Lögmannablaðið - 01.03.2011, Blaðsíða 24
24 lögmannablaðið tbl 01/11
Á léttUM nótUM
af merði lögmanni
Merði var nýverið boðið að taka þátt í umræðuþætti í sjónvarpinu. Hann gaf
sér það að ástæða þess að honum var boðin þátttaka hafi átt rætur að rekja til
máls sem hann rak fyrir bæði héraðsdómi og Hæstarétti og var mikið í fréttum.
Hann hafði tapað málinu í héraði en náði viðsnúningi í Hæstarétti með góðum
málskostnaði. Mörður var ánægður með sjálfan sig þar sem þetta var eitt af
þeim málum sem hefði getað farið á hvorn veginn sem var. En þetta var almennur
umræðuþáttur, þar sem þetta mál myndi ef til vill bera á góma og Mörður hefur
haft þá afstöðu í að vera ekki að blanda sér í umræður á opinberum vettvangi,
þótt hann hafi skrifað tvívegis greinarkorn í Morgunblaðið til þess að mótmæla
annars vegar byggingu Ráðhúss Reykjavíkur á sínum tíma og hins vegar gegn
Hvalfjarðargöngunum. Hann fann fyrir því að ýmsir af hans viðskiptamönnum voru
ósammála honum og hann er alveg viss um það að kúnni einn á Skaganum hætti
að láta heyra frá sér í framhaldi af greininni um Hvalfjarðargöngin. Mörður
var andsnúinn aðild Íslands að EES á sínum tíma, en hefur nú alveg snúið við
blaðinu og er nú hlynntur aðild að Evrópusambandinu.
Merði var því nokkur vandi á höndum. Átti hann að taka þátt í
þessum umræðuþætti eða ekki? Hvað ef hann þyrfti að fara að tjá sig um
Evrópusambandið? Mörður hefur unnið mikið fyrir bændur í gegnum tíðina og
flestir bændur, þ.m.t. helstu forkólfar samtaka þeirra, eru vissir um það að
með aðild að ESB þurrkist landbúnaður á Íslandi út. Hann hefur án árangurs
reynt að sannfæra nokkra skjólstæðinga sína úr bændastétt að þeirra hagsmunum
væri betur borgið innan bandalagsins en utan og alltaf gefið eftir eða látist
vera sammála.
Mörður var búinn að vera nokkur ár í lögmennsku þegar hann áttaði sig á því
að til væru siðareglur lögmanna, Codex ethicus. Hann fékk málflutningsréttindi
sín nefnilega áður en mönnum var gert að sitja námskeið til öflunar slíkra
réttinda. Þessi skortur á vitneskju Marðar um siðareglurnar hafði alls ekki
komið honum um koll neitt sérstaklega, enda er Mörður vel upp alinn með
kristileg gildi í fyrirrúmi. Án þess fletta upp ákvæði siðareglna varðandi
aðstæður sem þessar þá ákvað Mörður að hafa samband við skjólstæðing sinn úr
dómsmálinu og bera það undir hann hvort hann ætti að mæta í umræðuþáttinn.
Þessi skjólstæðingur hans, þjóðþekktur maður, sagðist svo sem vera búinn að
fá alveg nóg af umfjöllun um þetta mál. Hann tók þó fram að hann gerði ekki
athugasemdir við það þótt Mörður mætti í þennan þátt, en bað hann að víkja sér
undan umræðum um málið.
Ekki leysti þetta samtal vanda Marðar. Það var ótrúlegt hvað hann átti
erfitt með að komast að niðurstöðu um hvað hann skyldi að gera. Gamla
kristilega hugarfarið virtist ekki duga. Þá leit hann í Codex ethicus en þar
segir í 5. gr.: „Í umræðu í fréttamiðlum eða á öðrum opinberum vettvangi um
mál, sem lögmaður hefur eða hefur haft til meðferðar, ber honum að virða óskir
skjólstæðings síns um að ekki sé fjallað um málið af hans hálfu“. Merði fannst
hann standa sig vel í dómsmálinu og var þess vegna meira en til í að skýra það
nánar í sjónvarpinu. Hann hefur sterkar skoðanir á ýmsum öðrum málum, eins
og Evrópumálunum, sem hann er hræddur við að viðra opinberlega vegna þess að
sumum af viðskiptamönnum hans kynni að mislíka það. Hann hafði því persónulega
hagsmuni af því að fjalla um dómsmálið opinberlega, en það var ekki í þágu
hans skjólstæðings og eiginlega þvert gegn vilja hans að hann fengi að skreyta
hatt sinn með því. Þar með gat hann losnað undan því að þurfa að tjá sig um
Evrópumálin á opinberum vettvangi. Mörður fór í staðinn norður á Akureyri á
skíði.