Fréttablaðið - 28.11.2014, Blaðsíða 16

28. nóvember 2014 FÖSTUDAGUR| FRÉTTIR | 16
EVRÓPUSAMBANDIÐ Stofnanir
Evrópu sambandsins eru í vax-
andi mæli farnar að skipta sér
af starfsemi bandaríska netris-
ans Google. Í gær samþykktu
þingmenn Evrópuþingsins álykt-
un um að leitarþjónusta Google
verði aðskilin frá annarri þjón-
ustu fyrirtækisins.
Ályktunin er ekki bindandi, en
var samþykkt með 384 atkvæðum
gegn 174. Við atkvæðagreiðsluna
í gær sátu 56 þingmenn hjá.
Þá hefur rannsókn á Google
verið í gangi í fjögur ár á vegum
samkeppniseftirlits Evrópusam-
bandsins, og snýst sú rannsókn
um það hvort Google misnoti sér
yfirburðastöðu sína sem helsta
leitarvél á vefnum. Til dæmis
gæti Google þess að önnur þjón-
usta fyrirtækisins, eins og til
dæmis kortavefur Google, lendi
efst eða ofarlega á lista þegar
fólk leitar að slíku.
„Þegar fyrirtæki er nánast
með einokunarstöðu þá þarf það
hreinlega að sætta sig við að geta
ekki boðið upp á allt í einu,“ segir
þýski Evrópuþingmaðurinn Jan
Philipp Albrecht, úr flokki Græn-
ingja, í viðtali við þýska sjón-
varpið ARD.
Fyrr á árinu kvað Evrópudóm-
stóllinn upp þann úrskurð að
Google beri að verða við óskum
um að niðrandi efni um einstak-
linga á netinu „gleymist“ fari
viðkomandi einstaklingar fram
á það. Á miðvikudaginn lýsti svo
persónuvernd Evrópusambands-
ins því yfir að þessi „réttur til
að gleymast“ eigi ekki einungis
að gilda um efni á landsvefjum
Google heldur einnig um efni á
almenna vefnum Google.com.
Bandarísk stjórnvöld hafa
varað Evrópuþingið við af-
skiptum af rekstri Google. Fasta-
fulltrúar Bandaríkjanna sendu
fyrr í vikunni frá sér yfirlýsingu,
þar sem þeir segjast hafa áhyggj-
ur af því að evrópskir stjórn-
málamenn reyni að hafa áhrif á
rannsókn samkeppniseftirlitsins.
Þingmenn Evrópuþingsins
hafa hins vegar sagt mikilvægt
að leitar þjónusta Google verði
óhlutdræg og gagnsæ. Neyt-
endur eigi að fá aðgang að leitar-
aðferðum Google, og reyndar
annarra leitar véla einnig. Gæta
verði þess að leitarvélar séu ekki
í reynd auglýsingaþjónusta fyrir
tilteknar vörur.
Þessi afskipti stofnana Evrópu-
sambandsins af starfsemi Google
minna reyndar töluvert á afskipti
Evrópusambandsins af tölvuris-
anum Microsoft, sem á endanum
neyddist til að aðskilja að mestu
netvafra sinn, Internet Explorer,
frá Windows-kerfinu.
gudsteinn@frettabladid.is
Þegar fyrirtæki er
nánast með einokunar-
stöðu þá þarf það hrein-
lega að sætta sig við að
geta ekki boðið upp á allt í
einu.
Evrópuþingmaðurinn
Jan Philipp Albrecht
www.siggaogtimo.is
VIÐSKIPTI Danski fjárfestirinn
Lars Grundtvig ætlar að kæra til
Umboðsmanns Alþingis verklag
tengt undanþágum frá gjaldeyris-
höftum.
Fram kemur í bréfi Grundtvigs til
fjármálaráðherra undir lok október
að hann furði sig á svari ráðuneyt-
isins um að ekki sé hægt að kæra
þangað ákvörðun Seðlabankans um
að hafna umsókn hans um undan-
þágu frá gjaldeyrishöftum. Áður
hefur komið fram að Grundtvig seg-
ist þurfa undanþágu vegna breyt-
inga á erfðalögum í Danmörku.
„Í þessari stöðu verður kvörtun
send Umboðsmanni. Síðan kemur
í ljós hvort þjóð þinni er stjórnað
af lögum eður ei,“ segir Grundtvig
í bréfi sínu til fjármálaráðherra.
Hann bendir á að ekki sæmi þjóð-
inni að „halda áfram að stela eign-
um“ annarra. Það komi síðar í bakið
á mönnum. „Land þitt gerir sitt ýtr-
asta til að tapa vinum sínum.“
Þegar fimm mánuðir voru liðnir
frá því að Grundtvig sótti um
undan þágu, í janúar síðastliðnum,
skrifaði hann Seðlabankastjóra bréf
með samantekt á máli sínu. Þar seg-
ist hann vonast eftir svörum fljót-
lega. Hinn valkosturinn sé að leita
svara í gegnum þingmann sinn á
Evrópuþinginu. Það sé hins vegar
neyðarúrræði. Morten Løkke-
gaard, Evrópuþingmaður danska
hægriflokksins Venstre, lagði fram
fyrir spurn á þinginu 19. febrúar.
Þá spurði hann framkvæmdastjórn
ESB um áhrif gjaldeyrishaftanna
á EES-samninginn og hvort hún
hygðist gera breytingar á samningn-
um vegna brota Íslands á ákvæði
um frjálst flæði fjármagns. Eins
spurði hann hvort framkvæmda-
stjórnin teldi sig gæta hagsmuna
fyrirtækja innan ESB sem hefðu þá
verið föst með fé á Íslandi í hálfan
áratug vegna haftanna.
Í svari framkvæmda-
stjórnarinnar í apríl
eru höftin enn sögð
samrýmast EES-samn-
ingnum. Draga ætti úr
þeim hægt og rólega.
- óká
MÁR
GUÐMUNDSSON
MORTEN
LØKKEGAARD
Danski fjárfestirinn Lars Grundtvig segir Íslendinga fæla frá sér vini sína með framkomu við erlenda fjárfesta:
Vísar skorti á kæruferli til Umboðsmanns Alþingis
LARS
GRUNDTVIG
Þrýstingur á Google vex
Þingmenn á Evrópuþinginu samþykktu í gær ályktun um að netrisinn Google þurfi að aðgreina leitarþjónustu
sína frá annarri þjónustu. Samkeppniseftirlit ESB er einnig að kanna hvort Google misnoti yfirburði sína.
RAFLÍNUR Alþingi ræðir ný raforkulög.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
KÓPVOGUR Fulltrúar minnihlut-
ans í bæjarráði Kópavogs fá ekki
áætlanir sem sviðsstjórar og for-
svarsmenn stofnana lögðu fram
við gerð fjárhagsáætlunar 2015.
Fulltrúar meirihlutans segja
áætlanir sviðsstjóranna koma
fram í fjárhagsáætlun. „Þá er það
ítrekað að bæjarfulltrúum hefur
verið boðið að hitta sviðsstjóra
og bæjarstjóra og fara yfir málin
með frekari skýringum og er það
áréttað hér.“ - gar
Minnihlutinn í Kópavogi:
Mega sjá gögn
en ekki fá þau
ORKUMÁL Skipulagsnefnd Akur-
eyrar segir stöðu sveitarfélaga
gagnvart skipulagi flutnings-
kerfa raforku veikta með því
að binda hendur þeirra í kerfis-
áætlun. Þetta kemur fram í
umsögn um frumvarp um breyt-
ingar á raforkulögum.
„Enginn sveigjanleiki er fyrir
hendi í núverandi drögum gagn-
vart sveitarfélögum varðandi
samræmingu skipulagsáætlana
vegna verkefna í staðfestri tíu
ára kerfisáætlun. Það vekur upp
spurningar um hversu réttlæt-
anlegt það sé að gera sveitar-
stjórnir fortakslaust skyldugar
til að taka upp þau verkefni sem
tilgreind eru í kerfisáætlun.“ - gar
Akureyringar um frumvarp:
Veikir stöðu
sveitarfélaga
YFIRBURÐASTAÐA Leitarvél Google mótar mjög netnotkun fjölda fólks. NORDICPHOTOS/AFP
GRÆNLAND Sósíaldemókrataflokk-
urinn Siumut hefur verið að vinna
fylgi á síðustu dögum samkvæmt
skoðanakönnunum, og virðist ætla
að verða stærsti flokkurinn eftir
kosningarnar í dag.
Í skoðanakönnun frá því á mið-
vikudag er honum spáð 36,7 pró-
sentum atkvæða, sem að vísu er
töluvert fylgistap frá síðustu kosn-
ingum þegar flokkurinn fékk 43,2
prósent atkvæða.
Siumut kæmist þar með aftur í
lykilstöðu við stjórnarmyndun, þrátt
fyrir að spillingarmál hafi valdið
falli fráfarandi stjórnar flokksins.
Vinstriflokkurinn Inuit Ataqatigi-
it hefur að sama skapi dalað nokkuð
í skoðanakosningum undanfarið og
stendur nú á svipuðum stað og í síð-
ustu kosningum, með 34,5 prósent
atkvæða.
Aðeins hálft annað ár er frá því
Grænlendingar kusu sér síðast þing.
Aleqa Hammond, forsætisráð-
herra fráfarandi stjórnar og leið-
togi Siumut, neyddist til að segja
af sér í byrjun október. Hún hafði
þá viðurkennt að hafa notað opin-
bert fé til þess að greiða flugmiða
og hótelgistingu fyrir sig og fjöl-
skyldu sína.
Efnahagsvandræði og efnahags-
óvissa hafa hrjáð Grænlendinga
undanfarin misseri. Horfin að
stóru leyti er sú mikla bjartsýni,
sem ríkti fyrir fáum árum, um að
Grænlendingar gætu á skömmum
tíma aflað sér nægilegra tekna til
þess að standa sjálfir undir rekstri
sjálfstæðs ríkis.
Tekjurnar áttu að koma af námu-
rekstri, með fjármögnun erlendra
stórfyrirtækja. Þessu tengist eitt
umdeildasta málið fyrir þessar
kosningar, sem er bann við úran-
námurekstri. Fráfarandi ríkisstjórn
nam þetta bann úr gildi. - gb
Grænlendingar kjósa sér þing í dag, aðeins hálfu öðru ári eftir síðustu kosningar:
Siumut að ná sér á strik á lokasprettinum
ALEQA HAMMOND Forsætisráðherra fráfarandi stjórnar sagði af sér vegna spill-
ingarmáls. NORDICPHOTOS/AFP