Hagskýrslur um dómsmál - 01.01.1973, Síða 9
Dómsmálaskýrslur 1966—68
7
Formleg sátt var gerð í 10 914 málum, 635 vegna brots gegn hegningarlögum
(sjá töflu 1: 609 + 26) og 10 279 vegna brots gegn sérrefsilögum (sjá töflu 6). Tölur
um þessar sáttir er einnig að fínna í B- og C-hlutum yfirlits í lok þessa kafla. 9 258
einstaklingar tóku sátt með sektargreiðslu (609 + 8 649), en 1 656 með áminningu
(26 + 1 630). Eins og glöggt sést í B-hluta yfirlits í lok þessa kafla, ganga hinar
635 sáttir, sem gerðar voru vegna brots gegn hegningarlögum, inn í þau 2 004 mál,
sem eru í töflum 2B, 3B og 4B.
önnur afgreiðsla en dómur — og það sem við dóm jafnast — eða formleg sátt
var á 4 016 málum. Sú tala fæst á eftirfarandi hátt úr B- og C-hlutum yfirlitsins
í lok þessa kafla: Úr B öll mál önnur en þau, sem lýkur með sátt (2 004 + (609 +
26) = 1 369), og við tölu þeirra bætast þau mál, sem hljóta „aðra afgreiðslu“ í C:
2 647. Fæst þá: 1 369 + 2 647 = 4 016. Að öðru leyti en því, sem greinir í B-hluta
þessa yfirlits, vísast til taflna 2B, 3B og 4B um 1 369 mál, sem eru þar ásamt með
635 hegningarlagamálum, sem afgreidd voru með sátt. Um nánari sundurgrein-
ingu á 2 647 málum vísast til töflu 7. Yfirgnæfandi meiri hluti af þessum 4 016
kærum var felldur niður, eða samtals 3 319 (803 úr B-hluta yfirlits hér í lok kaflans
og samtals 2 516 úr töflu 7), en einnig var álitlegur hluti sendur barnaverndar-
nefnd, eða 449 (434 úr B-hluta og samtals 15 úr töflu 7). Aðrar afgreiðslur voru
milcln fátíðari. í sambandi við þessi mál, sem hljóta aðra afgreiðslu en dóm eða
sátt, er þess að gæta, að stundum er um að ræða ákæru gegn fleiri en einum einstakl-
ingi eða rannsókn á atvikum, sem ótilgreindur fjöldi manna á hlut að, og er þá
brotið gegn reglunni: 1 mál = 1 einstaklingur.
í töflu 1 er ýtarleg sundurhðun á þeirn afbrotum, sem dómur eða sátt gengur
í (sátt þó aðeins fyrir hegningarlagabrot), og jafnframt sundurhðun á dómum. Af
þeim 1 329, sem brjóta gegn hegningarlögum, gera 399 sig seka um tékkamisnotkun
o. fl., 213 um þjófnað eða gripdeild, 156 um fjársvik og 154 um peningafals, skjala-
fals o. þ. h., en samtals 407 fremja önnur brot. Af þeim 1 103, sem dæmdir voru
fyrir brot gegn sérrefsilögum, brjóta 768 gegn ákv. um ölvun við akstur, 181 gegn
öðrum ákvæðum umferðarlaga, 39 gera sig seka um áfengissmygl, 37 brjóta gegn
lögum um tohheimtu og toheftirht (þ. e. oftast smygl á öðru en áfengi), 36 gegn
lagaákvæðum um fiskveiðar í landhelgi, en 42 fremja önnur afbrot. í töflu 1 er
getið úrshta í 2 432 málum. Gerð var sætt í 635 þeirra, en 1 797 voru tekin til dóms.
Dæmd var sekt í 459 málum, en refsivist í 1 213 málum, 50 sýknudómar voru kveðnir
upp, í 4 tilvikum var dæmt til hæhsvistar eða öryggisgæzlu. 5 málum var vísað frá
dómi, refsing var fehd niður í 54 málum, ákvörðun um refsingu frestað í 8 málum,
en í 4 tilvikum varð ekki ráðið af innfær6lu I kærubók, hvað afgreiðslu mál endan-
lega hlaut. Auk annars dóms voru 812 hinna kærðu sviptir ökuleyfi eða rétti til að
öðlast ökuleyfi. Af einstökum flokkum refsidóma er sá tíðasti varðhald óskilorðs-
bundið allt að 1 mánuði, 585, og er þeirri tegund viðurlaga einkum beitt við brotum
gegn ákvæðum umferðarlaga. Annað mál er það, að shkum varðhaldsdómum mun
yfirleitt vera breytt í sektardóma, en refsiframkvæmdin er utan sviðs þessara
skýrslna.
í töflum 2A, 3A og 4A er nánar greint frá þeim 694 málum, sem komu til dóms
vegna brota á hegningarlögum. í þessum töflum er afbrotum skipt í nokkra safn-
flokka afbrota, og fer þar mest fyrir fjárréttindabrotum. í töflu 2A og B er ákærð-
um skipt eftir aldri og kyni. Rúmlega 60% ákærðra var 30 ára eða yngri, og aðeins
3,4% voru konur. í töflu 3A og B er gerð tilraun til að flokka ákærða eftir atvinnu,
en upplýsingar um hana lágu aðeins fyrir um rúmlega helming ákærðra. Af þeim
var meira en fjórðungur sjómenn, en hinir skiptust á ýmsar starfsstéttir. í töflu