sér, oft til lífeyrissjóðanna.
Ekki áhyggjufullir en …
Páll Gunnar segir að Samkeppnis­
eftirlitið sé að vinna aðra skýrslu
um eignarhald þessara 120 fyrir­
tækja og segir forstjórinn að umsvif
lífeyrissjóðanna verði hluti af þeirri
úttekt. Hann segir að skýrslan verði
tilbúin í september. „Við höfum lýst
þeirri skoðun að það sé áhyggjuefni
að lífeyrissjóðirnir gangi of mikið í
takt í sínum fjárfestingum, eins og til
dæmis í gegnum Framtakssjóðinn.
Við erum áfram að fylgjast með
og höfum auga með því hvernig
eignarhaldið á fyrirtækjunum þró­
ast. Við sjáum að lífeyrissjóðirnir
eru að auka vægi sitt í eignarhaldi
á atvinnufyrirtækjum. […] Lífeyris­
sjóðirnir standa beint eða óbeint
á bak við stóran hluta veltu fyrir­
tækja á Íslandi. Lífeyrissjóðirnir eru
auðvitað í vanda staddir af því þeir
þurfa að fjárfesta einhvers staðar.“
Hann segir að ofmælt sé að segja
að Samkeppniseftirlitið hafi áhyggj­
ur af umfangi lífeyrissjóðanna í at­
vinnulífinu: „Ég veit ekki hvort ég
myndi segja að við höfum áhyggjur
af eignarhaldi lífeyrissjóðanna en
við teljum að það þurfi að fylgjast
vel með þessari þróun.“ n
„Lífeyrissjóðirnir eru
auðvitað í vanda“
n Samkeppniseftirlitið fylgist vel með þróun á eignarhaldi fyrirtækja
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
„Við sjáum að
lífeyrissjóðirnir
eru að auka vægi sitt
í eignarhaldi á
atvinnufyrirtækjum
Fylgjast vel með
Páll Gunnar Pálsson
segir Samkeppniseftirlitið
fylgjast vel með þróun
eignarhalds fyrirtækja.
Mynd SaMkEppniSEFtirlit
Þýðingarhalli Fyrir aðildarviðræður
var lagatexti búinn að safnast saman hjá
ráðuneytinu óþýddur.
Þagnarskylda
ekki ofar barna-
verndarlögum
Prestar kaþólsku kirkjunnar á
Íslandi mega ekki greina frá of­
beldi gegn börnum fái þeir upp­
lýsingar um það í gegnum játn­
ingar einstaklinga í skriftarstól.
Fréttastofa Ríkisútvarpsins greindi
frá nýjum viðmiðunarreglum kaþ­
ólsku kirkjunnar á Íslandi í kvöld­
fréttum sínum á sunnudag en þar
er starfsmönnum kirkjunnar gert
að láta barnaverndaryfirvöld vita
um ofbeldi gegn börnum sem þeir
kunna að fá vitneskju um.
Samkvæmt þessu nýju regl­
um gerir þagnarskylda prestum
í skriftarstól þeim óheimilt að
greina frá upplýsingum um of­
beldi sem þeir fá við skriftir. Lög­
maður barnaverndarstofu segir
þetta ekki leyfilegt því barnar­
verndarlög kveði á um að þagnar­
skylda lækna, presta og kennara
eigi ekki að koma í veg fyrir að þeir
tilkynni um ofbeldi.
Mynd róbErt rEyniSSon / dV
Fleiri konur í
stjórnum
Á sunnudag tóku gildi lög um
hlutföll kynja í stjórnum fyrirtækja
og lífeyrissjóða sem gera ráð fyrir
að konur skipi 40 prósent stjórn­
arsæta. Fréttastofa Ríkisútvarps­
ins greindi frá þessu á vef sínum
en þar kom fram að konum hefur
fjölgað í stjórnum um 2.000 frá ár­
inu 2009 en þá var ráðist í átak til
að fjölga konum í stjórnum.
Fyrirtæki hafa frest til ársloka
til að uppfylla ákvæði um hlutföll
kvenna í stjórnum.