Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1904, Side 116

114
I Danmörku komu árlcga á liver 10,000 manns:
1890—94 ..................................... ................ 137 bruð'hjón
1895-1900 .................................................. 148 -----
í Danmörku giptust tiltölulega rneira en helmingi fleiri brúöhjón árlega en á íslandi.
í Danmörku hafa giptingar fariö vaxandi 11 síðustu árin af 19du öldinni, en þverrandi á
íslandi. Astandið hjer er í því atriði mjög athugavert, ef ekki œtti heldur að segja ískyggi-
legt. Urn fœð gipta fólksins á íslattdi skal að öðru leyti vísað til Landshagsskyrslnanna 1902
bls. 176—79.
Hjer í yfirlitinu á að leitast við, að taka giptingar sjerstaklega til meðferðar, eins
og gjört er t öðrum lóndum, til þess að þeir reikningar og töfiur, sem hjer eru gjörðar verði
lagðar til grutidvallar síðar, eða aðaltölurnar úr þeint verði það. betta er svo mikið verk, að
ekki er unt að taka nema 12 síðustu áritt, og leggja þau til grundvallar.
A1 d u r þeirra sem giptast sjest af skyrslum prestanna, og er ávallt eptirtekta-
verður. Ef giptingaraldurinu lækkar, þá bendir það annaðhvort á meiri velntegun ltjá þjóð-
inni eða minni fyrirhyggju, eða í þriðja lagi á það, að færra fólk búi sanian ógipt. Ef hanu
hækkar, þá kentur manni til hugar erfaðari efnahagur hjá þjóðinni meiri fyrirhyggja eða
meiri santbúð. Allar þrjár orsakirnar geta liaft áhrif í einu. Hjer er sett fyrst tafla yfir
giptingaraldnr knrla og kvcnna 1891—1895, eins og hann var í skyrslunum frá þeim árunt.
K i r 1 a r : 5 ára K O 11 u r: 5 ára
G i p t i 11 g a r a 1 -d a r: meðal- nteðal-
1891 1892 1893 1894 1895 tal 1891 1892 1893 cc o 1895 tal
Inuan milli 20 20- ára ) -25 ara / 108 101 97 82 97 97.8 34 158 35 138 36 150 30 155 40 170 35.0 154.2
— 25- -30 — .. 209 227 194 206 199 207.0 198 199 148 147 170 172.4
30- -35 — 129 107 114 101 153 120.8 86 88 106 100 95 95.0
— 35- -40 — ... 53 48 65 51 56 54.6 52 44 33 32 63 44.8
40- -45 — 29 30 18 30 26 26.6 17 20 20 21 22 20.0
45- -50 — ... 12 9 9 11 12 10.6 14 7 9 10 6 9.2
50- -55 — 10 3 3 10 10 7.2 2 2 3 1 1.6
55- -60 — ... 8 3 2 1 4 3.6 2 0.4
— 60- -65 — 4 3 2 3 7 3.8 .. • 1 0.2
65- -70 — ... 1 i 1 2 1.0
70 ára og eldri 2 i 0.6 ...
Samtals 563 531 505 498 567 532.8 563 531 505 498 567 532,8
Af töflunni sjest, að af körlunt og konum, sem giptust, voru að meðaltali:
Karlar Konur
Innan 25 ára.................................. ........................... 18-2% 35.5°/0
milli 25—30 ára ....................................................... 38.8 - 32,2 -
----- 30—40 —............................................................. 32.9- 36.2-
yfir 40 ára og eldri................................................... 10.1- 6.1-
100.0%
100.0%
Það sýnir að konur giptast töluvert yngri en karlmenu. Fyrir karlmcnn var meðalgiptingar-
aldur 1891—95 ................................................................... 30.7 ár
fyrir konur var meðalgiptingaraldur 1891—95 .................................. 28.1 -