Húnavaka - 01.05.2011, Side 142

H Ú N A V A K A 140
Ég heyrði nýlega frá því sagt að einn af málurum okkar hefði vakið
fegurðarskyn þjóðarinnar. Síðastur mundi ég verða til að kast rýrð á hann eða
verk hans. Ég tel mig í hópi þeirra sem drúpa höfði í lotningu fyrir afrekum
hans. En þetta finnst mér ofmælt. Nokkurt fegurðarskyn sýnist mér standa að
baki þessum húsgangi:
Fjöllin hæru fella traf
fitlar blær í runni.
Jörðin grær og grænkar af
geisla næringunni.
En fegurð getur verið kaldræn og fögur þó:
Hrannir æða. Fannir fjúka
foldar mæðir bleika kinn.
Fjöllin klæðir mjöllin mjúka
myrkrið flæðir til mín inn.
Margt húnvetnskra húsganga er bundið önn hins daglega lífs og eru þeir
sem veðurfarið hefur vakið aðeins einn liður. Sláttumaður raular – og þó í
skiljanlegri örvæntingu:
Hér ég skára grýtta grund
glymur ljár í steinum.
Nálgast sára neyðarstund
níðast þrjár á einum.
„Fallegasta sjón sem ég sé er mikil ljá,“ sagði karl sem ég man vel. Stakan
sýnir að höfundurinn hefur horft fram á að vera sviptur þeim unaði.
Ekki verður því neitað að haustsvipur er á þeirri mynd er næsta staka
sýnir:
Er sem slái‘eg út í bláinn
ofan í gráan móasvörð
aðeins fáein æpa á ljáinn
ýlustrá um nakta jörð.
Og trauðla verður ófundið ergelsi höfundarins þar sem hann stóð við slátt
á snöggum bæjarhólnum í brakandi þerri og kvað:
Dvínar hagur. Drýpur ei
daggar fagurt tárið.
Illt er að naga af Yggjarmey
ólseigt magahárið.
Af húsdýrum okkar eiga hestarnir víðastan vang á vísnaleiðum Íslendinga.
Þar munu Húnvetningar engin undantekning. Einn þeirra kveður um leið og
hann skilar lánshesti og segir um leið langa og alþekkta sögu og þó í lítilli
ferskeytlu: